Դե եկ վարդապետ ու մի խենթանա (Արցախը կուլ գնաց, Հայաստանն էլ թշնամու կոկորդին է)

Դե եկ ու մի խելագարվիր, երբ աչքիդ առաջ, ժամերի ընթացքում Արցախդ հայաթափվում է,

երբ կրկին հայրենազրկվում ես, կոտորվում, ճակատագրեր ու ինքնություն խեղվում,

կրկին պանդուխտ ու փախստական դառնում:

Երբ մեկ օրում կապիտուլացվում ես, հայրենիքիդ զգալի մի մասը սկուտեղի վրա տրվում է թշնամուն, տալիս ես 200-ից ավելի զոհ, 400-ից ավելի վիրավոր, երբ թշնամուն են անցնում անասելի քանակի ու միլիարդավոր դոլարների հասնող զինտեխնիկա ու սպառազինություն, գյուղեր ու քաղաքներ, եկեղեցիներ ու վանքեր:

Դե եկ ու մի խելագարվիր՝ դառնալով այս խարանի, ցավի, կսկիծի, մորմոքի, անդառնալի հետևանքների ու ողբերգության ականատեսը, երբ անպաշտպան ժողովուրդդ սրի է քաշվում, սպանվում, խոշտանգվում, նվաստացվում, անցնում թշնամուդ թրի տակով:

Երբ ոտքերիդ տակից գնում է սուրբ հողը,

երբ համակենտրոնացման ճամբար ու վերջին հանգրվան դարձած Ստեփանակերտում արդեն վառվում է ադրբեջանական լույսը, բայց մարում է հայի հույսը, երբ այնտեղ հասնում է Բաքվի ուղարկած վառելիքն ու հացը, բայց կոկորդից ներս չի անցնում մի կտոր ծամածը:

Դե եկ ու մի խելագարվիր՝ երբ հաշված օրերի ընթացքում զինաթափվում է բանակդ, ողջ արսենալը հանձնվում թշնամուն, լուծարվում պետական կառույցներդ, ունեզրկվում ժողովուրդդ, օտարվում միլիարդավոր դոլարների անշարժ ու շարժական գույքդ:

Դե արի ու մի խենթացիր, որ մի գիժ, հոգեկան հիվանդ, ապազգային անինքնասեր տականք ողջ ազգին սարքեց խելագար, իր հետ բերելով մահ, ցավ ու դարդ:

Ով ազգի մի մասին թողեց անհայրենիք, անտուն, անօթևան, մյուս մասին էլ՝ կարժանացնի նույն ճակատագրին, դարձնելով գաղթական:

Դե եկ ու մի խենթացիր, որ մի երկրի ղեկավար, ով գիտի, որ իր երկիրը թույլ է և խոցելի, իսկ ոխերիմ բարեկամն ու դաշնակիցը՝ քենապահ վրիժառու՝ վերջինիս թշնամի է հայտարարում, դեմարշի գնում, Հռոմի ստատուտ քննարկում, տիկնոջն էլ՝ Կիև ուղարկում:

Ղեկավար, ով հայոց պատմության մեջ միակն է, որն Արցախը ճանաչեց ադրբեջանական՝ հայաթափելով այն:

Ղեկավար, ով կործանեց Արցախը, իսկ հիմա Հայաստանը:

Ղեկավար, ով թողնում է ժառանգություն մի երկիր, որն ավելի փոքր է լինելու տարածքով ու ավելի կախյալ Ռուսաստանից:

Ղեկավար, որն իր կարճ ուղեղով կարծում է, որ Արցախը տալով՝ Հայաստան է փրկելու:

Ղեկավար, որը չկարողացավ պաշտպանել 120 հազար հայի և 12 հազար կմ/ք տարածք ու կարծում է, որ կարող է պաշտպանել 3 միլիոն հայի և 29,8 հազար կմ/ք տարածք:

Ղեկավար, ում օրոք պատերազմը սկսվեց, քանի որ՝ «Արցախը Հայաստան էր և վերջ», և Արցախի վերջը դրվեց, քանի որ՝ «Արցախը Ադրբեջան է և վերջ»:

