Երջանիկ ԱԲԳԱՐՅԱՆ. Անտեսվում է Մոնրոյի հռչակագիրը

Մեր պատմաբանների և լրագրողների մի մասը, երբ անդրադառնում է ԱՄՆ-ի արտաքին քաղաքականությանը, հատկապես անցյալ դարի սկզբից մինչև 40-ական թվականները, հաշվի չի առնում ԱՄՆ նախագահ Մոնրոյի անունը կրող հռչակագիրը (1823 թ.) , որով ԱՄՆ-ն իր շահերի գոտին էր հռչակում արևմտյան կիսագունդը: Սա հետագայում անվանվել է մեկուսացման՝ իզոլյոնիստական քաղաքականություն: Օրինակ՝ ԱՄՆ-ի Սենատի կողմից մերժված վիլսոնյան իրավարար ակտը հենց այդ հռչակագրի դրույթների հիման վրա է մերժվել և ոչ թե հատկապես 1920 թ. նախագահական ընտրապայքարի պատճառով: Կամ՝ Ֆ. Ռուզվելտի արտաքին քաղաքականությունը 30-ականների վերջին, նույն հիմքով, չի կարելի անվանել «չեզոքության» քաղաքականություն: Ի դեպ, երբ գերմանացիները Ատլանտյան օվկիանոսում սկսեցին ջրասույզ անել դեպի Եվրոպա՝ Անտանտի երկրներ, զենք-զինամթերքներ և այլն տեղափոխող նավերի քարավանները, 1917 թ. ԱՄՆ-ը պատերազմ հայտարարեց Գերմանիային հենվելով նաև այդ հռչակագրի համապատասխան հոդվածի վրա: Նույնն էլ 1939-1940 թթ, երբ ակնհայտ դարձավ նաև, որ այլևս այդ հռչակագիրը կաշկանդում է ԱՄՆ-ի ազգային շահերի պաշտպանությունն աշխարհում ակնկալվող մեծ վերափոխությունների պայմաններում:

Մեկնաբանություններ