Ո՞րն է, բաբո, մեր հայրենիք
Քաղաքական թոփ-թեմաների պակաս թե՛ հայաստանյան, թե՛ գլոբալ-քաղաքական օրակարգերում չկա:
Զուգահեռաբար ընթացող երկու էական զարգացումներ` Թուրքիայի ապագա նախագահի հրավեր` 2015 թ. ապրիլի 24-ին Հայաստան, մյուսը` էլ ավելի պրագմատիկ, իրենց վրա բևեռեցին ոչ միայն Հայաստանի, այլև աշխարհի ուշադրությունը` ուկրաինական զարգացումներից հետո:
Շատ կարճ անդրադառնալով Սերժ Սարգսյանի` թուրք նախագահին ուղղված հրավերին (անկախ նրանից` կգա՞ վերջինս, թե՞ ոչ), արձանագրենք` դիպուկ քայլ էր` քարոզչական առումով: Եվ ոչ միայն: Նաև ղարաբաղյան զարգացումների: Էլ առավել` Լավրով-Դավութօղլու հանդիպման «հարթակային» ֆոնին: Այս մասին` այլ անգամ, դառնանք ավելի կարևորին:
Այո, խոսքն Աստանայում տեղի ունեցողի մասին է: Չինաստանի հետ կնքած երեսուն տարվա «դարի» պայմանագրից հետո Ռուսաստանը երեկ ձեռնամուխ եղավ «դարի» հաջորդ նախագծի իրականացմանը` Եվրասիական միության ստեղծմանը: Հանուն արդարության պետք է արձանագրել. թե Չինաստանի հետ կնքած պայմանագրի, թե ստեղծվելիք Եվրասիական միության ապագան մշուշոտ են ոչ միայն ծավալապաշտության, այլև չոր հաշվարկի տեսանկյունից, որովհետև այս պահին Եվրասիական միության անդամներ Բելառուսն ու Ղազախստանը խիստ մեծ վերապահումներով են մտնում այդ կառույցի մեջ, իսկ թե ինչ կլինի ապագայում, անորոշ է ոչ միայն այն պարզ պատճառով, որ ԵՄ-ն նոր սանկցիաներ է նախապատրաստում Ռուսաստանի դեմ, որ Ռուսաստանը պատրաստվում է Եվրասիական միության մեջ ներառելու նաև «անկախ» Դոնեցկը, որ ՈՒկրաինայի նորընտիր նախագահ Պորոշենկոն ռմբակոծում է Դոնեցկի մարզը` օդանավակայանով հանդերձ, այլ որ Պորոշենկոն պատրաստվում է Լիտվայի, Լեհաստանի, ասել է ` ՆԱՏՕ-ի անդամների հետ համատեղ զորամիավորում ստեղծելու, հետն էլ ԱՄՆ-ից ռազմական օգնություն է խնդրում-սպասում` Դոնեցկի ու «մնացածի» հարցում:
Ահա այս ֆոնին երեկ տեղի ունեցավ ԵՏՄ պայմանագրի ստորագրումը` անկանխատեսելի Բատկայի ու իր շահերը լավագույնս գնահատող Նազարբաևի միջև: Պայմանագրի ստորագրմանը դիտորդի կարգավիճակով մասնակցում էր Հայաստանը ու մինչև վերջին պահը որևէ մեկը չգիտեր` ինչ է լինելու մեր դեպքում:
Ինչն էլ ցուցիչն է, որ առաջին հերթին Ռուսաստանը չգիտեր` ինչ է լինելու, որովհետև, ինչպես ասացինք, գործ ունի անկանխատեսելի Բատկայի ու Նազարբաևի հետ, իսկ որ ամենակարևորն է` աշխարհաքաղաքական զարգացումների հետ: Եվ հետո, կա Ադրբեջանի խնդիր, իսկ առավել ստույգ` Ղարաբաղի խնդիր:
Թույլ տանք մեզ կարծել. հայկական կողմը մինչև վերջ պնդելու է Ղարաբաղի հարցում իր մոտեցումները` թե Հայաստանի ու Ղարաբաղի միջև մաքսային կետ դնելուն առնչվող, թե մնացյալ: Չենք բացառում, որ Հայաստանն իր մտքում թաքուն համաձայն լինի չճանաչված միավորների (Դոնեցկ, Աբխազիա, Ղարաբաղ)` Եվրասիական միության անդամակցության սեգմենտի հետ:
Բաց է մնում, սակայն, հարցը՝ ի՞նչ կհետևի դրան:
Ռուսաստանը, որն այսօր միջազգային մեկուսացման մեջ է, որի տնտեսությունը, լավատեղյակների գնահատմամբ, ահավոր վիճակում է ու առաջիկայում էլ ավելի կվատանա, կկարողանա՞ նման «բեռ» վերցնել իր վրա:
Եվ հետո, ի՞նչ «կասի» Ռուսաստանն Ադրբեջանին, բացի միլիարդանոց զենք վաճառելուց:
Հարցեր, որոնց պատասխանները ոչ միայն մենք, այլև ու հաստատ ոչ ոք չգիտի:
Ռուսաստանը` նույնպես:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
