Սովետի տարիներին, երբ աշխատում էի Թումանյանի շրջանային մշակույթի բաժնում, գործի բերումով շատ էի լինում մեր շրջանի գյուղերում և «ձեռի հետ» զբաղվում էի բանահավաքությամբ։

Պարզեցի, որ մեր հիմնական թերությունը առանց մտածելու խորանալն է և հետո միայն գիտակցելը: Իսկ գիտակցումը չի դառնում ամբողջական, քանի որ խորությունն արդեն սահմանափակում է, հորի մեջ ընկած վիճակ։

Քաղաքակրթությունների մրցավազքում ավելի հաճախ բերում է նրանց բախտը, որոնք, այս կամ այն պատճառով, չեն կարողանում հասնել բարեկեցության հնարավոր առավելագույն մակարդակին, որը հնարավորություն է տալիս նրանց լրիվ չկորցնել ապրելու կամքը։

Հաճախ անլուրջ մարդկանց լուրջ բան ասելն էլ իմաստազուրկ է, քանի որ կա լուրջ բաները ադեկվատորեն ընկալելու շեմ։

1988-ի մայիսին էր: Դեռևս նոր-նոր իր գործունեությունը սկսող Արցախի հեռուուստատեսության համար հաղորդում էի պատրաստում խորհրդային տարիներին Ղարաբաղում շեն բնակավայրի համբավ վաստակած, բայց այդ ժամանակ արդեն գրեթե անմարդաբնակ (գյուղում ապրում էին միայն մեղվաբույծ Ալյոշան և իր կինը) Սխտորաշենի մասին: Ի դեպ, դա այն գյուղն է, որի մերձակայքում է գտնվում հանրահռչակ 2000-ամյա տնջրի ծառը:

Նիկոլ Փաշինյանի պետաքանդությունը, անգաղափար ռումբերով՝ արժեհամակարգային պայթեցումները խեղել են բոլոր ոլորտները: Իսկ այն, ինչ կատարվում է Շիրակի մարզում և Գյումրիում, մասնավորապես, կոռուպցիայի մի այլ՝ չտեսնված դրսևորումներ ունի, քանզի առնչվում է նաև օրենքի հսկիչ՝ իրավապահ համակարգին: Ստորև ներկայացնում ենք ՀՀ ՆԳՆ ոստիկանության «Կումայրի» բաժնի պետ Կարեն Գևորգյանի պաշտոնեական կեղծիքը՝ «արտադրված» Գյումրու թիվ 32 դպրոցի՝ չդատված հանցագործ տնօրենի և Շիրակի մարզպետարանի կրթության վարչության համահեղինակությամբ:

Մեր ամենամեծ քաղաքակրթական սխալը ռուսների ազդեցության ոլորտից դուրս գալն է:

ՊՊԾ գնդի գրավումը և իմ ապստամբության գաղափարը առաջացել էր քառօրյա պատերազմից հետո: Քառաօրյա պատերազմը, ինչպես և քառասունչորսօրյա պատերազմը պայմանավորված էին: Պայմանավորված էր նաև մեր` հիմնական անկեղծ ապստամբներին մոլերեցմաբ ՊՊԾ գունդ մտցնելը: Այս իրադարձությունների ծիրի ներքո ես անմեղ դատապարտյալ Արմեն Բիլյանս նախաձեռնել եմ հոդվածների շարք` «ՊՊԾ գնդի գրավումը և Արցախի հանձնումը» խորագրի ներքո, որը կհրապարվի որոշ պարբերականությամբ:

Մարդկանց կյանքի ու գործունեության որակի չափանիշը նրանց ապրելու կամքը կանխորոշող կազմակերպվածության մակարդակն է։

Սկսվեց շների սպանդը։ Ես հաստատ գիտեի, որ սա լինելու է։ Վերջին օրերին էնքան ատելություն թափվեց, որ ուրիշ ճանապարհ չկար։ Ամեն մի լավ չմտածված գրառում, ամեն անհեռատես կարծիք, օդում անպատասխան թողնված ամեն հարց մի քայլով մոտեցրեց էս օրը։