Ղեկավար, ով ճանաչում է Արցախը Ադրբեջանի մաս ու ակնկալում, որ աշխարհը պետք է իրեն օգնի, առանց մտորելու, թե համաձայն այդ ո՞ր մի իրավունքի:

Ղեկավար, ով եթե բարձրաձայնում է, թե պայքարում է հանուն անկախության, ինքնիշխանության ու խաղաղության, ուրեմն անկասկած մսխելու ու կործանելու է անկախությունն էլ, ինքնիշխանությունն էլ:

Պատերազմն էլ միանշանակ լինելու է:

Դե եկ ու մի խենթացիր, որ երկիրդ կառավարում է դիվանագիտությունից կիլոմետրերով հեռու, դեղին մամուլի լրագրող, ում փոխարտգործնախարարը հավաստիացնում է, թե՝ «Լեռնային Ղարաբաղի հայերը տեսականորեն կարող են ապրել Ադրբեջանի վերահսկողության տակ», իսկ վերջինս՝ ՄԱԿ ԱԽ նիստին զուգահեռ, ընդգծված ձևով հայտարարում, թե «Արցախի ժողովրդի հանդեպ Ադրբեջանի կողմից չկա ուղիղ սպառնալիք և չի սպառնում գոյաբանական վտանգ»:

Ղեկավար, որին իր թշնամի պետության արտգործնախարարը պետք է ցիտի, իսկ իր արտգործնախարարը փաստի առաջ կանգնի ու կարմրի, որովհետև վարչապետն իրեն «կոխում է փակուղի»:

Այն հավատարիմ թիմակցին ու իր արտգործնախարին, ով նախապես պատրաստած տեքստով 15 րոպե համոզում է ամբողջ աշխարհին, որ արցախահայության հանդեպ ցեղասպանություն է կատարվում:

«Դեմ է տալիս» մի մարդու, ով իր ու իր թիմի պատճառով ու բոլորի փոխարեն ծեծ կերավ, ուղեղի ցնցում ստացավ, աչքն էլ թափավ:

Նման անհեռատես, տգետ ղեկավարը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ թշնամի ու պատուհաս իր իսկ պետության, ժողովրդի, անգամ իր թիմակիցների համար։

Դե իսկ տիկինն էլ՝ ցինիկ ժպիտը դեմքին, պետք է իր ապատիան ու մաղձը ի ցույց դնի աշխարհին:

Այո՛, տիկին, գիտենք՝ գոհ ու ուրախ ես, միսիան կատարված է, դու բավարարված ես:

Այ թե ինչպե՞ս եք դուրս գալու նզովքի տակից, երբ չեք խուսափելու Աստծո ու ժողովրդի դատաստանից:

Դե եկ ու դիմացի, երբ ասում էին զենք չենք ունեցել, բանակը թույլ է եղել, երբ անգամ թշնամին իր զարմանքը չի կարող թաքցնել՝ տեսնելով, թե ինչպես է մի փոքրիկ Արցախն այդ կարգի միլիտարիզացված:

Դե արի ու մի սրտնեղի, որ վաղը մեր զենքերն օգտագործվելու են մեր իսկ դեմ:

Դե արի ու մի խենթացիր՝ տեսնելով, թե ինչպես է Մայր Հայաստանը կողքից դիտորդի դեր ստանձնում:

Ակամա Իսրայելն է գալիս աչքիդ առաջ,

որն իր մեկ քաղաքացու համար պատրաստ է մտնել ցանկացած երկրի ինքնիշխան տարածք։

Դե արի ու մի խենթացիր, որ պատմությունից դասեր չենք քաղում, չենք խրատվում, հետևություններ չենք անում, և որի արդյունքում պատմաբանները նորից խոսելու են ցեղասպանության, էթնիկ զտումների, ռուսների դավաճանության կամ մեծ տերությունների անգործության մասին:

Պատմությունը կրկնվում է, սխալները՝ ևս…

Արցախը լիարժեք մարսելուց հետո, հաջորդը՝ «Զանգեզուրի» միջանցքն ու «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալն է:

ՈՒ չի բացառվում՝ կրկին զենքի ուժով:

Մահացու ինքնախաբեություն է կարծել, թե Բաքուն վաղ, թե ուշ չի սանձազերծելու «հակաահաբեկչական գործողություն» Հայաստանի դեմ։

Թուրքիայի նախագահն ՄԱԿ-ի բարձր ամբիոնից «Զանգեզուրի միջանցքի» պահանջ ներկայացրեց Հայաստանին, բայց գեթ մեկ երկիր չհակադարձեց, թե այս ինչ ես խոսում, այս ում ես սպառնում:

Աշխարհը լուռ է, աշխարհը դիտորդ է:

Դե իսկ մենք էլ չենք շեղվում մեր բռնած գծից.

