«ԻՍԿ ԱՐԱՆՔՈՎ ՀՈՍՈՒՄ Է ԱՆՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳԵՏԸ»

Ի՞նչ առաքելություն ունի ժամանակակից բանաստեղծը` փորձեցինք պարզել բանաստեղծուհի, «Ցոլքեր» կենտրոնի ղեկավար ՀՌԻՓՍԻՄԷԻ հետ զրույցում:
-Աշխարհը ծնվեց բառից: Իսկ ինչի՞ց է ծնվում բառը:
-Բառը ծնվում է ներաշխարհից, և յուրաքանչյուր բառ չէ, որ կարողանում է թրծվել ներսի հնոցում, հղկվել: Գրողներիս համար այն մեծ արժեք ունի, քանզի իր հետ պատասխանատվություն է բերում։ Ես չեմ կարող բառն արտաբերել առանց իմ ներսում սրբագրումներ անելու։
-Բանաստեղծների մուսան հիմնականում իգական սեռի է, իսկ ո՞ր սեռին է պատկանում բանաստեղծուհու մուսան:
-Բանաստեղծուհին սովորական կին է` իր տառապանքներով, ցավով, ուրախությամբ: Պարզապես նա ավելի զգայուն է: Նա ջութակի պես ապրում է իր պատյանում` խաղաղ, հանգիստ, բայց թե մատով դիպար, չի կարող գոնե մի նոտա չարտաբերել: Մենք մեր պատյանում չենք սիրում մնալ, դուրս ենք գալիս, անվերջ որոնումների մեջ ենք: Մեր օրերում արվեստագետ կանայք իրենց ներաշխարհում քիչ են կարողանում տեղավորել առօրեական ռիթմերը, այդ պատճառով վերերկրային տարածքներում են որոնում իրենց զգայական աշխարհը: Գնում են իրենց կարոտի հետևից` մոռանալով, որ այսօր այդ ճանապարհը զիգզագ է, փոխվել են արժեքները, նահանջել է ասպետականությունը, տղամարդը կորցրել է այն ինքնավստահությունը, որ պետք է ունենար, փոքր-ինչ ճկվել է նրա ողնաշարը, և այդ ամենը, իհարկե, բանաստեղծուհու ներաշխարհի ազդակներն են դառնում:
-Ո՞րն է լավագույն մրցանակը պոետի համար:
-Ես երբևէ մրցանակ չեմ ստացել և չեմ էլ մտածում այդ ուղղությամբ: Ամեն մարդ իր գործը պիտի անի, և այդ դեպքում, հավատացեք, ժամանակն իր մրցանակը չի ուշացնի: Մեր օրերում այնքան շատ են շնորհվում մրցանակներ, որ դրանք իրենց արժեքը կորցրել են: Մի ժամանակ գրողը ժողովրդի հոգևոր հացն էր, իսկ այսօր մեր տեղը զբաղեցրել են, այսպես կոչված, «աստղերը», որոնցից շատերի անունը նույնիսկ չգիտենք: Արժեքների համակարգը խաթարված է, և մենք այսօր ապրում ենք անցյալի արժեքների հաշվին:
-Ի՞նչն է պատճառը, որ այսօր համատարած անտարբերությունն է դարձել գրողի «քննադատը»։
-Կուտակումների այս աշխարհում գրողը դարձել է միայն սպառող: Այս աշխարհն անհասկանալի է նրա համար, քանզի նա դեռ հավատում է հին հեքիաթի իր հերոսին: Նա սովոր չէ «կլիմայի» այս խիստ փոփոխությանը: Մեր օրերում պետությունը մի ափին է գտնվում, արվեստագետը` մյուս: Իսկ արանքով հոսում է անտարբերության գետը: Գուցե պատճառներից մեկը մշակութային քաղաքականությունն է, որը մենք չկարողացանք ճիշտ, լուրջ հունի մեջ դնել: Այսօր մեր պոեզիայից իսպառ վերացել է հայրենասիրության թեման, բայց չէ՞ որ բոլոր ժամանակներում մարդիկ բառի, երգի հետևից են գնացել: Հայ երեխան պետք է դաստիարակվի այն հոգեբանությամբ, որ ինքը հայ է, իր հայրենիքի զավակն է:
-Ձեր ստեղծագործություններից մեկում գրում եք. «Ես կտամ եկվորին ձեռքն իմ, ում ծովը հեքիաթ է խոստանում»։ Շա՞տ են գրական դաշտի եկվորները, և որքանո՞վ է խոստումնալից նրանց հեքիաթը:
-Եկվորները չեն կարող չգալ: Ամեն ժամանակ բերում է իր եկվորին: Սա նման է գարնան հրաշքին: Մի ծաղիկ վաղ է արթնանում, մյուսը` ուշ, երրորդը կարող է ընդհանրապես չարթնանալ: Այս արթնացումի մեջ նա է շահում, ով փարթամ հասունության մեջ էլ կարողանում է դալար մնալ: «Ցոլքեր» կենտրոնի երիտասարդ ստեղծագործողներից շատերի հեքիաթն իսկապես խոստումնալից է: Ամեն անգամ, լսելով նրանց ստեղծագործությունները, մարմնովս սարսուռ է անցնում: Ավաղ, այսօր գերակշռողը մաստակ ծամող աղջիկների և տղաների տեսակն է, բայց մեդալի հակառակ կողմում էլ խոր ներաշխարհով, յուրատիպ ու կիրթ երիտասարդներն են։ «Ցոլքերը» լավագույն վարձատրությունն է, որ Աստված ինձ տվեց. քայլել նոր, հուսադրող սերնդի հետ:
-Ի՞նչ հարց կուղղեիք Տիրոջը:
-Գաղտնիքի մեջ է խորհուրդը, բայց աշխարհում շատ քիչ գաղտնիքներ են մնացել, ամեն ինչ դարձել է բացահայտ: Ամեն ինչ խառնվել է իրար: Ասես երկրի ընդերքը բարկացել է սեռափոխությունից, մարդկային անտարբերությունից: Դրա արձագանքն են բազմաթիվ աղետներն ու արհավիրքները: Պետք է հասկանալ, որ անսպառ չէ Տիրոջ համբերությունը, և ապրել համերաշխության ու փոխըմբռնման մեջ:
Զրուցեց Սաթենիկ ՀՈՎԱԿԻՄՅԱՆԸ

Մեկնաբանություններ