ԱՄՆ-ի նախագահ Ջո Բայդենը հայտարարել է, որ ուկրաինական զորքերի հարձակումը Կուրսկի շրջանում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին իսկական երկընտրանքի առաջ է կանգնեցնում. սա տեղի ունեցողի վերաբերյալ ամերիկացի առաջնորդի առաջին պաշտոնական մեկնաբանությունն է։ «Մենք անմիջական, մշտական կապի մեջ ենք ուկրաինացիների հետ։ Սա այն ամենն է, ինչ ես կարող եմ ասել դրա մասին, քանի դեռ հարձակումը շարունակվում է», - ըստ Ֆրանսպրես գործակալության՝ հայտարարել է Բայդենը:               
 

Վա­շինգ­տո­նը՝ սիո­նիս­տա­կան վար­չա­կար­գի շա­հե­րի պաշտ­պան

Վա­շինգ­տո­նը՝ սիո­նիս­տա­կան վար­չա­կար­գի շա­հե­րի պաշտ­պան
21.01.2020 | 00:47
Մենք ար­դեն գրել ենք, որ ըն­թա­ցիկ տա­րին չա­փա­զանց անս­պա­սե­լի և բուռն սկս­վեց։ Բայց միան­գա­մայն տար­բեր բա­ներն ի­րար խառ­նե­լը ճիշտ չէ, ուս­տի կփոր­ձենք բա­ցա­հայ­տել Հա­յաս­տա­նի շր­ջա­կա տա­րա­ծաշր­ջան­նե­րում ա­մե­րի­կյան սադ­րանք­նե­րի էու­թյու­նը։ 2020 թ. հուն­վա­րի 3-ին ԱՄՆ-ը ան­ցավ «կար­միր գի­ծը»՝ սպա­նե­լով Ի­րա­նի ԻՀՊԿ-ի «Քոդս» հա­տուկ ջո­կա­տի լե­գեն­դար հրա­մա­նա­տար, գե­նե­րալ-մա­յոր Ղա­սեմ Սո­լեյ­մա­նիին։ Պե­տա­կան ա­հա­բեկ­չու­թյան այդ գոր­ծո­ղու­թյան ար­ձա­գանքն Ի­րա­նում ցույց է տա­լիս, որ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը պա­տե­րազմ են հայ­տա­րա­րել ոչ միայն այդ երկ­րի պե­տա­կան կա­ռույց­նե­րին, այլև Ի­րա­նի ողջ ժո­ղովր­դին։ Վա­շինգ­տո­նի սիր­տը չդի­մա­ցավ, որ Ի­րա­նի դեմ ԱՄՆ-ի և Իս­րա­յե­լի կող­մից տաս­նա­մյակ­նե­րով կի­րառ­վող պատ­ժա­մի­ջոց­ներն ա­վե­լի են ամ­րապն­դում նման ու­ժե­րին դի­մադ­րե­լու ի­րան­ցի ժո­ղովր­դի կամ­քը։
Այժմ փոր­ձա­գետ­նե­րի և մեկ­նա­բան­նե­րի գե­րակշ­ռող մե­ծա­մաս­նու­թյունն զբաղ­ված է ա­պար­դյուն գոր­ծով՝ գու­շա­կու­թյամբ, թե ինչ կլի­նի հե­տո։ «Հե­տոն» ար­դեն ե­կել է, ընդ ո­րում, գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիի դեմ ա­հա­բեկ­չու­թյու­նից ա­ռաջ։ Կարևոր է հաս­կա­նալ, թե ին­չի էր ու­զում հաս­նել և ին­չի կհաս­նի ԱՄՆ-ը իր այս ա­րար­քով, ո­րը պաշ­տո­նա­պես դա­տա­պար­տե­ցին Ռու­սաս­տա­նը, Չի­նաս­տա­նը, նաև ՄԱԿ-ի գլ­խա­վոր քար­տու­ղա­րը, ին­չը նույ­նիսկ անս­պա­սե­լի էր, այն­քան է այդ մի­ջազ­գա­յին կա­ռույ­ցը վար­կա­բեկ­ված հօ­գուտ ԱՄՆ-ի իր հաճ­կա­տա­րու­թյամբ։ Կարևոր է նաև պար­զել, թե որ­տեղ և ինչ մա­կար­դա­կում է տե­ղե­կատ­վա­կան ար­տա­հոսք ե­ղել. չենք կար­ծում, թե Սո­լեյ­մա­նին ան­ձամբ է տե­ղե­կաց­րել ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին, թե իր ինք­նա­թի­ռը երբ է վայ­րէջք կա­տա­րե­լու Բաղ­դա­դում։ Այս­պես թե այն­պես, չա­րա­գործ­ներն ա­րա­գո­րեն կգտն­վեն և կս­տա­նան ի­րենց ար­ժա­նի պա­տի­ժը։
