Հա­վա­նա­կան ընդ­դի­մա­խոս­նե­րիս նախ ցան­կա­նում եմ կան­խել, որ ո՛չ արևմտա­մետ եմ, ո՛չ ռու­սա­մետ:

Մար­դիկ ու քա­ղաք­նե­րը զար­մա­նա­լիո­րեն հար ու նման են: Նրանք ծն­վում, գո­յատևում ու մեռ­նում են: Ես գի­տեի այդ քա­ղա­քի` հա­յի հիմ­նած բնա­կա­վայ­րի, կյան­քի ու մահ­վան պատ­մու­թյու­նը, բայց նո­րին մե­ծու­թյուն Ժա­մա­նա­կը և նրա ար­գա­սիք Covid-19-ը ստի­պե­ցին ու­սում­նա­սի­րել նաև ծնուն­դը: Իսկ դա գտն­վում էր… միջ­նա­դա­րում:

Տա­վու­շի դեպ­քե­րը, Թուր­քիա­յի չու­շա­ցած հո­խոր­տանք­նե­րը և հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան հե­տա­գա բա­խում­նե­րի աշ­խար­հագ­րու­թյու­նը բե­րում են մի պարզ եզ­րա­հանգ­ման. թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան թշ­նա­մա­կան եր­կյա­կին հա­ջո­ղու­թյամբ դի­մա­կա­յե­լու և մշ­տա­պես հաղ­թած դուրս գա­լու հա­մար պետք է զար­գաց­նել մեր ար­դյու­նա­բե­րու­թյունն ու տն­տե­սու­թյունն այն­պես, որ կա­րո­ղա­նանք մի քա­նի քայ­լով ա­ռաջ անց­նել, մի քա­նի գլ­խով բարձր լի­նել թշ­նա­մի­նե­րից, որ­պես­զի հայ ազ­գը կա­րո­ղա­նա ինք­նու­րույ­նա­բար ու վս­տա­հո­րեն պաշտ­պա­նել պատ­մա­կան հայ­րե­նի­քում ապ­րե­լու ու զար­գա­նա­լու իր ի­րա­վուն­քը:

Հա­յոց նո­րա­գույն պատ­մու­թյան պայ­քա­րի ա­ներկ­րորդ հե­րոս զո­րա­վար Անդ­րա­նի­կին ար­դեն մեկ դա­րից ա­վե­լի, փա­ռա­բա­նե­լով ու նսե­մաց­նե­լով, նրան վկա­յա­կո­չե­լով ու խոս­քը մեջ­բե­րե­լով, դի­մում են տար­բեր զբաղ­մուն­քի տեր ստեղ­ծա­գոր­ծող­ներ ու քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­ներ:

1918 թ-ի օգոստոսի 1-ին Հայաստանի առաջին օրենսդիր մարմինը՝ Հայաստանի Խորհուրդը գումարեց անդրանիկ նիստը։ Խորհրդի շենքի շուրջ տիրում էր տոնական եռուզեռ։ Խորհրդի համար հատկացվել էր Երևանի կենտրոնական այգու դիմաց գտնվող քաղաքային ակումբի շենքը, որը նախապես հարմարեցվել էր Խորհրդի գործունեությանը։

Նրա սխ­րան­քը խոր­հր­դան­շող հու­շա­կո­թո­ղը կանգ­նեց­ված է Ա­խալ­քա­լա­քի շր­ջա­նի Վարևան գյուղ տա­նող ճա­նա­պար­հի ա­ջա­կող­մում ՝ մայ­րա­մա­խո­տի, խա­տու­տի­կի և ուր­ցի բույ­րե­րով պա­րուր­ված բարձ­րա­դիր վայ­րում։

Սոցիալական ցանցում տարածվել է տեսանյութ, իբրև թե «Գառնի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանում «փարթի» է անցկացվում։ «Պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի լրատվության բաժնից հայտնում են, որ արգելոց-թանգարանում նկարահանվում է ապրիլյան քառօրյա պատերազմին նվիրված «Ապրի» ֆիլմը։

Միլանի համալսարանի գիտնակաները պարզել են 500 տարի առաջ հանճարեղ նկարիչ Ռաֆայել Սանտիի խորհրդավոր մահվան առեղծվածը՝ հաղորդում է Իտալիայի Ansa գործակալությունը:

Ան­ցյալ դա­րի 70-ա­կան թվա­կան­նե­րը հե­ռուս­տա­տե­սու­թյան, մաս­նա­վո­րա­պես հե­ռուս­տա­թատ­րո­նի ոս­կե­դարն էին։ Ա­մեն եր­կու­շաբ­թի որևէ պրե­միե­րա էր, և այդ ներ­կա­յա­ցում­նե­րում զբաղ­ված էին լա­վա­գույն դե­րա­սան­նե­րը տար­բեր թատ­րոն­նե­րից։ Արծ­րուն Մա­նու­կյա­նը հե­ռուս­տա­ներ­կա­յա­ցում­նե­րին շատ հա­ճախ էր մաս­նակ­ցում։ Նրան հե­ռուս­տա­դի­տո­ղը սի­րում էր, նրան սի­րում էին հե­ռուս­տա­ռե­ժի­սոր­նե­րը։

2020 թվի հու­նի­սի 24-ը հա­կա­սա­կան զգաց­մունք­նե­րով հա­րուստ օր ստաց­վեց ինձ հա­մար: Մի կող­մից հպար­տու­թյուն զգաց­մունք կար՝ կապ­ված ֆա­շիս­տա­կան Գեր­մա­նիա­յի դեմ տա­րած պատ­մա­կան հաղ­թա­նա­կի 75-ա­մյա­կի և դրան նվիր­ված զո­րա­հան­դե­սի հետ: