Ադամ Սմիթն իր հրաշալի՝ «Ազգերի հարստությունը» գիրքը գրել է համարյա ողջ կյանքի ընթացքում: Այն համընկել է շատ իրադարձությունների, այդ թվում՝ ամերիկյան հեղափոխության հետ:
Տեսեք, թե 18-րդ դարում ինչ է գրում շոտլանդացի Սմիթն այդ պատմական իրադարձությունների մասին.
«Մարդիկ ցանկանում են մասնակցել պետական գործերին, գլխավորապես սեփական նշանակությունն ընդգծելու համար:
Ամերիկայի ղեկավար գործիչները, մնացած երկրների գործիչների նման ուզում են պահպանել սեփական ազդեցությունը: Նրանք զգում են, կամ պատկերացնում են, որ եթե իրենց ժողովները, որն անվանում են պառլամենտ և համարում են Բրիտանական պառլամենտին հավասար, հանկարծ կորցնեն նշանակությունն ու ազդեցությունը, ուրեմն իրենք կդառնան Բրիտանական պառլամենտի անդամների հանձնարարությունները կատարող համեստ ծառաներ, պաշտոնյաներ:
Իսկ սա նշանակում է սեփական ազդեցության ավարտ»:
Ահա այսպես է բացատրում Սմիթը Ջեֆերսոնի ու Վաշինգտոնի ռևոլյուցիոն գործունեության մոտիվները:
«Ռևոլյուցիան ռիսկային գործ է նրա մասնակիցների համար,- շարունակում է ինստիտուցիոնալ էկոնոմիկայի 20-րդ դարի ռահվիրա Ռոնալդ Կոուզը:- Եթե այն հաղթում է, բոլոր մրցանակները բաժին են հասնում նրա ղեկավարներին»:
Մենք՝ հայաստանցիներս, ապրեցինք երկու հեղափոխություններ.
20-րդ դարի վերջում քանդվեց Սովետը:
«Ազատություն», «Ղարաբաղ» լոզունգներով իշխանության եկան սովետական ավանտյուրիստ նոմենկլատուրշչիկները:
Ազատությունը պիտի հետո բաժին հասներ միայն իրենց, իսկ Ղարաբաղը պիտի օգտագործեին քաղաքական վերադասավորումներ իրականացնելու, իշխանությունը պահելու համար: Ժողովրդին բաժին պիտի հասներ միայն մահն ու չքավորությունը:
Երկրորդ հեղափոխությունը սկսվեց 2020-ի սեպտեմբերին, երբ Ադրբեջանն ու Թուրքիան իրենց տեղի գործակալների միջոցով սկսեցին հետսովետական քաղաքական իրողությունների քանդումը:
«Հաղթելու ենք» հեղափախական լոզունգը ժողովրդին պիտի բերեր ջախջախիչ պարտություն, իսկ «խաղաղությունը»՝ չդադարող պատերազմ:
Այո, քաղքական գործիչները մեծամասամբ առաջնորդվում են խիստ սեփական շահերով: ՈՒրիշների հաշվին՝ սեփական որովայնի ու գրպանի համար:
Երևի ոչ ոք` ո՛չ մի սուլթան, ո՛չ մի կայսր ու ո՛չ մի ցար հայ ազգին այդքան չի խաբել, ինչքան՝ հայ ղեկավարները, հեղափոխական սրիկաները։
Հային պետք է փրկել հայի երախից:
Արթուր ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