Գյուղն «անկլավի» կարգավիճակ չի ունեցել, այն պատմական հայկական գյուղ է և ի սկզբանե կազմել է ոչ միայն Հայաստանի առաջին Հանրապետության, այլ նաև Խորհրդային Հայաստանի մասը:

Հայ-ադրբեջանական հակամարտության այն պահին, երբ հայերն ինչ-որ չափով ռազմական գերակշռության էին հասել, ադրբեջանցիները գտան աշխարհի ամենափորձառու ադրբեջանցուն` հմուտ, խորամանկ, լուրջ կապերով, ամեն ինչով բոլոր ադրբեջանցիներից փորձված Հեյդարին ու դարձրին իրենց ղեկավար. տարիներով էլ ենթարկվում են նրան ու նրա սերնդին։

Ինչու՞ ցանկացած ոստիկան չպետք է գայթակղվի հանցագործություն անել, երբ տեսնում է, որ պետության վարչապետի և Ազգային Ժողովի նախագահի պաշտոնները զբաղեցնողներն օրը ցերեկով անհամեմատելի ավելի ծանր հանցագործություններ են անում և չեն պատժվում:

Արցախով ու Արցախի համար մղված պայքարի հաշվին դեռ 90-ականներից իշխանության եկած պարագլուխներն ու նրանց նազիր-վեզիրները, ներառյալ իշխանություններն ու ընդդիմությունները, որոնք կատարյալ ոչնչություններից դարձան «իշխաններ», միլիոնատերեր ու միլիարդատերեր՝ ծծելով հայ ազգի արյունն ու քամելով Հայաստանի Հանրապետության (ներառյալ Արցախը) ողջ հյութը, այսօր արդեն ծպտուն անգամ չեն հանում, երբ փաստացի Արցախը պոկում են մեզնից։

Նմանատիպ նկարներ նայելուց հետո մտքիս Վարդան Պետրոսյանի ելույթից այս հատվածն է միշտ գալիս, թե ինչ տեղի ունեցավ 1923-ին կայացած Լոզանի կոնֆերանսում, հայկական հարցի վերջին լսումից հետո. «...Ամեն ինչ վերջացած է, Հայաստանը բզիկ-բզիկ են արել, կոնֆերանսի դահլիճից դուրս են հրավիրում Հայաստանի պատվիրակությանը...

«Լոռու Չեզոք գոտու» մեջ մտնում էին Բորչալուի գավառի Ալավերդու, ՈՒզունլարի (Օձուն) և Վորոնցովկայի (Կալինինո, հետագայում Տաշիր) շրջանները՝ 41 գյուղերով; Այն Խորհրդային Հայաստանին է միացվել 1921թ. փետրվարի 16-ին և առ այսօր չունի «կադաստրի վկայական»՝ ինչպես մոտ ապագայում իրեն կարող է թույլ տալ ասել ՀՀ վարչապետի աթոռն զբաղեցնող անձը, եթե Վրաստանը տարածքային պահանջներ ներկայացնի Հայաստանին:

Մեր հանրության մեջ կա միջազգային հարաբերությունների զեղված ընկալում։

ՈՒ էս ամեն ինչին զուգահեռ, շատերի համար աննկատ, տեղի է ունենում 2018 թ․ վարպետորեն բեմադրված խեղկատակության հիմնավորումը՝ ակադեմիական տեքստերի միջոցով։ Խոսքը առաջին հերթին Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Պատմության ինստիտուտի և Հնագիտության ու ազգագրության ինստիտուտի ՈՐՈՇ գիտաշխատողների կողմից հայաստանյան և արտասահմանյան գիտական պարբերականներում ու առցանց ռեսուրսներում «թավշյա» կոչվածի գիտական մշակումն ու մատուցումը որպես բացառիկ, անարյուն հեղափոխություն մատուցելու մասին է։

Մենք պարտվում և կորցնում ենք խայտառակվելով, այլ ոչ թե, գոնե, պատվով, ինչպես կարող է լինել արժանապատիվ պարտության դեպքում:

Շառլ Միշելն իր` «ԼՂԻՄ-ում ապրող հայեր» եզրույթով ի ցույց դրեց հավաքական արևմուտքի հավատարմությունը ագրեսիվ, օկուպանտ Ադրբեջանի նկատմամբ, և հակադրությունը` ազգերի ինքնորոշման իրավունքի սկզբունքներին։