Էներգակիրների համաշխարհային շուկայի «կերպարանափոխությունը» վերջին տարիներին այնքան սրընթաց է կատարվում, որ վերլուծաբանները, առավել ևս քաղաքագետները, հաճախ դժվարությամբ են պատկերացնում հետևանքները։ Այսպես, միանգամայն անակնկալ շատերի համար և ամենալուրջ հետևանքներով աշխարհաքաղաքական գործընթացների համար դարձավ Միացյալ Նահանգների կողմից իր վաղեմի և դեռ մինչև վերջերս անիրականանալի թվացող նպատակի իրագործումը՝ «էներգետիկ անվտանգությունը»։

Արտասահմանցի մի շարք փորձագետների կարծիքով, մի քանի տարի հետո ԱՄՆ-ից Եվրասիա թերթաքարային գազի ակնկալվող մատակարարումները չեն սպառնա ՌԴ-ից խողովակային գազի մատակարարումներին, քանի որ ռուսական գազն ավելի մրցունակ է ամերիկյանի համեմատ, որովհետև Ռուսաստանի գազի արդյունահանման ու փոխադրման ծախսերը շատ ավելի ցածր են, քան ԱՄՆ-ի թերթաքարային գազինը։

Ապաստա՞ն, թե՞ ապաստարան են որոնում միայնակ մարդիկ: Ինչո՞ւ է այդքան գայթակղիչ հանրային միայնությունը: Ինչո՞ւ միջնորդավորված փոխհարաբերությունները մատչելի են պարզ շփումից: Ինչո՞ւ անծանոթների աշխարհում հեշտ է ամեն ինչ պատմելը: Ինչպե՞ս ու ինչո՞ւ միմյանց հետ շփումների այս կերպը այսքան տարածված է, բայց միայն որոշակի շրջանակներում:

ԲՀԿ-ի այսօրվա վիճակը կարելի է բնորոշել մեկ բառով` մարգինալացում: Իմիտացիոն պոպուլիզմն այլևս չի օգնում վերջինիս մակերեսին մնալ:

Կոնֆուցիոսը պնդում էր. «Հաղթանակի ճանապարհը հարթում է վստահությունը»։ Չինաստանի և Եվրոպայի հարաբերությունների երկարատև պատմության ընթացքում եղել են շատ բարդ, երբեմն էլ պարզապես մութ էջեր և վստահության չափազանց քիչ առիթներ։

Վերջին երեք-չորս տարում մի շարք երկրներում, ԱՄՆ-ի «օրհնությամբ», ճղճղան իրարանցում էր տիրում, այսպես կոչված, թերթաքարային գազի հետախուզման ու արդյունահանման թեմայի շուրջ։

2013 թ. դեկտեմբերի 3-ը ԱՄՆ-ի պատմության մեջ կմտնի իբրև մի օր, որից, բացառված չէ, սկսվում է արևմտյան ժողովրդավարության պատվարի նոր «մեծ լճացումը»։

Եվ այսպես, լույս 24-ի գիշերը Իրանն ու «վեցյակը» (ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի հինգ մշտական անդամներն ու Գերմանիան) համաձայնագիր ստորագրեցին Իրանի ատոմային ծրագրի վերաբերյալ։ Այն առայժմ բնութագրվում է իբրև միջանկյալ։ Կողմերից ոչ մեկը (Արևմուտքը կամ Իրանը) մինչև վերջ չի ընդունել իր դիվանագիտական պարտությունը (Ռուսաստանի ու Չինաստանի կարգավիճակը, իհարկե, առանձնահատուկ է)։

Կարո՞ղ են միմյանց հետ հաղորդակցվել փակ համակարգերը` տեխնիկական, քաղաքական, իրավական, տնտեսական ու մարդկային հարթություններում: Խնդիրը դրված է արդյունքի տեսակետից: Որևէ բնագավառում խնդրի լուծումը ավարտվելու է Նոբելյան մրցանակով: Ֆիզիկոսները փորձում են արդեն կես դար, մաթեմատիկոսները` պարբերաբար, իրավագետները` չգիտեմ, նրանք հավանաբար դեռ պետք է խնդիրը ձևակերպեն, տնտեսագետները կարծում են, որ փակ համակարգեր իրենց ոլորտում գոյություն չունեն, քաղաքագետները ևս փորձում են ջարդել փակ համակարգերի գոյության կարծրատիպը, մարդկային առումով փակ համակարգերի գոյությունն անժխտելի է` մեզնից յուրաքանչյուրը փակ համակարգ է, որ մուտք ու ելքի արտոնագիր տալիս է խիստ անհատական ու խիստ անօրինաչափ սկզբունքներով:

Սերժ Սարգսյանը չասաց, սակայն Պուտինի այցից, ինչպես և Վիլնյուսից հետո կյանքը շարունակվում է: Աշխարհաքաղաքական, տնտեսական «հետևանքների» մասին շատ գրվեց: Այս տարվա ԱԺ վերջին քառօրյայի ֆոնին անդրադառնանք ներքաղաքականին: Օրվա հարահոսին տրված մի տեսակ աչքաթող արեցինք ներքին դասավորության ամենակարևոր երկու պահը: