Վանեցյանը կփորձի՞ իրեն դիրքավորել այլընտրանքային բևեռում
04.10.2019 | 00:47
ԵԱՏՄ երևանյան նիստը թեև փոքր-ինչ ստվերեց վերջին կարևորագույն իրադարձությունը՝ Արթուր Վանեցյանի հրաժարականը ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնից, սակայն, կարծում ենք, առաջիկայում այս թեման դարձյալ օրակարգային է դառնալու՝ իր հետ բերելով նորանոր զարգացումներ ներքաղաքական կյանքում։
ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանի հրաժարականը և դրան հետևած հայտնի իրադարձությունները փորձագիտական և քաղաքական շրջանակներում գնահատվեցին որպես ներքաղաքական զարգացումների նոր խթանիչ ռեսուրս: Ընդ որում, Արթուր Վանեցյանի հայտնի հայտարարությունները գրեթե միանշանակ և միահամուռ որակելով որպես ԱԱԾ գեներալի մեծ քաղաքականություն մտնելու հայտ՝ փորձագետները միևնույն ժամանակ արձանագրում են, որ քաղաքական հարթակում նոր խաղացողի ի հայտ գալն ինքնին կատալիզացնում է ուժերի վերադասավորումներն ինչպես իշխանական, այնպես էլ ընդդիմադիր դաշտերում:
Այս պարագայում վերլուծական շրջանակներում առաջնային նշանակություն է ստանում Արթուր Վանեցյանի՝ քաղաքական իրական և իսկապես ազդեցիկ գործոն դառնալու հնարավորությունների համապարփակ վերլուծությունն ու գնահատումը: Այդ գնահատականի կոռեկտությունը կարևոր է թեկուզ այն պատճառով, որ ԱԱԾ նախկին տնօրենի կտրուկ կերպարանափոխությունն ու քաղաքականացումը որոշակի էյֆորիկ արձագանքներ ունեցավ հայաստանյան ներքաղաքական դաշտի ընդդիմադիր տարբեր սեգմենտներում, ինչպես նաև համապատասխան տրամադրություններ ունեցող հասարակական շերտերում։ Բնականաբար, Վանեցյանի անսպասելի շրջադարձը գոնե սկզբնական շրջանում որոշակի խուճապային տրամադրություններ էր առաջացրել իշխանական համակարգում, քանի որ իր տեսքով և բովանդակությամբ ամենևին էլ նման չէր պաշտոնանկության։ Այն պարունակում էր իշխանական համակարգն ինչ-ինչ հանգամանքներից ելնելով, անգամ դեմարշի եղանակով, ինքնակամ լքելու տարրեր: ՈՒժային կառույցի ղեկավարի հրաժարականն իշխանության մեծամասնության համար անհասկանալի ըմբոստություն էր դիտարկվում, որ թե՛ իշխանության ներսում, թե՛ հասարակության շահագրգիռ շրջանակների մոտ տպավորություն էր ստեղծում, որ երկրում ինչ-որ խորքային, առայժմ անտեսանելի գործընթացներ են սկսվել, որոնք ստիպում են լավ տեղեկացված ու կոմպետենտ ուժայիններին վաղօրոք լքել իշխանական թիմը:
Փորձագետների համոզմամբ՝ հենց նման խուճապային և անկումային տրամադրություններին վերջ տալու համար է, որ վարչապետը և նրա մերձավոր շրջապատն անընդհատ առիթը բաց չեն թողնում՝ պնդելու, որ խոսքը ոչ թե հրաժարականների, այլ, ըստ էության, պաշտոնանկությունների մասին է, այն էլ՝ ուժայինների աշխատանքային և պրոֆեսիոնալ թերացումների հիմքով: Այսինքն՝ այս հայտարարություններով իշխանական վերնախավը փորձում է իրավիճակն իր կողմից լիովին վերահսկելի ներկայացնել: Այս պարագայում վարչապետի համար բավականին զգայուն է դարձել այն