Այսօր Լեռնային Ղարաբաղի հարց, գոնե թղթի վրա, գոյություն ունի միայն Ռուսաստանի միջնորդությամբ ստորագրված 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի հայտարարության մեջ։
Օրինակ, 7-րդ կետում ասվում է․ «Ներքին տեղահանված անձինք և փախստականները վերադառնում են Լեռնային Ղարաբաղի տարածք և հարակից տարածքներ ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով Գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի վերահսկողության ներքո»: Այս կետը, հատկապես 2023 թվականի սեպտեմբերից հետո, ցավոք սրտի, վերաբերում է նաև հայերին։ Սակայն այս և այլ կետերը ևս ԼՂ հարցը գոնե թղթի վրա դեռ պահում են։
Արևմուտքի նպատակը նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունն ընդանրապես չեղարկելն է, ինչը թույլ կտա ԼՂ հարցը վերջնականապես փակել նաև թղթի վրա։
2020 թ․ հետո Արցախը հայկական պահելու իրավական հիմքը 2020 թ․ նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունն էր։ Այսօր ԼՂ հարցը գոնե թղթի վրա պահելու իրավական հիմքը նույնպես նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունն է։
Վերջին 3 տարիները ապացուցեցին, որ Ռուսաստանի միջնորդությամբ ստորագրված հայտարարությունից ավելի լավ փաստաթուղթ աշխարհում ոչ մի պետություն Հայաստանին չառաջարկեց։ Հակառակը՝ վերջում ստացանք Արևմուտքի պարտադրած ամենավատ փաստաթուղթը։
Հայկ Այվազյան