Սա­կայն՝ հեր­թով. չէ՞ որ ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյունն սկս­վել է դեռ 2019 թ. դեկ­տեմ­բե­րի 27-ին և 29-ին։ Սո­լեյ­մա­նիին ա­ռա­ջին ան­գամ չէ, որ փոր­ձել են սպա­նել։ Քչե­րը կհի­շեն, որ մի եր­կու տա­րի ա­ռաջ Իս­րա­յե­լը պար­ծան­քով հայ­տա­րա­րեց, թե Դա­մաս­կո­սի մի­ջազ­գա­յին օ­դա­նա­վա­կա­յա­նի հր­թի­ռա­կոծ­ման ժա­մա­նակ հա­ջող­վել է «սպա­նել» Սո­լեյ­մա­նիին։ Իս­րա­յել­ցի­ներն այն­քան էին հա­մոզ­ված, որ նա սպան­վել է, որ շնոր­հա­վո­րում էին ի­րար։ Բայց հե­տո ե­կավ սթափ­վե­լու դա­ռը պա­հը. գե­նե­րա­լը շու­տով հայ­տն­վեց Ի­րա­նի նախ­կին նա­խա­գահ Հա­շե­մի-Ռաֆ­սան­ջա­նիի թաղ­մա­նը (2017 թ. հուն­վար)։ Հե­տո Իս­րա­յե­լը գե­նե­րա­լին «սպա­նեց» 2018-ին, բայց նա դար­ձյալ ողջ-ա­ռողջ հայ­տն­վեց Թեհ­րա­նում։ Այդ ժա­մա­նակ սույն տո­ղե­րի հե­ղի­նա­կը բա­ցա­հայտ ծի­ծա­ղեց իս­րա­յել­ցի­նե­րի վրա, թե՝ «այն­տեղ չեք փն­տրում», և դա ճշ­մար­տու­թյուն էր, քա­նի որ Սի­րիա­յում Սո­լեյ­մա­նին հա­ճախ էր հայ­տն­վում «ա­նոր­սա­լիո­րեն»։ Այլ էր Ի­րա­քը, ուր նա ժա­մա­նում էր բա­ցեի­բաց, ո­րով­հետև հարգ­ված էր և՛ շիա­նե­րի, և՛ քր­դե­րի, և՛ ան­գամ սուն­նի բեդ­վին­նե­րի կող­մից։ Սո­լեյ­մա­նիին լիո­վին կա­րե­լի է հա­մե­մա­տել միջ­նա­դա­րի նշա­նա­վոր քուրդ, խա­չա­կիր­նե­րին հաղ­թող Սա­լահ ադ Դի­նի (Սա­լա­հեդ­դին) հետ, իսկ այդ­պի­սի մար­դիկ ան­գամ ի­րենց մա­հից հե­տո է՛լ ա­վե­լի են հա­մախմ­բում ի­րենց կողմ­նա­կից­նե­րին։ Ճիշտ է հայտ­նի գրող Աբ­բաս Ջու­ման. այժմ թշ­նա­մի­նե­րի հա­մար կեն­դա­նի գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիից ա­վե­լի սար­սա­փե­լի կդառ­նա որ­պես նա­հա­տակ զոհ­ված Սո­լեյ­մա­նին, և ա­մեն ինչ հենց այդ­պես է ըն­կալ­վում ոչ միայն Ի­րա­նում, այլև գրե­թե ողջ մու­սուլ­մա­նա­կան աշ­խար­հում։
2019 թ. դեկ­տեմ­բե­րի 27-ի ա­մե­րի­կյան սադ­րան­քի մա­սին ա­ռան­ձին կգ­րենք։ Այն ժա­մա­նակ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը փոր­ձում էին սադ­րանք սար­քել ՌԴ-ի և Չի­նաս­տա­նի դեմ՝ ցան­կա­նա­լով ձա­խո­ղել Հնդ­կա­կան օվ­կիա­նո­սի հյու­սի­սում Ի­րա­նի, ՌԴ-ի և ՉԺՀ-ի ե­ռա­կողմ ռազ­մա­ծո­վա­յին զո­րա­վար­ժու­թյուն­նե­րը։ Իսկ դեկ­տեմ­բե­րի 29-ին ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը հար­ված­ներ հասց­րին «Ալ-Հաշդ աշ-Շաա­բի» ի­րա­քյան շիա աշ­խար­հա­զո­րի բա­զա­նե­րին ու դիր­քե­րին և՛ Ի­րա­քում, և՛ Սի­րիա­յում։ Այժմ ԱՄՆ-ը