Մոսկվան ունի երեք նպատակ Հարավային Կովկասում

Փետրվարին ռուսական ռազմաօդային ուժերը հայտարարեցին МиГ-29 կործանիչներ ու այլ նորագույն ինքնաթիռներ Հայաստանի ռազմաբազա ուղարկելու մասին, որ 25 մղոն է հեռու թուրքական սահմանից: Մոսկվան Երևանին խոստացել է 200 միլիոն դոլարի վարկ՝ զենք գնելու համար և հայտարարել է բանակցությունների մասին, որ Ռուսաստանը և Իրանը միացնող էներգետիկ համակարգն անցնի Հայաստանով՝ The Washington Post-ում գրում է Օքսֆորդի համալսարանի ասպիրանտ Սեմյունել Ռամանին, որ մասնագիտացել է Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականությամբ 1991-ից հետո: Հայաստանը Ռուսաստանի դաշնակիցն է և ԵԱՏՄ անդամ: ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո Մոսկվան նշանակալից ռազմական աջակցություն է ցույց տվել Հայաստանին, որ օգնի պահել Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի շրջանը: Սակայն Հայաստանով Ռուսաստանի հետաքրքրվածությունը ուժեղացել է վերջին ամիսներին: Մոսկվան երեք նպատակ ունի:
Առաջինը՝ «օղակել Թուրքիան»: «Ռուսաստանի՝ Հայաստանի հետ ամրապնդվող ալյանսը ավելի մասշտաբային ռազմավարության մասն է՝ վախեցնել թուրքական կառավարությանը և երաշխավորել, որ Անկարան չի խփի հերթական ռուսական ինքնաթիռը Սիրիայի ճանապարհին: Ռուսական զորքերի տեղակայումը թուրքական սահմանի մոտ և Լեռնային Ղարաբաղի կոնֆլիկտի պարբերական սրումը Մոսկվան դիտարկում է իբրև իր նպատակին հասնելու միջոցներ:
Ադրբեջանը սերտ մշակութային կապեր ունի Թուրքիայի հետ և նրա կարևոր տարածաշրջանային դաշնակիցն է: ՈՒժեղացնելով ռազմական աջակցությունը Հայաստանին, Ռուսաստանը խարխլում է Թուրքիայի կովկասյան ռազմավարությունը և ամրապնդում է իր ազդեցությունը տարածաշրջանում:
Ռուսական ասադամետ հակաԻՊական արշավը Սիրիայում ևս մեկ պատճառ է, որ Ռուսաստանը որոշել է մեծացնել Հայաստանի ռազմական օգնությունը: ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո Հայաստանը և բաասական Սիրիան սերտ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատեցին, Երևանը կենսականորեն կարևոր է համարում Սիրիայում ապրող 120 հազար հայերի իրավունքների պաշտպանությունը: Ինչպես Ռուսաստանը, Հայաստանը Ասադին համարում է ամբողջ Սիրիայի օրինական նախագահ: Ասադը պաշտոնապես ճանաչել է հայերի ցեղասպանությունը 2015-ի նոյեմբերին Agence France-Presse-ին տված հարցազրույցում: Առաջին անգամ էր, որ Սիրիայի նախագահը մեկնաբանում էր սուր հակասություններ առաջացնող հարցը և դա արմատական փոփոխություններ նախանշեց սիրիական քաղաքականության մեջ:
Երրորդ՝ Ռուսաստանի համար կարևոր է ապահովել Հայաստանի կայունությունը: Հայաստանի հետ Ռուսաստանի հարաբերությունների ամրապնդումը սերտ կապված է Հայաստանում իշխանության փոփոխությունը կանխելու Ռուսաստանի շահագրգռվածության հետ: Ռուսաստանը մնում է Հայաստանի խոշորագույն առևտրական գործընկեր:
Հայաստանի տնտեսական կախվածությունը Ռուսաստանից նշանակում է, որ Ռուսաստանի հետևից Հայաստանը մխրճվեց ռեցեսիայի մեջ 2014-ին: Երբ անցյալ ամռանը բողոքի ակցիաներ սկսվեցին էլեկտրաէներգիայի գնի բարձրացման դեմ, իշխանությունը թուլացրեց «Էլեկտրական Երևան» ակցիայի մասնակիցների հակառուսական տրամադրությունները՝ ընդգծելով դժգոհության ներքին պատճառները: Հայաստանում իշխանության փոփոխությունը Ռուսաստանին մենակ կթողնի Անդրկովկասում: Տևական տնտեսական լարվածության շրջանում բարձր վարկանիշը պահպանելու համար Պուտինին պետք է, որ Ռուսաստանի հասարակությունը համարի, թե Մոսկվան, ինչպես նախկինում, պահպանում է վերահսկողությունը նախկին խորհրդային տարածքների վրա:
Սեմյուել ՌԱՄԱՆԻ, The Washington Post

Հ.Գ. Դուք այս օրերին չե՞ք ունեցել այն զգացողությունը, որ Բաքվի սկսած քաղաքական պատերազմը գլոբալ խաղի մաս էր, որ աստիճանաբար ուրվագծվելու է առաջիկայում: Պատերազմը քաղաքականության մաս է, բնականաբար: Իսկ քաղաքականության մեջ գործոն կարող ես լինել, եթե անկախ ես: Մոսկվային միշտ պետք է եղել Հայաստանում թույլ, հնարավորինս լեգիտիմության նվազ պաշարով իշխանություն, որ առավելագույնս կարողանա իր վերահսկողության տակ պահել: Համենայն դեպս՝ Հայաստանում ստեղծել է և պահեստային ուժեր՝ ի դեմս ռուսական դաշտում գործող ընդդիմության և հասարակական սեկտորի: Մենք դա միշտ իմացել ենք, բայց այս օրերին այդ ամենը դառնում է պարզապես վտանգավոր:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