«Եթե ամեն րոպե և ամեն տեղ թշնամիներ են տեսնում, հաջորդը հենց իշխանության մեջ դավադիրներ փնտրելն է լինելու»
08.05.2020 | 00:27
«Իրատեսի» զրուցակիցն է «Այլընտրանքային նախագծերի խումբ» նախաձեռնության ներկայացուցիչ, ԱԺ նախկին պատգամավոր ՎԱՀԵ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆԸ:
-Շրջակա միջավայրի նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Էրիկ Գրիգորյանն ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից: Ինչի՞ հետ եք կապում Գրիգորյանի պաշտոնանկությունը, իշխանությունը վերադասավորումնե՞ր է անում, թե՞ ազատվում է, Փաշինյանի բառուբանով ասած, «Սերժի մնացուկներից»: Իշխանության տարբեր թևերի ներկայացուցիչներ չեն բացառում, որ առաջիկայում այլ պաշտոնանկություններ կլինեն: Փաշինյանը չի՞ վստահում թիմակիցներին, ու արդյո՞ք եկող նորեկները շատ ավելի կոմպետենտ ու սրտացավ կլինեն:
-Ցանկացած իշխանության մեջ լինում են վերադասավորումներ, կադրային փոփոխություններ. սրանից լուրջ հետևություններ անել, կարծում եմ, ճիշտ չէ։ Շատ ավելի կարևոր է իշխանության ընդհանուր որակը. այն ունա՞կ է մեծ բարեփոխումների, այն ունի՞ պետության զարգացման տեսլականներ, կա՞ն ռեֆորմիստական թիմեր և անհատներ, դժվար ռեֆորմների գնալու բավարար կամք և քաղաքական մոտիվացիա առկա՞ է։ Եթե այս հարցերի պատասխանները վստահ դրական չեն, մնացած կադրային տեղաշարժերը էական ազդեցություն չեն կարող ունենալ։ Ինչ վերաբերում է իշխանության մեջ իրար վստահել-չվստահելուն, ապա դա նույնպես ունի իր տրամաբանական բացատրությունը։ Եթե երկրի բարձրագույն ղեկավարությունը ամեն րոպե և ամեն տեղ փնտրում է թշնամիներ և դավադիրներ, ամեն առաջարկի և խորհրդի մեջ տեսնում է հակահեղափոխություն, դրա հաջորդ փուլը լինում է հենց իշխանության մեջ թշնամիներ և դավադիրներ տեսնելը։ Սա շատ վատ միտում է և բերում է իշխանության էֆեկտիվության կտրուկ անկման։ Համակարգը սկսում է չաշխատել, որովհետև պատվում է կասկածամտության ամպով։
-Փաշինյանի աշխատաոճը՝ «լայվերի» միջոցով ամենամանր հարցերին արձագանքելը, հայտնի է բոլորիս, բայց, օրինակ, Սուրբ աթոռում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանի հայտարարություններից մեկին՝ կապված գումար առաջարկելու ու դրա դիմաց լռելու հետ, Փաշինյանը զարմանալիորեն չի արձագանքել։ Ինչու՞։
-Չարձագանքելը պատասխանի տարբերակներից մեկն է։ Չեմ կարող ասել՝ լավ կամ վատ, բայց տարբերակ է։ Չեմ բացառում, որ երկար ժամանակ կարող են այդ տեսաուղերձները անպատասխան թողնվել։ Շատ բան կախված է Միքայել Մինասյանի հետագա ուղերձների բովանդակությունից։ Եթե դրանք հետագայում վերափոխվեն ավելի ծրագրային ու ավելի համապետական բովանդակության, այդ դեպքում չպատասխանելը կլինի դժվար։ Իշխանության լռությունը կաշխատի իշխանության դեմ։
-Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը չի հերքում՝ հայ-ռուսական հարաբերություններում խութեր կան: Դա բացառապես տնտեսակա՞ն, թե՞, այնուամենայնիվ, քաղաքական հիմք էլ ունի:
-Իրականում ոչ թե հայ-ռուսական հարաբերություններն են վատացել, այլ՝ ՌԴ և Հայաստանի ներկա իշխանությունների։ Թե՛ Ռուսաստանը, թե՛ Հայաստանը, որպես պետություններ, ունեն ստրատեգիական շահեր և խնդիրներ, որոնք չեն չեղարկվում իշխանության փոփոխությամբ։ Եթե իշխանությունների միջև չկա վստահություն, չկան մշտական բազմաշերտ շփումներ, իհարկե, շատ խնդիրներ կլուծվեն ավելի դանդաղ, շատերը կմնան թղթի վրա։ Իհարկե, կնկատվի որոշակի սառնություն, բայց դա դեռևս չի նշանակում հարաբերությունների խորքային վատթարացում։ Մյուս կողմից, Հայաստանի իշխանությունների նկատմամբ վստահության ոչ բավարար մակարդակն ուղղակիորեն կարող է ազդել մեր պետության վրա։ Դա կարող է դրսևորվել ամենատարբեր ոլորտներում՝ գազի գնից մինչև այլ իրավապայմանագրային կարգավորումներ։
-Փաշինյանը «հեղափոխությունից» հիասթափվածների ցուցակ է կազմել: Իշխանափոխությունից անցել է երկու տարի, ըստ Ձեզ, ովքե՞ր են իրապես հիասթափվածներն ու ինչի՞ց են հիասթափվել: Եվ, առհասարակ, եթե ամփոփ թվարկենք, ի՞նչ ձեռքբերումներ ու բացթողումներ է ունեցել իշխանությունն այս երկու տարվա ընթացքում:
-Իշխանության ամենամեծ բացթողումը եղավ 2018-ի հանրային ահռելի դրական սպասումներն իրական բարեփոխումների վերածելու անկարողությունը։ Ամենամեծ խոչընդոտը, թերևս, նոր իշխանության պարզունակ պատկերացումներն էին՝ պետության և հասարակության մասին։ Սրա արդյունքը պետք է լիներ հասարակության տարբեր շերտերի հիասթափության միտումը, որը կա և շարունակվում է։ ՈՒրիշ տեսություններ կամ մոդելներ պետք չէ հորինել։
-Տեսակետ կա, որ իշխանությունը ՍԴ կազմի լուծարման համար նոր հանրաքվե չի նախաձեռնի, քանզի հասկանում է՝ հատկապես համավարակից հետո վստահության մեծ անկում է ունենալու:
-Եթե պարզվի, որ իշխանությունն այս պահին դեռ մտածում է ՍԴ-ի կամ հանրաքվեի մասին, ապա դա կխոսի իրականության բացարձակ աղավաղված ընկալման մասին։ Ես ուզում եմ հավատալ, որ գործող կառավարությունը, գոնե ոլորտային պատասխանատուների մակարդակով, իրականում պատկերացնում է այն դժվարություններն ու ծանր խնդիրները, որոնց Հայաստանը բախվելու է հաշված շաբաթների, ամիսների ընթացքում։ Մեզ ուղղակիորեն կարող է սոցիալական, հումանիտար աղետ սպառնալ, երբ ունենանք հազարավոր սնանկացած բիզնեսներ և հարյուրհազարավոր նոր գործազուրկներ։ Այս պայմաններում որևէ իշխանություն չի կարող շարունակել ապրել 2018-ի պատկերացումներով։
-Շատ է խոսվում, թե 7-րդ գումարման խորհրդարանը նոր, դրական որակի խորհրդարան է: Որպես նախկին խորհրդարանական՝ այդ տեսակետի՞ն եք:
-Ես երկու անգամ ընտրվել եմ պատգամավոր (4-րդ և 5-րդ գումարումներ) և, անկեղծ ասած, ո՛չ այն ժամանակ էր հիացած խորհրդարանի որակով, ո՛չ այսօր։ Խոսքն ընդհանուր տեսակարար որակի մասին է, թե՛ այն ժամանակ, թե՛ հիմա բոլոր խմբակցություններում էլ կան գրագետ և լուրջ մարդիկ։ Իհարկե, դրանք տարբեր փուլեր էին, տարբեր խորհրդարաններ։ Հայհոյելը, դատարկ դահլիճը երևույթներ են, որ միշտ էլ կային, բայց գործող ԱԺ-ում ինձ ապշեցնում է մի բան. մարդիկ, որոնք մինչ պատգամավոր դառնալը ունեին կարծիք, տեսակետ, չէին վախենում հրապարակայնորեն դրանք արտահայտելուց և պաշտպանելուց և հենց այդ հատկության շնորհիվ էին վաստակել անուն և հարգանք, այսօր ինքնաձայնազրկվել են, չեն տեսնում, չեն լսում անօրինականությունների մասին։ Լուռ են, վախվորած։ Արդյո՞ք մի մանդատը հասուն մարդուն կարող է ստիպել այդ աստիճանի փոխվել որպես մարդ և քաղաքացի։
Զրույցը՝
Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆԻ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