խոս­տո­վա­նել է, որ դրանք կե­տա­յին հար­ված­ներ չէին, այլ գրե­թե ծի­սա­կան (դեն նե­տենք կաս­կած­նե­րը. հրեա­կան բազ­մա­թիվ հա­մայ­նք­ներ ա­վան­դա­կան Խա­նու­կա տո­նը նշում են հենց դեկ­տեմ­բե­րի 29-ին) զանգ­վա­ծա­յին սպա­նու­թյուն, ո­րով­հետև զոհ­վել է մինչև 2000 խա­ղաղ քա­ղա­քա­ցի, ո­րոնք որևէ կապ չու­նեին «Ալ-Հաշդ աշ-Շաա­բիի» հետ։ Դրա­նից հե­տո ի­րադ­րու­թյու­նը ծայ­րա­հեղ սր­վեց. ե­ղան Բաղ­դա­դում ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տան վրա հար­ձակ­վե­լու փոր­ձեր, խիստ ո­ճով պա­հանջ­ներ հն­չե­ցին Ի­րա­քից ա­մե­րի­կյան բո­լոր զոր­քերն ան­վե­րա­պա­հո­րեն հա­նե­լու մա­սին։ Ա­յա­թո­լա Մուք­դա­դա աս Սադ­րը ար­տա­հայտ­վեց իր «Մահ­դի բա­նա­կը» շտապ վե­րա­կանգ­նե­լու մա­սին, այն բա­նա­կը, ո­րը 2000-ա­կան­նե­րի սկզ­բում բա­վա­կա­նա­չափ ջար­դեց ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի կո­ղե­րը, երբ նրանք փոր­ձում էին սպա­նել հենց աս Սադ­րին։ Թող չհա­վա­տա­ցող­նե­րը նե­րեն ինձ թե­մա­յից հե­ռա­վոր շեղ­ման հա­մար և չտրտն­ջան, թե այս­տեղ ի՞նչ կա Սո­լեյ­մա­նիի և նրա սպա­նու­թյան հնա­րա­վոր պա­տաս­խան­նե­րի մա­սին։ Այդ ա­մե­նը հենց նրա մեջ է, որն այժմ կար­դում եք։ Չէ՞ որ մինչև Մեր­ձա­վոր Արևել­քում նոր պա­տե­րազ­մի սկիզբն է­լի ինչ-որ բան կար. դեկ­տեմ­բե­րին ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ի­րենց զոր­քերն ա­նընդ­հատ Սի­րիա­յից Ի­րաք և հա­կա­ռակ տե­ղա­փո­խե­լով՝ պար­զա­պես հե­տա­խու­զում էին՝ նոր պա­տե­րազմ սկ­սե­լու հա­մար, ո­րի մեջ ան­պայ­ման ցան­կա­նում էին ներգ­րա­վել Ի­րա­նը։
Այդ «ինչ-որ բա­նը» RT Arabic հե­ռուս­տաա­լի­քին հայտ­նել է Ի­րա­նի գե­րա­գույն ա­ռաջ­նոր­դի գլ­խա­վոր խոր­հր­դա­կան, ԻԻՀ նախ­կին արտ­գործ­նա­խա­րար Ա­լի Աք­բար Վե­լա­յե­թին։ Նա նշել է, որ ԱՄՆ-ը գո­ղա­նում է սի­րիա­կան նավ­թը, իսկ նա­խա­գահ Թրամ­փը Սի­րիա­յի ժո­ղովր­դի կամ­քին հա­կա­ռակ կո­ղոպ­տում է նրան և «մի­ջազ­գա­յին գող է»։ «Մենք հույս ու­նենք, որ շու­տով կդա­դա­րի ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի այդ ա­պօ­րի­նի վե­րահս­կո­ղու­թյու­նը սի­րիա­կան մի քա­նի շր­ջան­նե­րի նկատ­մամբ,- ա­սել է քաղ­գոր­ծի­չը։- Մենք պատ­րաստ ենք օգ­նու­թյուն տրա­մադ­րե­լու Սի­րիա­յից ա­մե­րի­կյան զոր­քե­րը հա­նե­լու հա­մար ի պա­տաս­խան սի­րիա­կան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի խնդ­րան­քի և մեր հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի չա­փով»։ Հաս­կա­նա­լի է, որ հենց հան­գու­ցյալ գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նին