Ժենգյալով հաց, փախլավաներ, արցախյան տարատեսակ համովություններ թխող, ձեռագործ աշխատանքներ ներկայացնող, աշխատելու ցանկության դրսևորող, քաղաքում հասցե հարցնող ու Երևանում տաքսի վարող իմ հանդիպած բոլոր արցախցիների մոտ մի ընդհանրություն կա՝ զսպված, լռեցված ցավ, անարդարության, դատարկության զգացողություն, վերականգնվելու, առաջ գնալու կամք և բազմաթիվ անպատասխան հարցեր եղածի ու ապագայի մասին:

Հայ գողականները, ընդհանրապես հետխորհրդային տարածքի բոլոր գողերը, գողականները և «ճշտով» ապրող քաղաքացիները շատ բան ունեն սովորելու գերմանական նացիստներից, մասնավորապես, Գերման Գյորինգից: Այդ անձնավորությունը 85 տարի առաջ այս օրերին այնպիսի մի սխրանք գործեց, որը պետք է ոսկե տառերով գրվի գողականի բոլոր իրավական ակտերում, դասավանդվի հատուկ հաստատություններում: Փորձեմ ներկայացնել Գերման Գյորինգի արածի վեհությունն ու մեծությունը գողականի և համայն մարդկության համար, որը, ցավոք, առ այսօր չի հռչակել Գյորինգին որպես բոլոր ժամանակների ամենակատարյալ և ամենահզոր գողական: Դե ինչ, փորձեմ ներկայացնել եղելությունը:

Վերջին ամիսների ու շաբաթների աշխարհաքաղաքական ծանրագույն, աղետալի իրադարձությունների ազդեցությունների ու տպավորությունների տակ վերակարդացի հայ ականավոր պատմաբան, գրող Լեոյի «Անցյալից» աշխատությունը։

Ատրպատականցի հանրահռչակ մուջթահիդ (կրոնապետ), «Մուլինա» գրչանվամբ՝ Սեյյեդ Մուհամմեդ Բին Աբդ ուլ-Քարիմ Մուսավի Թաբրիզին ծնվել է 1876թ.՝ Թավրիզում: Նրա գերդաստանի տոհմածառային արմատները հասնում են Իմամ Մուսա Քազեմին:

1915 թ. ցեղասպանությունից մազապուրծ եղած որբերը, ԱՄՆ-ի կողմից ստեղծված «Մերձավոր Արևելքի օգնության ֆոնդ»-ի շնորհիվ, պատսպարվում են Լիբանանի մայրաքաղաք Բեյրութում։

«Հրաչյա Ներսիսյանը բնության այն շնորհներից է, որ մարմնավորում է վեհ մարդկայնությունը, դերասանական տաղանդն ու խորաթափանց իմաստնությունը»,- տաղանդավոր դերսանին այսպես է բնութագրել նկարիչ Մարտիրոս Սարյանը:

Ալիև կրտսերը, իշխանության անցնելուց հետո մեկ տարի անց, սկսած 2004-ից, աշխարհի բազմաթիվ երկրներում հոր արձանններն է տնկել տվել (հղումը` վերջում)։ Դա հեշտ գործ չէ՝ մեծ փողեր, լոբբիզմ ու դիվանագիտություն է խաղացրել։

Պատերազմից առաջ էր: 44-օրյայից մի քանի օր առաջ: Մի տղա նստեց, շարժվեցինք:

Մեկ-երկու փաստ նրա կյանքից, որ քչերին է հայտնի: Երբ սկսվում է Առաջին համաշխարհային պատերազմը, Հրաչյայի ծնողները թաքցնում են իրենց որդուն, որպեսզի նրան չզորակոչեն թուրքական բանակ: Սակայն շուտով տղային գտնում են: Նա զինվորագրվում է ու արաբների դեմ կռիվներից մեկի ժամանակ գերի է ընկնում: Հայտնվում է բանտում, որտեղ նրան խոշտանգում ու տանջում են:

Այսօր միջազգային փորձագիտական գնահատականներում քննարկվում է Հայաստանի հնարավոր «զոնալ բաժանման հեռանկարը»՝ չբացառելով, որ զարգացումներն ի վերջո կարող են բերել փոքր Հայաստանի բաժանմանը ազդեցության գոտիների՝ թուրքական, ռուսական, պարսկական, ԵՄ-ական...