ամեն դեպքում «խաղաղության դարաշրջան ենք» բացել, որին մինչև վերջ հավատարիմ պետք է լինենք:

«Մենք շատ մոտ ենք և պատմական հնարավորություն ունենք կնքել խաղաղության պայմանագիր»:

ՈՒ սա բնավ այն խաղաղության մասին չէ, որը սովորաբար հաստատվում է այն պարագայում, երբ վերականգնվում է ռազմական հավասարակշռությունը:

Սա խաղաղություն մուրալն է, պատրաստակամությունն է նորից զիջելու ու զիջածը հաստատելու:

Համենայն դեպս, մի բան հաստատ է.

Իլհամ Ալիևից հետո Ադրբեջան չի լինելու, կամ լինելու է ոչ այսպիսին։

Մեկ ընտանիքի «հագով կարած» համակենտրոնացման ճամբարի տեսքով, դիկտատորական պետությունները երկար կյանք չեն կարող ունենալ․․․

Սա պատմության օրինաչափություն է․․․

Բայց դա ամենևին չի նշանակում, որ պետք է ձեռքներս ծալած նստենք ու սպասենք, թե բախտը մեզ կժպտա։

Եվ հետո.

ժամանակին նրանք ունեին Էլչիբեյ, իսկ մենք հիմա՝ Փաշինյան, որն ի դեպ այսքանից հետո էլ չի պատրաստվում հրաժարական տալ:

Ինչևէ…

Արդյունավետ կառավարմամբ, ոտքից գլուխ ռազմականացված ու արդիականացված և դաշնակիցների շրջանակն ընդլայնած Հայաստան պետություն-ամրոցի կառուցումը կենսական անհրաժեշտություն է ու հրամայական…

Արդեն փաստ է՝ Արցախը կուլ գնաց, Հայաստանն էլ թշնամու կոկորդին է:

Այժմ մնում է լծվել հայրենիքի պաշտպանության գործին:

Պատմությունը չի սիրում թշվառներին, վհատվողներին ու պարտության հետ հաշտվողներին:

Եվ հետո.

ոչ մեկը մեր փոխարեն մեր հայրենիքի համար չի կռվելու, սահմանները չի պաշտպանելու, անվտանգություն չի ապահովելու:

Դա բացառապես մեր անելիքն է:

Ոչ մի թուղթ, ոչ մի միջազգային հանրություն, ոչ մի վերպետական, մարդասիրական կազմակերպություն չի օգնելու մեզ, չի երաշխավորելու մեր անվտանգությունը:

Օր առաջ ուշքի գալ, սթափվել ու ինքնակազմակերպվել է պետք:

Այլ ելք չկա:

Իսկ այս պահին միակ բանը, որ պարտավոր ենք անել, դա պատերազմ ու կորուստներ տեսած, տունուտեղ կորցրած, դժողքի ճիրաններից ազատված ու Հայաստան եկած մեր արցախցի հայրենակիցներին սիրով ու գրկաբաց ընդունելն ու աջակցություն ցուցաբերելն է:

Այս պահին նաև Աստծուծ մի քանի բան պետք է խնդրել՝

ՈՒժ, որպեսզի կարողանանք փոխել այն ամենը, ինչն ի վիճակի ենք փոխելու:

Համբերություն, որպեսզի կարողանանք դիմանալ այն ամենին, ինչն առայժմ ի վիճակի չենք փոխելու:

Եվ որն ամենակարևորն է՝ իմաստնություն, որպեսզի այդ երկուսը կարողանանք իրարից տարբերել:

Հայ եղեք, հայ մնացեք:

Եղել ենք, կանք ու կլինենք:

Դավիթ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մեկնաբանություններ