պետք է լի­ներ մե­կը նրան­ցից, ով­քեր կօգ­նեին Սի­րիա­յին, որ­պես­զի ԱՄՆ-ի զոր­քե­րը հե­ռաց­նի տա­րա­ծաշր­ջա­նից։ Այն­քան էլ կարևոր չէ, թե այդ ուղ­ղու­թյամբ ով և ինչ­պես կպ­լա­նա­վո­րեր Սի­րիա­յի և Ի­րա­նի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը, կարևորն այն էր, որ շա­հագր­գիռ կող­մե­րը պատ­րաստ­վում էին ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին վռն­դե­լու ինչ­պես Սի­րիա­յից, այն­պես էլ Ի­րա­քից։ Ար­դեն Բաղ­դա­դում ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տան վրա գրո­հե­լու փոր­ձե­րից հե­տո Վա­շինգ­տո­նից բո­լոր ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին անվ­տան­գու­թյան հա­մար Ի­րա­քից հե­ռա­նա­լու կոչ ա­րե­ցին։ Դեկ­տեմ­բե­րի 30-ին Բաղ­դա­դում Ի­րա­նի դես­պա­նու­թյու­նը պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյամբ դա­տա­պար­տեց ԱՄՆ-ի կող­մից Ի­րա­քի ինք­նիշ­խա­նու­թյան խախ­տու­մը, ա­վե­լաց­նե­լով, որ այդ քայ­լը կոչ­ված է ծա­ռա­յե­լու տա­րա­ծաշր­ջա­նում Իս­րա­յե­լի շա­հե­րին։ Դես­պա­նու­թյու­նը ցա­վակ­ցու­թյուն հայտ­նեց Ի­րա­քի ժո­ղովր­դին ու զոհ­ված­նե­րի ըն­տա­նիք­նե­րին՝ հա­վե­լե­լով, որ Վա­շինգ­տո­նի այդ քայ­լե­րը տա­րա­ծաշր­ջա­նի ան­կա­յու­նու­թյան և անվ­տան­գու­թյան բա­ցա­կա­յու­թյան հիմ­նա­կան գոր­ծոնն են։ «ԱՄՆ-ի այդ քայ­լը հա­մա­պա­տաս­խա­նում է տա­րա­ծաշր­ջա­նի եր­կր­նե­րի ներ­քին գոր­ծե­րին մի­ջամ­տե­լու Վա­շինգ­տո­նի քա­ղա­քա­կա­նու­թյա­նը, ո­րը հիմն­ված է ան­հա­մո­զիչ ար­դա­րա­ցում­նե­րի և ան­հիմն մե­ղադ­րանք­նե­րի վրա՝ նպա­տակ ու­նե­նա­լով պաշտ­պա­նե­լու սիո­նիս­տա­կան վար­չա­կար­գի շա­հե­րը»,- ընդ­գծ­վում էր հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ։
Իս­կա­պես, ինչ­պես հա­ղոր­դել են քր­դա­կան ԶԼՄ-նե­րը (այժմ Ի­րա­քում հօ­գուտ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի հան­դես են գա­լիս միայն Էր­բի­լի քր­դե­րը, մաս­նա­վո­րա­պես քր­դա­կան տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին կա­ռա­վա­րու­թյան նա­խա­գահ Նե­չիր­վան Բար­զա­նին), հուն­վա­րի 2-ին Ի­րա­քում ԱՄՆ-ի դես­պա­նու­թյու­նը ո­րո­շել է դա­դա­րեց­նել բո­լոր հրա­պա­րա­կա­յին գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը դես­պա­նա­տան մոտ ի­րա­նա­մետ աշ­խար­հա­զո­րա­յին­նե­րի կողմ­նա­կից­նե­րի հա­վաք­վե­լու պատ­ճա­ռով։ «ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տան տա­րած­քի վրա աշ­խար­հա­զո­րա­յին­նե­րի հար­ձա­կում­նե­րի պատ­ճա­ռով բո­լոր հյու­պա­տո­սա­կան հրա­պա­րա­կա­յին գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­ված են մինչև հե­տա­գա ծա­նու­ցու­մը,- աս­վում էր դես­պա­նու­թյան հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ։- Հե­տա­գա բո­լոր հան­դի­պում­նե­րը դա­դա­րեց­ված են»։ Ար­դեն հուն­վա­րի 3-ին (հա­վա­նա­բար Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյու­նից և ա­մե­րի­կյան ա­հա­բեկ­չու­թյու­նից մյուս ան­ձանց զոհ­վե­լուց հե­տո) Ի­րա­քի նավ­թի նա­խա­րա­րու­թյու­նը հաս­տա­տել է, որ Ի­րա­քի հա­րա­վի նավ­թա­յին ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի ա­մե­րի­կա­ցի աշ­խա­տա­կից­նե­րը հե­ռա­նում են երկ­րից, բայց օ­տա­րերկ­րա­ցի մյուս աշ­խա­տող­նե­րը ա­ռայժմ մնում են։ «Նավ­թի նա­խա­րա­րու­թյու­նը ժխ­տում է օ­տա­րերկ­րա­ցի աշ­խա­տա­կից­նե­րի հե­ռա­նա­լը, բա­ցա­ռու­թյամբ ԱՄՆ-ի քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ու­նե­ցող մի շարք աշ­խա­տա­կից­նե­րի, ո­րոնք մեկ­նում են ի պա­տաս­խան ի­րենց կա­ռա­վա­րու­թյան նա­խազ­գու­շաց­ման,- աս­վում է հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ։ -Ողջ Ի­րա­քի նավ­թա­հան­քե­րում պայ­ման­նե­րը նոր­մալ են, իսկ հա­նույ­թը և ար­տա­հա­նու­մը չեն տու­ժել»։ Բանն այն է, որ նույն օր­վա ա­ռա­վո­տյան ԱՄՆ-ի պետ­դե­պար­տա­մեն­տը խս­տաց­րել էր պա­հանջ­ներն իր քա­ղա­քա­ցի­նե­րի նկատ­մամբ և հայ­տա­րա­րել անվ­տան­գու­թյան սպառ­նա­լի­քի մա­սին, Ի­րա­քում ԱՄՆ-ի բո­լոր քա­ղա­քա­ցի­նե­րին երկ­րից ան­հա­պաղ հե­ռա­նա­լու և Բաղ­դա­դում ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տա­նը չմո­տե­նա­լու կոչ ա­րել։ Նշենք, որ այժմ Ի­րա­քում գոր­ծում է միայն Էր­բի­լում ԱՄՆ-ի գլ­խա­վոր հյու­պա­տո­սու­թյու­նը՝ Բար­զա­նիի կլա­նի հո­վա­նու ներ­քո։
Ի­րա­քում ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը, բա­ցի գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիից, էլ ու՞մ են սպա­նել։ Դա պար­զե­լուց հե­տո ակն­հայ­տո­րեն կերևա Իս­րա­յե­լի և Ի­րա­քում նրա գոր­ծա­կից­նե­րի, մաս­նա­վո­րա­պես Բար­զա­նիի կլա­նի հետ­քը։ Դեկ­տեմ­բե­րի 25-ին զոհ­վել են «Ալ Հաշդ աշ-Շաա­բիի» «Քա­թաիբ Հզ­բո­լահ» կազ­մա­կեր­պու­թյան 25 մար­տիկ և սպա, վի­րա­վոր­վել ա­վե­լի քան 50-ը։ Զոհ­ված­նե­րի թաղ­ման օ­րը հենց «Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հի» ան­դամ­ներն են փոր­ձել հար­ձակ­վել Բաղ­դա­դում ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տան վրա։ Այժմ՝ ու­շադ­րու­թյուն. հուն­վա­րի 3-ին Սո­լեյ­մա­նիի հետ սպան­վել է «Ալ-Հաշդ աշ-Շաա­բիի» հրա­մա­նա­տա­րի տե­ղա­կալ և միա­ժա­մա­նակ «Քա­թաիբ Հզ­բո­լահ» կազ­մա­կեր­պու­թյան ղե­կա­վար Ա­բու Մահ­դի ալ Մու­հան­դի­սը, հենց նա, ով, ինչ­պես գրել էինք ան­ցյալ տա­րի, Իս­րա­յե­լի և Ադր­բե­ջա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին մեր­կաց­րել էր Ի­րա­քի տա­րած­քում «Ալ-Հաշդ աշ-Շաա­բիի» աշ­խար­հա­զո­րի օ­բյեկտ­նե­րի և դիր­քե­րի վրա ադր­բե­ջա­նա­կան տա­րած­քից ա­նօ­դա­չու սար­քե­րով հար­ձա­կում­ներ կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար և հայ­տա­րա­րել, որ ի­րենք («Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հը») ու­նեն բո­լոր ա­պա­ցույց­նե­րը, որ ա­մառ­վա ա­հա­բեկ­չա­կան հար­ձակ­ման ժա­մա­նակ Իս­րա­յելն օգտ­վել է Ադր­բե­ջա­նի ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րից։ Ի­րանն էլ ար­դեն այն ժա­մա­նակ, այդ թվում՝ տար­բեր մայ­րա­քա­ղաք­նե­րում ի­րենց դի­վա­նա­գետ­նե­րի մաս­նա­վոր զրույց­նե­րի ըն­թաց­քում, պն­դում էր՝ այն հար­ձակ­ման մե­ղա­վոր­ներն «ստա­ցել են ի­րեն­ցը» այն չա­փով, ո­րին ար­ժա­նի էին։ Ար­ժե հի­շեց­նել ևս մի բան. ա­րա­բա­կան աշ­խար­հի միակ կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը, ո­րը պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րա­րել է, որ իր նպա­տա­կը նաև իս­րա­յե­լա­կան օ­կու­պա­ցիա­յից Գո­լա­նի սի­րիա­կան բար­ձունք­ներն ա­զա­տագ­րելն է, «Գո­լա­նի ա­զա­տագ­րու­թյան բրի­գադն» է, բայց նա միա­ժա­մա­նակ «Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հի» բա­ղադ­րիչ մասն է։ Սո­լեյ­մա­նիի և ալ Մու­հան­դի­սի սպա­նու­թյուն­նե­րը կաս­կած չեն թող­նում, որ դա նույն­պես յու­րա­տե­սակ վրեժ է. սիո­նիստ­ներն այդ­պես են տո­նում Խա­նու­կան՝ «Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հի» ղե­կա­վա­րից և ԻՊ-ի, «Ալ Քաի­դա­յի» սուն­նի ա­հա­բե­կիչ­նե­րի դեմ պայ­քա­րում նրա բա­րե­կամ և ըն­կե­րա­կից Սո­լեյ­մա­նիից վրեժ լու­ծե­լով։ Եվ մեր վար­կածն այն է, որ Թրամփն այդ ա­մե­նի մաս­նա­կիցն է. ի­զուր չէ, որ Պեն­տա­գո­նը ձեր­բա­զատ­վեց պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նից՝ պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րա­րե­լով, որ գոր­ծո­ղու­թյան հա­մար ե­ղել է ան­ձամբ ԱՄՆ-ի նա­խա­գա­հի հրա­մա­նը։
