«Փաշինյանի իշխանության հետհաշվարկը միացված է»
15.05.2020 | 00:29
Իշխանությունը որոշեց արտակարգ դրությունը մեկ ամսով էլ երկարաձգել։ Վիրուսակիրների այսօրվա թվերը հաշվի առնելով` արդեն դժվար է որևէ տրամաբանություն գտնել վիրուսի դեմ պայքարելու իշխանության քայլերում, բայց փաստ է, որ ևս մեկ ամիս ապրելու ենք «ձևական» արտակարգ ռեժիմի պայմաններում։ Վիրուսի դեմ պայքարի, իշխանության քայլերի ու ներքին այլ հարցերի շուրջ զրուցել ենք «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախաձեռնող խմբի ղեկավար, քաղաքագետ ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑԻ հետ։
-Իմաստավորվա՞ծ էր կարանտինային շրջանը, երբ այսօր վիուսակիրների թիվը կրկնակի շատ է, բայց սահմանափակումները մեղմացվել են։ Ըստ Ձեզ, վիրուսը վերահսկելու իշխանության քայլերը տրամաբանվա՞ծ են։
-Կորոնավիրուսի տարածման սկզբի օրերից Հայաստանի իշխանությունների քայլերը եղել են ոչ համարժեք։ Երբ ԱՀԿ-ն մարտի 11-ին պանդեմիա էր հայտարարել, Հայաստանի իշխանությունները շարունակում էին հետևողականորեն «Այո»-ի քարոզչությունը, ինչի հետևանքով Հայաստանում բռնկվեց համաճարակը։ Արտակարգ դրություն, կարանտինային ռեժիմ մեզ մոտ շատ ուշ է սահմանվել, իսկ հետո երբ վիրուսակիրների թիվը մեծացավ, սկսեցին սահմանափակումները թուլացնել։ Այս պարագայում աբսուրդ է, որ ևս մեկ ամիս արտակարգ դրության ռեժիմը երկարաձգում են։ Իմիտացիոն, պոպուլիստական քայլերն ավելի են վատթարացնում թե՛ համաճարակային, թե՛ տնտեսական իրավիճակը։
-Չնայած երկրում արտակարգ իրավիճակ է, բազմաթիվ խնդիրներ կարոտ են լուծման, Հայաստանի քաղաքական օրակարգը լրիվ այլ տրամաբանությամբ է աշխատում։ Խորհրդարանական երկրի խորհրդարանում արդեն երկու շաբաթ է ընդդիմությունն ու իշխանությունն իրար են «ուտում», հերթը հասավ բռունցքներին, հայհոյանքներին, ու հիմա խորհրդարանը քաղաքական հուն ոչ մի կերպ չի վերադառնում։ Ինչպիսի՞ն է Ձեր գնահատականը խորհրդարանում տեղի ունեցած միջադեպին և դրան հետևած քաղաքական զարգացումներին։
-Խորհրդարանում կատարվածը խստագույնս դատապարտելի է, Ազգային ժողովը չպիտի վերածվի հայհոյանքների հարթակի։ Երրորդ հանրապետության պատմության ամենաթույլ խորհրդարանն է սա։ Տեղի ունեցածը կոտրեց այն միֆը, թե այս իշխանությունը նոր մշակույթ, արժեքային համակարգ է բերել, հերքեց Փաշինյանի այն պնդումները, թե սա իր որակով բացառիկ խորհրդարան է։ Ավելին, Փաշինյանն իր ելույթով խրախուսեց բռնությունը, ընդդիմադիր խոսքն այսուհետ կարելի է համարել սադրիչ ու բռունցքներով լռեցնել։
-Լրացավ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման 2 տարին, ու այն բավական խորհրդանշական իրադարձությամբ «տոնվեց»։ Նման միջադեպերով արդյո՞ք խնդիր դրված չէ հանրային ուշադրությունը շեղելու կարևոր խնդիրներից, այդ թվում` արցախյան հակամարտության շուրջ զարգացումներից։
-Չեմ կարծում, թե հատուկ բաներ են բեմադրում, որ մարդկանց ուշադրությունը շեղեն։ Պարզապես այս իշխանությունը չի կարողանում ձևակերպել կարևոր խնդիրների օրակարգը։ Իշխանության լրջությունն այն մակարդակում չէ, որ զբաղվի կենսական խնդիրների լուծմամբ։ Տեղի է ունենում քաղաքական կյանքի լյումպենացում, ինչն էլ հանգեցնում է նման տհաճ տեսարանների։ Իսկ կարևոր խնդիրներ կուտակվում են, համակարգային բարեփոխումներ էլ չկան։ Երկու տարվա ընթացքում այս իշխանությունն ապացուցել է իր ինստիտուցիոնալ սնանկությունը, ի վիճակի չէ ձևակերպելու հասուն օրակարգ և իրականացնելու այն։
-Տեսակետ է հնչում, որ այս իշխանությունն արդեն «անցած էտապ» է, և եթե այլընտրանքային լուրջ ուժ ստեղծվի, երկրում իշխանափոխություն կլինի։ Նախ` համամի՞տ եք այս կարծիքին, հետո էլ` ինչու՞ ընդդիմադիր բևեռ չի ձևավորվում, եթե ընդդիմախոսների պակաս չկա։
-Իշխանությունն այսօր չի կարող սպասարկել անգամ սեփական օրակարգը։ Համոզված եմ` արտակարգ դրության ռեժիմը երկարաձգվում է ոչ այնքան համաճարակի դեմ պայքարի, որքան այն նպատակով, որ իշխանությունը վստահ չէ, թե դրա չեղարկումից հետո դրական ելքով կանցկացնի սահմանադրական հանրաքվեն։ Արտակարգ դրության ռեժիմի երկարաձգման հիմնական շարժառիթը դա է։ Փաշինյանի իշխանության հետհաշվարկը միացված է, վարկանիշը սրընթաց գահավիժում է։ ՈՒնենք իշխանության ճգնաժամ, որքան էլ իշխանությունն իր ֆեյքերով փորձի անպարտելիության, հաջողությունների միֆ ստեղծել։ Ակնհայտ է նաև, որ իշխանության տարբեր կենտրոններ տարբեր ուղերձներ են հղում հանրությանը։
Ինչ վերաբերում է ընդդիմադիր ուժի ձևավորմանը, դրա համար ժամանակ է պետք։ Կարծում եմ` իրական այլընտրանքային բևեռ շատ արագ կձևավորվի, որն առնչություն չի ունենա ո՛չ գործող, ո՛չ էլ նախկին իշխանությունների հետ։ Նախկինների ֆոբիայով Փաշինյանը չի կարող երկար ժամանակ համախմբել մարդկանց։ Մինչև տարվա վերջ կձևավորվի ընդդիմադիր բևեռ և հնարավոր է, որ այս իշխանությունը մինչև հերթական ընտրություններ չի ձգի։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