իրողությունը, որ իրեն այդպես էլ չի հաջողվում սաստել Արթուր Վանեցյանի ըմբոստությունը, քանի որ վարչապետի յուրաքանչյուր հարվածին անմիջապես հաջորդում է գեներալի ոչ պակաս ցավագին պատասխանը: Այսպիսով՝ Նիկոլ Փաշինյանին մինչ օրս էլ չի հաջողվում թե՛ իր թիմին, թե՛ հասարակությանը ցույց տալ, որ վերջին խոսքն իրենն է, քանի որ Արթուր Վանեցյանն իր ընտրած մարտավարությամբ վիճարկում է նաև Նիկոլ Փաշինյանի այդ մենաշնորհային, մինչ վերջերս բացարձակապես չվիճարկվող իրավունքը: Արդյունքում կարող ենք արձանագրել, որ այս պահի դրությամբ Փաշինյանը ստիպված է հաշտվել վերոնշյալ իրողության հետ և ըստ հավաստի տեղեկությունների, որոշել է հետ քաշվել՝ ավելորդ անգամ չհրահրելով նոր սկանդալներ, գերտեղեկացված և արդեն ինչ-ինչ ակնարկներ արած ԱԱԾ նախկին տնօրենին: Սակայն, փորձագետների կարծիքով, յուրահատուկ այդ ստատուս քվոյի պահպանումը դժվար թե երկարաժամկետ լինի։ Եվ դա հիմնականում պայմանավորված է լինելու ոչ միայն Նիկոլ Փաշինյանի բնավորությամբ ու խառնվածքով և քաղաքական պայմանավորվածությունները չպահպանելու հայտնի վարքագծով, այլև արդեն մոտ ապագայում Արթուր Վանեցյանի գրեթե անխուսափելի ակտիվությամբ։
Բնականաբար հաշվի առնելով այս հեռանկարները՝ արդեն իսկ մանրակրկիտ վերլուծության են ենթարկվում քաղաքական դաշտում ակնհայտ հավակնություններ դրսևորող Արթուր Վանեցյանի ուժեղ և թույլ կողմերը։
Անդրադառնալով ԱԱԾ նախկին տնօրենի առավելություններին՝ փորձագիտական շրջանակներն արձանագրում են նախ և առաջ Վանեցյանի համար ստեղծված մեկնարկային բարենպաստ պայմանները՝ կապված հանրային ընկալման բարձր և դրական վարկանիշի հետ:
Նշենք, որ քաղաքական դաշտ մտնող յուրաքանչյուր նոր գործչի համար կարևորագույն գործոն է հանդիսանում վերջինիս ճանաչելիության աստիճանը հանրության լայն շրջանում: Այս առումով Արթուր Վանեցյանը թերևս մրցակցել կարող է նաև Նիկոլ Փաշինյանի հետ:
Բացի այդ, ԱԱԾ նախկին տնօրենը հանրության ամենալայն շրջանակներում, քաղաքական դաշտի, իշխանական և ընդդիմադիր հատվածի համար, ինչպես նաև պետական ապարատում ընկալվում է որպես ամեն ինչից և ամեն մեկի մասին տեղեկացված գործիչ: Ինքնին այս փաստը, առնվազն հոգեբանական առումով, զսպող հանգամանք է ինչպես Վանեցյանի պոտենցիալ դաշնակիցների, այնպես էլ հակառակորդների համար:
ՈՒշագրավ է, որ Արթուր Վանեցյանը բավականին սերտ կապեր ունի աշխարհաքաղաքական որոշ կենտրոնների ազդեցիկ շրջանակների հետ: Չի բացառվում, որ խոսքը ոչ միայն Ռուսաստանի և նրա հատուկ ծառայությունների, այլև քաղաքական, ինչպես նաև որոշ այլ երկրների համապատասխան շրջանակների մասին է:
Ինչ վերաբերում է կարևորագույն խնդիրներից մեկին՝ ֆինանսներին, ապա Արթուր Վանեցյանն ունի սկզբնական ֆինանսական ռեսուրսներ քաղաքական գործունեություն սկսելու համար։ Մեկնարկային պայմաններում դա կարևոր է, իսկ նախագծի թափ հավաքելու պարագայում, ամենայն հավանականությամբ, ի հայտ կգան ֆինանսավորման այլ աղբյուրներ:
Արձանագրենք նաև, որ ԱԱԾ նախկին տնօրենը բավականին սերտ կապեր է հաստատել Արցախում և հեղափոխական իշխանության այն քիչ ներկայացուցիչներից էր, որի հարաբերությունները ներկայիս ռազմաքաղաքական ղեկավարության հետ պրոբլեմատիկ չեն համարվում: Դրա վկայությունն էր օրերս Վանեցյանի այցը Արցախ՝ Արցախի թեմի 30-ամյակի միջոցառումներին մասնակցելու համար։
Առնվազն սկզբնական շրջանում Արթուր Վանեցյանը կարող է ակնկալել համագործակցություն այսօրվա իշխանություններին ընդդիմադիր կամ անկախ համարվող մամուլի միջոցների հետ: Փորձագետների կարծիքով՝ իր գործունեության ընթացքում մի պահ սոցիալական ցանցերում կեղծ օգտատերերի դեմ պայքարող Արթուր Վանեցյանն ավելի քան քաջատեղյակ է, թե ով ով է սոցցանցային տիրույթում, և ինչ մեխանիզմով է կառավարվում կամ վերահսկվում քարոզչական դաշտը սոցիալական մեդիայում:
Արթուր Վանեցյանի համար կամա թե ակամա լրացուցիչ դիվիդենդների աղբյուր կարող է հանդիսանալ նրա գործունեությունը Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի ղեկավարի պաշտոնում: Հիմա նրա անվան հետ են կապվում հայկական ֆուտբոլում առկա որոշակի դրական տեղաշարժերը: Եվ կարելի է ենթադրել, որ եթե այս աշնանն ազգային հավաքականը շարունակի այս միտումը, ապա դա նույնպես բավականին բարենպաստ ֆոն կստեղծի Արթուր Վանեցյանի քաղաքական դաշտ մտնելու համար:
Որպես Վանեցյանի թուլություն է համարվում նրա կապը, այսպես կոչված, նախկինների հետ, եղած բիզնեսները, այդ թվում՝ օֆշորային գոտիներում, պետական գաղտնիքները փոխանցելու հիպոթետիկ հնարավորությունը, քաղաքականությամբ զբաղվելու փորձի պակասը և այլն: Ի դեպ, հատկանշական է, որ նման մեղադրանքներին արդեն իսկ հնչեցվել են որոշակի պատասխաններ և պարզաբանումներ, մասնավորապես, մի քանի անգամ կտրուկ կերպով ԱԱԾ նախկին պետը հայտարարել է, որ թող ոչ ոք չփորձի իրեն կապել նախկինների հետ՝ ըստ էության սահմանազատվելով նախկին բոլոր ռեժիմներից։ Ինչ վերաբերում է պետական գաղտնիքների օգտագործման տեսական հնարավորությանը, ապա դա նույնպես կտրուկ հերքվել է՝ ասելով, որ դա ուղղակի դավաճանություն կարող է համարվել։
Նկատենք, որ խոցելի համարվող վերոնշյալ դրույթներն արդեն իսկ դրվել են շրջանառության մեջ, և ըստ էության, ստացվել են համապատասխան պարզաբանումներ: Այս առումով կարելի է արձանագրել, որ իշխանությունն իր հնարավոր հակառակորդին վարկաբեկելու հիմնական ռեսուրսները գործի է դրել և ընդհանուր առմամբ ոչ տպավորիչ արդյունքների է հասել: Մինչդեռ Վանեցյանի ռեսուրսները դեռևս գործի չեն դրված։ Ավելին, Վանեցյանը, ի պատասխան նախկին իշխանությունների հետ սերտ կապերի մասին լուրերի, դիրքավորել է իր ապագա տեղը քաղաքական դաշտում՝ ո՛չ ներկաների, ո՛չ առավել ևս նախկինների հետ, այլ ամենայն հավանականությամբ նոր՝ այլընտրանքային բևեռում։ Այսպիսով, ըստ էության, փորձ է արվելու զբաղեցնելու նոր ընդդիմության մինչ օրս դատարկ տեղը…
Արամ Վ. ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Մեկնաբանություններ