Ճշ­մար­տու­թյա­նը բո­լո­րից մոտ էր Պա­վել Ֆել­գեն­հաուե­րը («Նո­վա­յա գա­զե­տա»), երբ հի­շեց­րեց, որ «Թրամփն այժմ պատ­րաստ չէ թույլ երևա­լու, իսկ ա­յա­թո­լա­նե­րի հետ ուղ­ղա­կի առ­ճա­կատ­ման դեպ­քում հան­րու­թյան ռազ­մա­հայ­րե­նա­սի­րա­կան հա­մախմ­բու­մը կա­րող է օգ­նել և՛ վար­կա­նի­շին, և՛ վե­րըն­տր­մա­նը»։ Դե­մոկ­րատ­ներ Կոնգ­րե­սում դատ են սկ­սել Թրամ­փի դեմ, և ի­րա­կան է, որ ե­թե նա տա­նուլ տա 2020 թ. նո­յեմ­բե­րի ընտ­րու­թյու­նը, ոչ միայն կզրկ­վի իշ­խա­նու­թյու­նից, այլև հնա­րա­վոր է, որ բանտ նս­տի։ Նրան հի­մա էլ են մե­ղադ­րում, որ Սո­լեյ­մա­նիի և ալ Մու­հան­դի­սի դեմ ա­հա­բեկ­չու­թյու­նը կա­տար­վել է Կոնգ­րե­սի շր­ջանց­մամբ։ Եվ դա նույն­պես ա­պա­հո­վագ­րու­թյուն է. ա­մե­րի­կյան վեր­նա­խա­վի բո­լոր կող­մե­րի հա­մար լավ է ու­նե­նալ վա­ղօ­րոք դա­տա­պարտ­ված քա­վու­թյան նո­խազ ի դեմս Թրամ­փի, քան ըն­դու­նել ողջ երկ­րի պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը պե­տա­կան ա­հա­բեկ­չու­թյան հա­մար։ Այլ երկ­րի գե­նե­րա­լին սպա­նե­լը ոչ մար­տա­կան ի­րադ­րու­թյու­նում, ԱՄՆ-ի և Ի­րա­նի միջև պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րար­ված պա­տե­րազ­մի բա­ցա­կա­յու­թյան պայ­ման­նե­րում, այն էլ՝ եր­րորդ պե­տու­թյան տա­րած­քում, պե­տա­կան ա­հա­բեկ­չու­թյան տի­պիկ գոր­ծո­ղու­թյուն է, պա­տե­րազ­մա­կան հան­ցա­գոր­ծու­թյուն։ Եվ Կոնգ­րեսն ու Պեն­տա­գո­նը մե­ղա­վո­րին նշում են ուղ­ղա­կիո­րեն. դա միայն ու միայն ԱՄՆ-ի նա­խա­գահն է։ Բայց ար­դյո՞ք միայն նա։ Ցա­վոք, ոչ միայն. նրա կող­քին են ԿՀՎ-ն (ԱՄՆ-ում), «Մոս­սա­դը», «Շա­բա­կը» և այլն (Իս­րա­յե­լից), քա­նի որ Ի­րա­նը, «Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հը» և «Գո­լա­նի ա­զա­տագ­րու­թյան բրի­գա­դը» ի­րա­պես պատ­րաստ էին Սի­րիա­յի լիա­կա­տար ու ան­վե­րա­պահ ա­պաօ­կու­պաց­մա­նը։
Բաղ­դա­դում ի­րադ­րու­թյան սրու­մը, չնա­յած նրան, որ մինչև հուն­վա­րի 2-ի գի­շե­րը «Քա­թաիբ Հզ­բո­լա­հի» կողմ­նա­կից­նե­րը նա­հան­ջել էին Բաղ­դա­դի «կա­նաչ գո­տուց», որ­տեղ գտն­վում են օ­տա­րերկ­րյա դի­վա­նա­գի­տա­կան ներ­կա­յա­ցուց­չու­թյուն­նե­րը, երևի ինչ-որ բան կան­խո­րո­շել էր։ Հնա­րա­վոր չէ ճշգ­րիտ ա­սել, թե ինչ­պես էին ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ու իս­րա­յել­ցի­ներն ի­մա­ցել, որ գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նին Բեյ­րու­թից կթռ­չի Բաղ­դադ, և նրան դի­մա­վո­րող­նե­րի մեջ է լի­նե­լու ալ Մու­հան­դի­սը։ Ռու­սաս­տա­նի ա­մե­րի­կա­մետ շր­ջա­նակ­նե­րի տվյալ­նե­րով, օ­դա­նա­վա­կա­յա­նում են ե­ղել նաև «Ալ-Հաշդ աշ- Շաա­բիի» աշ­խար­հա­զո­րի մի քա­նի խո­շոր ղե­կա­վար­ներ՝ մա­մու­լի ծա­ռա­յու­թյան պետ Մու­հա­մեդ ալ Ջա­բե­րին, լո­գիս­տի­կա­յի ծա­ռա­յու­թյան ղե­կա­վար Հայ­դար Ա­լին։ Հենց նրանք էին կազ­մա­կեր­պել օ­դա­նա­վա­կա­յա­նում Սո­լեյ­մա­նիի հան­դի­պու­մը։ Բեյ­րու­թում Սո­լեյ­մա­նին հա­մա­րյա ստույգ շփ­վում էր ոչ միայն Ի­րա­նի