Ըն­դու­նե­լով հան­դերձ, որ Ար­ցա­խի ու Հա­յաս­տա­նի դեմ սան­ձա­զեր­ծած պա­տե­րազ­մում թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան տան­դե­մը ներգ­րա­վել է վարձ­կան ա­հա­բե­կիչ­նե­րի խմ­բա­վո­րում­ներ, մի­ջազ­գա­յին կա­ռույց­նե­րը շա­րու­նա­կում են սառ­նասր­տո­րեն հետևել, թե ինչ­պես են հա­յե­րը խե­լա­հեղ հե­րո­սու­թյամբ դի­մագ­րա­վում թվա­քա­նա­կով ու սպա­ռա­զի­նու­թյամբ բա­ցա­հայտ ա­ռա­վե­լու­թյուն ու­նե­ցող սիա­մա­կան զույ­գին:

Երբ թշ­նա­մին քթիդ տակ զենք է խա­ղաց­նում, հաս­կաց­նե­լով, որ 3 օր հե­տո էդ զեն­քով մտ­նե­լու է տունդ, իսկ դու 30 տար­վա ռազ­մա­վա­րա­կան հե­քիա­թով տնե­ցի­նե­րիդ հա­մար օ­րո­րո­ցա­յին ես եր­գում, ստա­նում ես այն, ինչ հի­մա ստա­ցանք: Լայ­նա­ծա­վալ հար­ձա­կում, ո­րի ա­նու­նը պա­տե­րազմ է:

Հ.Գ. Չզար­մա­նաք, որ հրա­պա­րա­կումս սկ­սում եմ Հ.Գ.-ով: Զար­գա­ցում­ներն են պար­տադ­րում: Ըն­թեր­ցո­ղին ա­ռա­ջարկ­վող վեր­լու­ծու­թյու­նը պատ­րաստ էր, երբ Ադր­բե­ջա­նը սկ­սեց հար­ձա­կու­մը:

Ա­ռայժմ պարզ չէ, թե վերջ­նա­կա­նա­պես ինչ­պի­սին կլի­նի քա­ղա­քա­կան ա­շու­նը, ո­րով­հետև մինչ աշ­նան ա­վար­տը դեռ եր­կու ա­միս կա, բայց, վս­տա­հո­րեն կա­րե­լի է ա­սել՝ աշ­նան ա­ռա­ջին ա­մի­սը իսկ և իսկ պարգև է հայ գյու­ղա­ցու հա­մար:

«Ի­րա­տե­սի» հյու­րը ՀՀ վաս­տա­կա­վոր ար­տիստ, տե­նոր, Ա­լեք­սանդր Սպեն­դիա­րյա­նի ան­վան օ­պե­րա­յի և բա­լե­տի թատ­րո­նի մե­ներ­գիչ ՊԵՐՃ ՔԱՐԱ­ԶՅԱՆՆ է:

Խմ­բագ­րու­թյունն ար­ձա­կուր­դում էր, երբ հրա­պա­րակ­վե­ցին «Հայ ժո­ղովր­դի պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կա­յի նոր չա­փո­րո­շիչ­նե­րը, ո­րոնք հե­ղի­նա­կել էին ԱԺ եր­կու ան­հայտ պատ­գա­մա­վոր­ներ ու մի ա­վե­լի ան­հայտ պատ­մա­բան:

«Ի­րա­տե­սի» հյու­րը Ար­ցա­խյան պա­տե­րազ­մի ա­զա­տա­մար­տիկ, պա­րու­սույց, «Կա­րին» ազ­գագ­րա­կան հա­մույ­թի հիմ­նա­դիր և գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար Գա­գիկ Գի­նո­սյանն է: Վեր­ջին օ­րե­րին սահ­մա­նա­մերձ Տա­վու­շում սան­ձա­զերծ­ված պա­տե­րազ­մը, բնա­կա­նա­բար, մեզ ստի­պում է հե­տա­դարձ հա­յացք գցել մեր ան­ցած տաս­նա­մյակ­նե­րին և արժևո­րել թե՛ նախ­կին, թե՛ ներ­կա մար­տա­կան հա­ջո­ղու­թյուն­ներն ու ձա­խո­ղում­նե­րը:

Ե­թե Տա­վու­շում սկս­ված և ա­ռայժմ լռած «լո­կալ» պա­տե­րազմն այդ­քան շա­հա­ռու­ներ չու­նե­նար ու չլի­ներ այդ­քան հան­գու­ցա­յին, կա­րե­լի էր ար­ձա­նագ­րել, որ այն նաև Փա­շի­նյա­նի «փուք­սը» թո­ղեց, և քա­նի օր է, նա չի փոր­ձում լվալ հա­յոց ու­ղեղն իր ոչ ա­դեկ­վատ, ան­հաս­կա­նա­լի, գլո­բա­լի­զի­մի կո­դե­րով հա­գե­ցած են­թա­գի­տակ­ցու­թյամբ, ու ար­ձա­նագ­րել` կա­տար­վա­ծը նրա հա­մար խիստ անս­պա­սե­լի էր։

ՈՒ­ղիղ կես­գի­շե­րին տա­րի­քը վա­ղուց ա­ռած, կյան­քում ա­մեն ինչ տե­սած Կի­նը մի ան­գամ էլ նա­յեց ժա­մա­ցույ­ցին և, ար­դեն կաս­կած չու­նե­նա­լով, որ էս մի Ընտ­րյալն էլ է ի­րեն բա­ցա­հայ­տո­րեն դա­վա­ճա­նում, ինքն ի­րեն ո­րո­շում կա­յաց­րեց ու գնաց խոր­դա­նո­ցի կող­մը:

«Հե­ղա­փո­խու­թյու­նը ծրագ­րում են փի­լի­սո­փա-տե­սա­բան­նե­րը, ի­րա­գոր­ծում՝ ռո­ման­տիկ­նե­րը, վա­յե­լում՝ ստա­հակ­նե­րը»: