Չիր ու չամիչ արտադրելով` պետություն չենք դառնա

Արձագանք «Իրատես de facto» թերթում (մայիսի 3-6, թիվ 30) տպագրված Վահան Համազասպյանի` ՀՀ վարչապետին ուղղված բաց նամակին

Բարձրագույն կրթությամբ տաքսու վարորդ եմ:
«Հայաստանի հելիոֆիկացման» ծրագրի հեղինակ Վահան Համազասպյանին ծանոթ եմ դեռևս Մոսկվայից` ասպիրանտուրայում ուսանելու տարիներից: Որպես գիտատեխնիկական ուղղվածության բաժնի վարիչներ սերտորեն համագործակցել ենք Աբովյանի «Պոզիստոր» արտադրական միավորումում, որտեղ մշակում և արտադրության մեջ էինք ներդնում էլեկտրոնային տեխնիկայի տարատեսակ էլեմենտներ:
Ավաղ, այդ քաղաքաստեղծ հսկա գործարաններն այսօր գրեթե չեն գործում: Այնտեղ, որտեղ ինտեգրալ սխեմաներ էինք թողարկում, ներկայումս որակյալ սունկ են աճեցնում: Ես ընտանիքիս հանապազօրյա հացը վաստակում եմ վերը նշված «ինովացիոն» մասնագիտությամբ, իսկ անկոտրում կամք ու եռանդ ունեցող անվանի գիտնական Համազասպյանը 20 տարվա գործազուրկի կարգավիճակով դեռևս ձգտում է վերականգնել հայ ինժեների և գիտնականի վաղեմի առաքելությունն ու հեղինակությունը:
Համամիտ եմ նամակի հեղինակի հետ` Հայաստանի արդյունաբերության մեջ չեն եղել ու չկան այնպիսի խնդիրներ, որոնք անլուծելի լինեն գաղթի ճամփան դեռևս չբռնած մեր գիտնականների, ինժեներների և բարձրակարգ բանվորների համար: Ի՞նչ է մնում. մնում է, որ պետությունը դեմքով շրջվի դեպի գիտությունն ու տեխնիկան:
Սնկաբուծությամբ, չիր ու չամիչ արտադրելով, երկրի ընդերքն ու հայրենիքը բնակչությունից դատարկելով պետություն չենք դառնա:
Փաստենք միայն մեկ օրինակ. 25 տարում ԱՄՆ-ը, ստեղծելով ՀԱԲԼ տիեզերական աստղադիտարանը, որն այսօր էլ հաջողությամբ գործում է, շատ լուրջ գիտատեխնիկական արդյունքների հասնելուց ու ֆինանսական միջոցներ ստանալուց բացի, ունեցավ շուրջ 400 նոր տեխնոլոգիաներ: Ֆանտաստիկա:
Իսկ ո՞ւմ ենք սպասում մենք, պարոնայք վարչապետ, նախարարներ ու պատկան մարմինների ղեկավարներ: Նման բազում օրինակներից մենք չպե՞տք է դասեր քաղենք:
Մասսայական արտադրության համար պատրաստ են հայրենական մշակման նոր հելիոհամակարգեր, որոնք ի զորու չէ կյանքի կոչելու անհատը կամ թեկուզ խումբը: Առաջարկվող արևային տեխնիկայի և տեխնոլոգիաների զարգացման ծրագիրը, որի արդիականությունն անվիճելի է հատկապես մեր օրերում, հեռանկարային և ռազմավարական նշանակությունն ունի հանրապետության համար:
Հարգելի իշխանություն, ինչո՞ւ չընդունենք առաջարկը, Մեծ եղեռնի հարյուրամյակին ընդառաջ ինչո՞ւ չփորձենք աշխարհին ներկայանալ թեկուզ երկու գյուղի հելիոֆիկացմամբ, որից մեկը` Ղարաբաղում (շատ խորիմաստ քաղաքական քայլ)։ Չէ՞ որ այսօր աշխարհն է զբաղվում արևային էներգետիկայով:
Համոզված եմ` նման փորձնական ծրագրի իրականացումը շատ լուրջ տնտեսական արդյունք կապահովի, նպաստելով հայրենական արդյունաբերության թռիչքաձև զարգացմանը, ինչպես նշված է Վահան Համազասպյանի բաց նամակում:
Արժե հաճախ մտաբերել Գարեգին Նժդեհի իմաստուն խոսքը. «Ձեռք մի մեկնիր նրան, ով չի ուզում ոտքի կանգնել»: Բայց ո՛չ, ինքներս պետք է դուրս գանք այս ծանր վիճակից, ես հավատում եմ մեր տնտեսության վաղվա վերելքին:
Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական փրկօղակը գիտատեխնիկական առաջընթացն է:

Լյուդվիգ ԱՆՏՈՆՅԱՆ
Ֆիզիկոս
ք. Աբովյան

Մեկնաբանություններ