ա­վան­դա­կան դաշ­նա­կից ու գոր­ծըն­կեր «Հզ­բո­լահ» լի­բա­նա­նյան կու­սակ­ցու­թյան ղե­կա­վա­րու­թյան, այլև Լի­բա­նա­նի բո­լոր քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րի հետ։ Բայց ա­ռա­ջար­կում ենք դա­վա­ճան­ներ չփնտ­րել Հա­մաշ­խար­հա­յին մե­ծամ­տու­թյան դի­մադ­րու­թյան շարժ­ման (ինչ­պես ըն­դուն­ված է ա­սել Թեհ­րա­նում) շիա ակ­տի­վիստ­նե­րի մեջ, ին­չը մեզ այս օ­րե­րին ա­ռա­ջար­կում է բո­լո­րո­վին ոչ ռու­սա­մետ, բայց ռու­սա­կան «Նո­վա­յա գա­զե­տա» թեր­թը. «Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյու­նը կա­րող էր ի­րա­կա­նաց­վել միայն նրա մեր­ձա­վոր­նե­րի դա­վա­ճա­նու­թյան շնոր­հիվ»։ Ոչ, աղ­բյուր­ներն ու լր­տես­նե­րը շատ են նաև ա­ռանց «նրա մեր­ձա­վոր­նե­րի»։ Միայն Բար­զա­նիի կլանն ինչ ա­սես ար­ժե։ Ե՛վ Բեյ­րու­թում կան նրա մար­դիկ, և՛ Թուր­քիա­յում, որն ու­ժե­ղաց­նում է իր գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը նույն Լի­բա­նա­նում, էլ չխո­սե­լով հյու­սի­սա­յին Սի­րիա­յի օ­կու­պաց­ված տա­րածք­նե­րի մա­սին, և Ադր­բե­ջա­նում կապ կա իշ­խա­նա­կան բազ­մա­թիվ քր­դա­կան կլան­նե­րի հետ, և հենց Բաղ­դա­դում։ Եվ ի­հար­կե, սուտ է, թե իբր Թրամ­փը ո­րո­շել է Սո­լեյ­մա­նիին սպա­նել «դեկ­տեմ­բե­րի վեր­ջին Ի­րա­քում ԱՄՆ-ի ռազ­մա­բա­զա­յի վրա հար­ձա­կու­մից հե­տո», ինչ­պես ա­պա­տե­ղե­կաց­նում է իս­րա­յե­լաա­մե­րի­կյան «Բլում­բերգ» գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը։ Մեր կար­ծի­քով, ար­դեն բա­վա­կա­նա­չափ ա­պա­ցույց­ներ ենք բե­րել այն բա­նի, որ գոր­ծո­ղու­թյու­նը վա­ղուց է պլա­նա­վոր­ված ե­ղել, դեռ այն ժա­մա­նակ, երբ «Քոդ­սի» զին­վոր­ներն ու սպա­նե­րը սի­րիա­կան բա­նա­կի և Դա­մաս­կո­սի մյուս դաշ­նա­կից­նե­րի հետ 2016 թ. նո­յեմ­բե­րի վեր­ջին ա­զա­տագ­րում էին Հա­լե­պը և գե­րի վերց­րին ԱՄՆ-ի, Իս­րա­յե­լի, Թուր­քիա­յի, Մեծ Բրի­տա­նիա­յի, Ֆրան­սիա­յի, Գեր­մա­նիա­յի և նրանց ա­րաբ խա­մա­ճիկ­նե­րի հա­րյու­րա­վոր հա­տուկ­ջո­կա­տա­յին­նե­րի ու հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի աշ­խա­տա­կից­նե­րի։ Գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նին ղե­կա­վա­րում էր այդ պա­տե­րազ­մա­կան հան­ցա­գործ­նե­րին (չէ՞ որ նրանց գե­րել էին ԻՊ-ի և «Ջեբ­հաթ ան Նուս­րա­յի» ա­հա­բե­կիչ­նե­րի դիր­քե­րում) նրանց «տե­րե­րին» հանձ­նե­լու գոր­ծո­ղու­թյու­նը, այդ թվում՝ լի­բա­նա­նյան «Հզ­բո­լահ» կու­սակ­ցու­թյան մար­տիկ­նե­րի մի­ջո­ցով։
Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 5730

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