Արցախում գարունը հայերեն էր գալիս
1988 թվականի գարնան առաջին օրերն էին։ Ձմեռն արդեն ետ էր տարել իր ճերմակ փեշերն ու գարունը ամոթխած աղջկա պես, տեղ-տեղ մնացած մի քանի ափ ճերմակով անուշ մերկությունն էր փորձում թաքցնել։
Արցախում ենք։ Վազգեն Սարգսյանի հետ, տեղացիներից մեկի կարմիր «Զապարոժեցով» գնում ենք Գանձասար։
Ճանապարհին ձմռան նիրհից արթնացած բնության տեսարանները չեն վրիպում Վազգենի աչքից։
Առաջին անգամ է Արցախում։
Հասանք Վանք գյուղի սահմանին։
Վազգենը հանկարծ, ոչ այն է խնդրեց, ոչ այն է հրամայեց վարորդին կանգնել ցուցանակի մոտ։ Կանգնեցինք։ Ցուցանակին մեծ-մեծ տառերով հայերեն ու ռուսերեն գրված էր` «ՎԱՆՔԼՈՒ»։
Վազգենը վարորդից սուր, քերող մի գործիք վերցրեց ու քերեց, մաքրեց, ջնջեց ,ՎԱՆՔ-ին սոսնձված «լու»-ն, հետո գոհ, իրեն հատուկ հոմերական ծիծաղով ասաց.
«Դեհ, գնացինք»։
Հասանք Գանձասար։
Եկեղեցին ու տարածքը գիշեր-ցերեկ հսկող ջահելները տեսնելով կարմիր «Զապարոժեցը» իսկույն շրջապատեցին այն։
Այդ օրերին Հայաստանից Արցախ գնացած ամեն մարդ հույս ու հավատ էր ամրացնում։ Մինչև հիմա էլ հիշում եմ Գանձասարի երդվեալ պահապանների առնական դեմքերը, վառվռուն աչքերի փայլը։
Այդ օրը Վազգենը նրանց համար «Գարուն» ամսագրի աշխատակից էր լոկ, որ գործուղղմամբ Արցախ էր հասել:
Օրն արդեն իրիկնանում էր։ Գիշերը Շահմասուր գյուղում մնացինք։ Հյուրասիրության ջերմ գիշեր էր:
Առավոտյան կարմիր «Զապարոժեցով» վերադառնում էինք Ստեփանակերտ։
Վազգենը խնդրեց ՎԱՆՔ գյուղի ցուցանակի մոտով անցնել։
ԱՐՑԱԽՈՒՄ գարունը հայերեն էր գալիս…
Երա՞զ էր…
Չգիտե՛մ։
Սպարտակ ՂԱՐԱԲԱՂՑՅԱՆ
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
-
Ասում են
Ադրբեջանը վերսկսել է պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ՝ գնդակոծելով խաղաղ բնակիչներին և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները
-
Ասում են… Մենք առաջարկել ենք համաձայնության գալ Ադրբեջանի հետ այնպես, որ Քելբաջարն ու Լաչինը, նաև ամբողջ Ղարաբաղը, փաստացի մնան Հայաստանի իրավասության ներքո
Տարածաշրջանային
