Սահյանը գլուխը բարձրացներ ու տեսներ, թե ինչպես է օրը մթնել, ու մութը տարել է անցյալի մաքրամաքուր հարազատությունը, մարդահոտն ու մարդահամը

Ով ինչ ուզում է՝ թող այսօր գրի Համո Սահյանից ու Համո Սահյանի մասին, բայց ինձ համար այս էլ երեսուն տարի հարազատ ու օրերին համահունչ է մնում շատերին քաջածանոթ «Օրը մթնեց» բանաստեղծությունը։

Կարդում եմ առանց տողերին նայելու, կարդում եմ հոգուս մեջ, ու արցունքները լճանում են աչքերումս։

Սահյանը գլուխը բարձրացներ ու տեսներ, թե ինչպես է օրը մթնել, ու մութը տարել է անցյալի մաքրամաքուր հարազատությունը, մարդահոտն ու մարդահամը, երազներն ու երազանքները, ինչպես է մարդը մարդու դեմ դուրս եկել, ինչպես են խոնարհվել իր քարափները, և ու՞ր է գնում իր հնամենի ժողովուրդը՝ մահու չափ հոգնած ու ճակատագրի քմահաճույքին հանձնված։

Երջանիկ մարդ էր Սահյանը, որ չտեսավ այս ամենը։

Օրը մթնեց, ժամն է արդեն

Իրիկնահացի,

Տխրությունս կամաց-կամաց

Փոխվում է լացի:

Կալերի մեջ ծղնոտաբույր

Թիկնոցը հագած`

Մայր էր մտնում ամառային

Օրը վաստակած։

Իջնում էին խոհուն, խոնարհ

Դեզերի ուսին

Մի կաթնահունց երկնակամար,

Մի ծերատ լուսին:

Մեկը մեկից ամաչելով,

Եվ զուսպ, և հավաք,

Նստում էին մերոնք կարգով-

Կրտսեր ու ավագ:

Նստում էին և սպասում

Մինչև պապը գար,

Մինչև բակում Ծաղիկ եզան

Զանգը ծլնգար:

Պապը գալիս, սուփրի գլխին

Նստում էր շուքով,

Եվ լցվում էր տունը դաշտի

Բույր ու շշուկով...

ՈՒ երբ տատս ձեռքն էր առնում

Շերեփը իր հին,

Գդալները բնազդաբար

Աղմկում էին:

Թանապուրի տաք գոլորշին

Գերանին առնում

Եվ սյունն ի վար գլոր-գլոր

ՈՒլունք էր դառնում:

Վայելում էր տաք թանապուր,

Լավաշ ու սամիթ

Աշխարավոր մի գերդաստան՝

Պարզ ու միամիտ...

Հիմա այդ մեծ գերդաստանից

Ոչ մեկը չկա...

Ես եմ մնում լոկ իբրև հուշ

Եվ իբրև վկա:

Օրը մթնեց, ժամն է արդեն

Իրիկնահացի,

Տխրությունս կամաց-կամաց

Փոխվում է լացի:

Հասմիկ ՎԱՐՈՍՅԱՆԻ ՖԲ էջից

Մեկնաբանություններ