Վերջը խեր է (ներկայացում Ալավերդու քաղաքային թատրոնում)

Չորս տարի առաջ իր ծննդյան 70-ամյակին նվիրված հոբելյանական միջոցառման առիթով լոռեցի արձակագիր, 1971-ից գրողների միության անդամ, տասը գրքերի հեղինակ, վաստակաշատ լրագրող Ֆելիքս Շաքարյանը բանաձևել է` «Իմ մեջ որքան լավ բան կա, պարտական եմ Շաքարյան տոհմին և չնաշխարհիկ իմ Լոռուն»: Ձեռակերտ և անձեռակերտ բազում հուշարձաններով հայտնի Լոռին իրոք չնաշխարհիկ է` նաև իր անտառներով: Անտառի պահպանության թեման, կարծում եմ, բոլոր ժամանակների համար արդիական է ու հրատապ: Հենց այդ խնդիրներն է քննարկում արձակագրի «Խեր, շառ, Աստված» դրամատիկական գործը, որը Ալավերդու քաղաքային թատրոնում (1990 թ. ռեժիսոր Հրաչյա Պապինյանը այստեղ բեմադրել է Ֆ. Շաքարյանի «Օջախի տերը», նույն տարում «Գրիգոր Զոհրապ» գրական մրցանակի արժանացած նրա պատմվածքների նույնանուն ժողովածուի մոտիվներով) առաջին անգամ բեմադրվել է հեղինակի հոբելյանի առթիվ, դառնալով երիտասարդ, շնորհալի ռեժիսոր, Երևանի կինոյի և թատրոնի պետական ինստիտուտի Վանաձորի մասնաճյուղի շրջանավարտ Արթուր Սիմոնյանի դիպլոմային աշխատանք, ՀՀ ժողովրդական արտիստ Հակոբ Ազիզյանի ղեկավարությամբ:

Վերջերս այն կրկին բեմ բարձրացավ որոշակի փոփոխված տարբերակով և դերասանական կազմով: Ռեժիսորն այս անգամ նաև անտառապահի դերակատարն է: Պարզ ճշմարտություն է, որ գրական ամեն մի ստեղծագործություն իր մեջ պարունակում է և՛ իրականի, և՛ երևակայականի, և՛ հուշապատումի տարրեր, «հաճախ նաև ապագայի ծրագրեր ու քիչ ճիգեր չի պահանջվում ճիշտ մեկնաբանության համար»: Բեմադրության ավարտին հնչած ծափերը և հիացական դեմքերը գալիս էին հավաստելու որ ճիգերը այս դեպքում իզուր չեն անցել: Տարեգիր ծերունու` Ալավերդու թատրոնի հնաբնակ Ռուսլան Սադաղյանի ուսանելի խոհերին և ահազանգին ականջալուր է անտառապահը: Անհրաժեշտ պահին գործին միջամտում է ոստիկանը: Սերժանտը (Տիգրան Զարգարյան) որոշել է ԳԱԻ-ի պոստ դնել: Կյանքի վայելքներից չի ուզում հետ մնալ պատգամավորը (Գագիկ Բաբլումյան): Նա որոշել է օլիգարխ դառնալ և ակնկալում է օգնություն, ոչ ավել, ոչ պակաս, Ամերիկայից, անձամբ Բուշից: Ամերիկուհին դա նրան խոստանում է:
Բեմահարդարումն էլ ինքնանպատակ չէ, յուրաքանչյուրն ունի իր որոշակի գործառույթը` խնդիրն ու նպատակը:
Սատանան (Լիլիթ Երեմյան) հսկում է, հաճախ միջամտում և սպասում է` «Լույսը բացվի, կերևա` ով ով է»:
Իսկ հանդիսատեսի համակրանքին վաղուց արժանացած Անահիտ Բեգջանյանը այս անգամ նախկին կոլխոզի նախագահ է, իր ազդեցիկ գործով ու խոսքով: Ներկայացումն առավել արդիական են դարձնում Զավեն Օհանյանի երաժշտական ձևավորումը, պարուսույց Լեյլի Հովհաննիսյանի բեմադրած պարերը և սկսնակ դերակատարներ, Արթուր Սիմոնյանի ղեկավարությամբ գործող նորաստեղծ ստուդիայի սաներ` Վարդիթեր Ստեփանյանի (անառակ կին), Նունե Ասլիկյանի (ամերիկուհի) կերտած կերպարները:
Ամենևին նպատակ չունենալով մասնագիտական գնահատականներ տալու ոչ ներկայացման սցենարին, ոչ էլ նկարչական ձևավորմանը (նկարիչ` Վարդան Տիտանյան), ռեժիսորական մեկնաբանությանը, դերասանական խաղին, դա թողնելով մասնագետներին, ուզում եմ ընդգծել, որ ներկայացումն ստացված է, և առանձնակի կարևորել ավարտը: Վերջը խեր է` բահերով զինված «Վալեքս» խմբի ընկերության գովազդային շապիկներով երիտասարդները գալիս են անտառ տնկելու: Լուսավոր այս ձեռնարկման նոտայի վրա էլ դահլիճը լուսավորվեց: Ներկայացումն ավարտվեց: Բեմ բարձրացավ հեղինակը` մեղմ ժպիտով հայտնելով իր գոհունակությունը: Նրան և բեմականացման մասնակիցներին ողջույնի ու գնահատանքի սրտաբուխ խոսքեր ասացին Լոռու մարզպետարանի մշակույթի և սպորտի բաժնի պետ Արամ Ռևազյանը և դրամատուրգ Սամվել Խալաթյանը:

Վաղարշակ ՂՈՐԽՄԱԶՅԱՆ

Մեկնաբանություններ