Համացանցում աչքովս ընկավ բրիտանացի փորձագետ Թոմաս դե Վաալի «Սև այգի» գրքի վերահրատարակման մասին տեղեկատվությունը: Իրականությունը խեղող, ճշմարտանման սուտ պնդումների միջոցով հայ և ադրբեջանական հանրությանը գիտակցաբար տրվում է հակամարտության պատկերը նենգափոխող վարկած, որի միջոցով փորձ է արվում հակամարտող կողմերի գիտակցության մեջ էլ ավելի ամրագրել խաղաղությանը հասնելու ճանապարհին խոչընդոտ դարձած կարծրատիպերը:

Այս օրերին, երբ չկա ավելի ինքնավարկաբեկված ու ծաղրված կառույց, քան գրողների միությունն է, հարցը վերջնականորեն փակված համարելով՝ բոլորն էլ չեն ալարում իրենց բաժին քարը գլորել սովետի անախրոնիզմ հանդիսացող այս հիմնարկի վրա:

Սարգիս տղայի մատները բարակ են, նա հաշվում է մոմերը, որ գնել ենք իր տատից՝ Մուղնու Աստվածաշունչ վանքում: Սարգիս տղան տասը տարեկան կլինի, նա այգու տերն է. քիչ անց տեսանք՝ ծառերի բներն էր մաքրում հին կեղևներից: Վանքի դիմացի ճամփեզրին բալի ծառը կաս-կարմիր է կտրել: Մուղնու գաթան բուրում է: Նստում ենք վանքի այգու մի սեղանի մոտ և մատներով կտրում գաթան, արդար յուղը խորիսի մեջ խայտում է, քաղցրության մեջ բերանդ աղոթարան է դառնում:

Մենք չենք գնահատում մարդուն: Ավելի ճիշտ, մենք ուշադրություն չենք դարձնում մարդուն: Մի տեսակ նմանվել ենք գիշատիչների, և ամեն մեկս, մեզ ու մեր տեսակը պահելու համար, հոշոտում ենք մեր մյուս տեսակին՝ ավելի թույլին: Իշխանությունն ընդհանրապես հոշոտում է այնպես, որ հոտը հեռանում է: Մեր հովիվները մեզ թողել են գայլերի երախում: Որ մեկը հասցնում, փախնում ու գնում է, մի ուրիշ, երևի ավելի բարի հովվի հոտ մտնելու համար:

Կիրակի օրը՝ ՀԳՄ նախագագահի ընտրություններին, առաջադրելու եմ իմ թեկնածությունը: Ասեմ,որ ունեմ ընդամենը մեկ կետ պարունակող նախընտրական ծրագիր: Այն է՝ ՀԳՄ նախագահ ընտրվելու դեպքում խոստանում եմ անմիջապես վաճառել ՀԳՄ շենքը, Ծաղկաձորի և Սևանի ԳՄ ստեղծագործական տները, տպարանը, գրախանութը, ատամնաբուժարանը:

Երկրի կառավարման համակարգում պետք է ներգրավված լինեն ոչ թե «վերին արտի ցորենները», այլ ժողովրդի վստահությունն ստացած բանիմաց մարդիկ: Երկիր կառավարելը հեշտ բան չէ, որ, ինչպես ասում էր մի շատ հայտնի բոլշևիկ, ամեն «խոհարարուհի» լծվի այդ ծանր գործին:

Այո՛, մենք հաղթեցինք, հաղթեցինք մեր միասնականությամբ, մեր վարպետությամբ, հաղթեցինք բարոյապես: Հաղթեցինք Եվրոպայի ուժեղագույն թիմերին, նրանց խաղադաշտում, ցուցադրեցինք բարձրակարգ ֆուտբոլ, հավասար խաղացինք աշխարհի չեմպիոնի հետ` նրա դաշտում: Իտալիայի հավաքականի գլխավոր մարզչին ստիպեցինք ամբողջ խաղի ընթացքում մնալ ոտքի վրա, հուզվել, ապրումներ ունենալ, ստիպված խաղադաշտ մտցնել վնասվածքից բուժվող Բալոտելիին: Ամբողջ աշխարհին ցույց տվեցինք, որ ունենք կուռ, միասնական թիմ, տաղանդավոր մարզիչ, հիանալի ֆուտբոլիստներ՝ հանձինս Մխիթարյանի, Մովսիսյանի, Բերեզովսկու, Օզբիլիսի:

Թեև, ընդհանուր առմամբ, պարոն Բալայանի բաց նամակը ՌԴ Նախագահ Պուտինին աչքի չի ընկնում ռուս-հայկական բարեկամության ու փոխգործակցության անխուսափելի և անհրաժեշտ բնույթը հավաստող նոր փաստարկներով, այնուամենայնիվ, ուշադրության արժանի եմ համարում դրանում ներառված որոշ դիտարկումներ:

Չէի ցանկանում անդրադառնալ Զորի Բալայանի նամակին, սակայն հայ գրողի և հրապարակախոսի հասցեին հնչեցվող բազմաթիվ վիրավորանքներին չանդրադառնալ մի տեսակ չի ստացվում: Կարճ կասեմ. Զորի Բալայանին վիրավորելուց և «դավաճան» անվանելուց առաջ ամեն դեղնակտուցիկ թող հիշի, որ երբ ինքը դեռ վազվում էր իրենց բակում ու հողի հետ փոքրիկ բահով խաղ էր անում կամ երբ դեռ ընդհանրապես ծնված էլ չէր, Զորի Բալայանը պայքարում էր Հայաստանի անկախացման և Արցախի ազատագրման համար:

Ապրում ենք հայացքներս գետնին հառած: Կենցաղով ափեափ լեցուն առօրեայում չենք ուզում կամ վախենում ենք մտածել ժամանակի անվերջության, տիեզերքի անսահմանության ու սեփական գաճաճության մասին: Մեզ թվում է, որ այսպես ապահով է ու հանգիստ: Ապրելով մեր փոքրիկ ու սահմանափակ աշխարհում, անջրպետվում ենք անսահմանությունից մեր վախերով՝ ձև ենք անում, որ կա միայն այն աշխարհը, որը տեսնում ենք գետնին հառած մեր հայացքով՝ միակ իմաստալից գործը հռչակելով կերակուրի փնտրտուքն ու բույն շինելը: