А напоследок я скажу!
05.06.2020 | 00:09
Մենք այնտեղ ենք, որտեղ մտածում ենք: Հարց. մենք սա մտածել ենք բոլորո՞վ, թե՞ մեր ընդհանրական-ազգային մարմնի մի հատվածով: Հաջորդիվ. մեր ընդհանրական մարմինն ի զորու՞ է այս դիմակայությանը: Պատկերը կարծես թե իդենտիկ է. Էջմիածին, 1915 թ. տիֆ, Մայր Աթոռի պատերի տակ տնքացող որբեր, պետության չգոյություն, թշնամի հարևաններով շրջապատված, աշխարհի անտարբեր թռնչոց մեր ցավերի վրա, մի քանի տագնապող հոգիներ, պատերի տակ որբերի հետ հալվող Թումանյան…. ու էդպե՜ս շարունակ:
Մեկ էական, անչափ էական տարբերությամբ. մենք այսօր պետականություն ունենք` փխրուն, մասամբ կայացած ինստիտուտներով, աշխարհի հետ որոշակի հարաբերություններով, կառուցված ներքին հարաբերություններով, և հա` բազում ու բազմազան սխալներով:
Ամենակարևոր հարցը. ինչու՞ այսպես եղավ, ինչու՞ մենք մեր ներսից հանեցինք Նիկոլին, դրեցինք աթոռին ու հիմա հնձում ենք մեր ցանածի դառը պտուղները` բոլոր ոլորտներում: Դա արտաքին աշխարհի դավադրա-գունավոր-թավշյա մտագարումների արդյու՞նք էր, թե՞ մենք կանչել էինք Նիկոլին, և ստացանք նրան:
Որքան էլ դաժան, բոլորը` միասին: Ընդ որում, այսօր և առհավետ չկա ամենակարևոր հարցի պատասխանը. ի՞նչ է լինելու, ոչ միայն այն հանգույն, որ վաղվա օրը միայն Աստված գիտի, իսկ մենք, հենց այս իշխանության օրոք կորցրինք մեր Աստծո նկատմամբ առաջին սերը (անգամ նրանք, ովքեր Աստծու առջև քայլողներ էին, քաղաքականությունը կալեց նրանց «ոգին»` «դուխով» հեղափոխությունը զբաղեցրեց մեզ, և մենք վրիպեցինք մեր Աստծու հետ «խոսելու» մեր իրական առաքելությունից):
ՈՒ հիմա, որքան էլ պարադոքսալ, գոնե «Իրատեսի» էջերում, ասելու ենք կարևորը` կորոնավիրուսը նաև «բարի» էր, ըստ այն հանգույն, որ ամեն բան բարու գործակից է:
Թավշյա` «դուխով» հեղափոխությունը մեր ընդերքից հանեց այն բոլոր «ոգիները», որոնք խիստ հիմնավոր «ապրում» էին մեր էթնոս-տեսակի մեջ: ՈՒ դա նույնպես «բարի» էր: Ասել է` անտեսանելին տեսանալի դարձավ: Ասել է` զատումը փրկության կարող ենք վերածել: Եթե էթնոսն ու տեսակը ներկարողություն ունեն հառնելու:
Բարդ զրույց է, բայց մի օր պետք է սրան անդրադարձ լիներ, զի բալասանն ու բանալին մեկն է` պետք է ճանաչվի ճշմարտությունը, որ այն ազատագրի:
Թե չէ, այո (մտնում ենք քաղաքական դաշտ) Նիկոլն այլևս զրոյացված է. անգամ իր տերերին նա պետք չէ, իր փուլն ավարտվեց: Երկրորդ էշելոնի, զարգացումների ժամանակն է: Աբսուրդ կլինի, եթե նրան փոխարինի Նիկոլ-2 տարբերակը. թե «դուխի» առումով, թե որոնման, թե տեսակի, բայց առավել կատարելագործված, քողարկված, խելացի ու հորիզոնական` ժամանակակից աշխարհին ավելի լավ հարմարեցված:
Էլ ավելի ահավոր կլինի, եթե Նիկոլը, որը սիրում է «արյուն», որին այդ ասպարեզում ևս ապրոբացիայի են ենթարկել մարտի 1-ին, որևէ կերպ չզիջի, առանց բախման-անարյուն չգնա (Ծռեր-մռերը, նյուգլոբալիստները, սորոսականները, աղանդավորները իրենց կանոնավոր բանակները ստարտի մեջ են պահում այդ առումով` Մայդան նրանք շատ են սիրում):
Հարց ամենավերջին. խորքային խաղացողները անհատապե՞ս են խաղում, թե՞ իրենք էլ անտես` այլընտրանքային հարթակ են ձևավորում, որը անհրաժեշտ «իքս» պահին, որպես դեսանտ կիջեցվի հրապարակ` խաղը ամբողջովին տանուլ չտալու, պետության հիմերը անդունդ չնետելու, դրանց ճարճատմանն ականատես չլինելու համար:
ՈՒզում ենք հավատալ, որ` այո: Սերժ Սարգսյանը ֆեյսբուքում նկարների տեսքով չի թողնում իրեն մոռացության մատնել, Վլադիմիր Գասպարյանն անչափ խոր-հետաքրքիր վերադարձի մեսիջներ է հղում, շուտով արտասահմանից կվերադառնա Վիգեն Սարգսյանը… չէ՛, չենք ուզում նախկինների վերադարձ, պետք չէ երբևէ նրանք վերադառնան` երբեք, և որևէ կոնկրետ ֆունկցիոնալ դերակատարություն ունենան: Երբեք դա չպետք է թույլ տալ. չի կարելի հին գինին լցնել նոր տիկերի մեջ… ամենամեծ սխալը կլինի:
Բա` ի՞նչ: Բա էն, որ հարկավոր է նման մի «ուղեղային» կենտրոն` շտաբ ունենալ` համախմբելու, կարող ուժերը ի մի բերելու, ամբիցիաները կողմ դնելու, ճանապարհային լուրջ քարտեզ ստեղծելու, հատվածական առկա անբնական-արհեստական, իրենց անձի վրա կառուցած խաղերը (ինչը նկատվում է ընդդիմադիրներից շատերի մոտ) վերացարկելու ուղիով` վիճակը շտկելու: Էս խաղում հաղթողներ չկան: ՈՒ դեռ շատ երկար չեն լինելու: Պետության, էթնոսի տեսակը կորցնելու անդունդն է առջևում:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
