Կայցելի՞ Հռոմի պապը Լեռնային Ղարաբաղ

Սուրբ Աթոռը հաղորդել է Ֆրանցիսկոս պապի Կովկաս երկու առանձին այցերի մասին: Առաջինը՝ Հայաստան, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ ամենայն հայոց կաթողիկոսի և Հայաստանի աշխարհիկ ղեկավարության հրավերով հունիսի 24-26-ին: Երկրորդը՝ Վրաստանի պատրիարքի և Վրաստանի ու Ադրբեջանի աշխարհիկ իշխանությունների հրավերով՝ սեպտեմբերի 30-ից հոկտեմբերի 2-ը: Այցի ծրագիրը դեռ հայտնի չէ: Vatican insider-ը (Հռոմ) գրում է, որ պատասխանելով լրագրողի հարցին՝ Լեռնային Ղարաբաղ կգնա՞ պապը, կարդինալ Ֆեդերիկո Լոմբարդին ասել է. «Ես ասում եմ, որ ծրագրված է երկու այց՝ Հայաստան, հետո նաև Վրաստան ու Ադրբեջան: Այս պահին ոչինչ չունեմ ավելացնելու»:
Եթե Լեռնային Ղարաբաղին պարտադրվի լիարժեք պատերազմ, հետևանքները ծայրահեղ վտանգավոր են լինելու՝ L'Agenzia Servizio Informazione Religiosa (Հռոմ)-ին տված հարցազրույցում ասել է Միջազգային քաղաքական հետազոտությունների ինստիտուտի գիտաշխատող, պրոֆեսոր Ալդո Ֆերարին: Իրավիճակը տարածաշրջանում կայուն չէ արդեն 20 տարուց ավելի: Բախումներ եղել են և նախկինում, բայց հիմա, կարծես, կատարվել է վատագույնը, քան եղել է երբևէ: Ինչո՞ւ հենց հիմա: Ֆերարին կարծում է, որ կամ Ադրբեջանը ցանկացավ ուժ ցուցադրել, որ վերադարձնի հայերի վերցրած մարզը, կամ հարձակումը նախաձեռնվել էր՝ ադրբեջանական բնակչության ուշադրությունը շեղելու ներքին խնդիրներից (նավթի գնանկումին հետևած տնտեսական ճգնաժամից) և ժողովրդի ուշադրությունը կենտրոնացելու արտաքին քաղաքականության վրա: Կոնֆլիկտը հավելվում է ապակայունացված Մերձավոր Արևելքին: Ռուսաստանն աջակցում է Հայաստանին, որի հետ դաշինք ունի, իսկ Թուրքիան՝ Ադրբեջանին: Իրավիճակը ճգնաժամային է, բայց հույս կա, որ ինչպես արդեն անցյալում եղել է, հնարավոր հետևանքների ծանրությունը կողմերին կկանգնեցնի և հնարավոր կլինի խուսափել հետագա լարումից: Թեպետ մյուս կողմից՝ տեսեք՝ ինչ կատարվեց Սիրիայում, Լիբիայում, Իրաքում:
AsiaNews (Հռոմ)-ը գրում է Լեռնային Ղարաբաղից տագնապալի լուրերի մասին, որոնք հաստատում են, որ ադրբեջանական բանակում կռվում են ԴԱԻՇ-ի զինյալները՝ Թուրքիայով Սիրիայից վերադարձած: Արևմտյան փորձագետները արձանագրում են, որ կոնֆլիկտի ժամանակ «ադրբեջանցիները տարբերություն չեն դրել զինվորների ու քաղաքացիական անձանց միջև»: Ղարաբաղի հետախուզությունը, հղում անելով խոսակցությունների ռադիոգրերի վրա, հաղորդել է, որ օգտագործվում են ժարգոնային բառեր, որոնք բնորոշ են Սիրիայում ու Իրաքում կռվող ԴԱԻՇ-ի ահաբեկիչներին: Միջազգային ԶԼՄ-ները գրում են Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև պատերազմի վերսկսման մասին, իրականում ռազմական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղի ու Ադրբեջանի միջև են: Հայկական բանակը ոչ մի կրակոց չի արձակել: Արևմտյան լրատվամիջոցներն ու կառավարությունները անտեսում են կարևորագույն փաստը, որ մի քանի օրում այդ «կայծակնային պատերազմը» փոխեց Կովկասի փխրուն հավասարակշռությունը: Եթե տեղեկատվությունը հաստատվի, որ Ադրբեջանի կողմից կռվում են ԴԱԻՇ-ի ջիհադականները, երկարաժամկետ աղետալից հետևանքներ կլինեն: Թուրք հրահանգիչների ներկայությունն Ադրբեջանում միայն մեծացնում է Ռուսաստանի ու Թուրքիայի միջև լարվածությունը: Իսլամական համագործակցության կազմակերպությունը, որ կողմնորոշված է սուննիական Սաուդյան Արաբիայի կողմը, անսպասելի հայտարարություն արեց՝ համերաշխություն հայտնելով շիական Ադրբեջանին: Կոնֆլիկտը կարծես մերձեցման դուռ է բացում Իրանի, Թուրքիայի ու Ադրբեջանի միջև: Նրանց արտաքին գործերի նախարարները հանդիպեցին Իրանում, որ քննարկեն իրավիճակը: Ադրբեջանի զենքի 40 %-ը իսրայելական է: Իրավիճակում միակ տանուլ տվածը, կարծես, Ռուսաստանն է, որ հայտնվել է պատերազմի սպառնալիքի առաջ՝ ջիհադիստների իր սահմաններին մոտենալով: ԱՄՆ-ը, ԵՄ-ն և ՄԱԿ-ը այս պատկերից լիովին բացակայում են:
Ավստրիայում Հայ առաքելական եկեղեցու և մյուս հայկական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները դիմել են կառավարությանը՝ ադրբեջանական ագրեսիան դատապարտելու խնդրանքով՝ տեղեկացնում է KATHPRESS-ը (Վիեննա): Նրանք համոզված են, որ «Ադրբեջանի կառավարությունը պետք է հստակ հասկանա, որ Ավստրիան պասիվ չի մնա իբրև ԵՄ անդամ երկիր»: Ադրբեջանի գրոհները Լեռնային Ղարաբաղի վրա վտանգում են խաղաղությունը ոչ միայն տարածաշրջանում, այլև միջազգային ասպարեզում: Այդ պատճառով՝ դիմումի հեղինակները կարծում են, որ անհրաժեշտության դեպքում Բաքվի դեմ պետք է պատժամիջոցներ կիրառվեն:
Գերմանական Կանաչների կուսակցության համանախագահ Ջեմ Օզդեմիրը իշխող կուսակցություններին կոչ է արել հիշել Թուրքիայի քրիստոնյաների մասին՝ հաղորդում է Kath.net (Լինց, Ավստրիա): ARD հեռուստաալիքով նա ասել է. «Թուրքիայում եկեղեցիները պղծվում են, քրիստոնեական համայքների շենքերը առգրավվում են»: Այս գնահատականները հնչել են ԵՄ-ի ու Թուրքիայի միջև փախստականների հարցով վիճելի պայմանագրի կնքման առիթով, որը Կանաչների կուսակցության համանախագահը համարում է շատ հապճեպ:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Պարզ է, չէ, ինչո՞ւ աշխարհը չի շտապում միջամտել: Անցած տարիներին Հայաստանն ու Ռուսաստանը ստեղծել են համատեղ առասպել ռազմավարական համագործակցության ու դաշնակցության մասին՝ ըստ պայմանագրերի, իսկ Արևմուտքը պայմանագրերը հարգում է և դաշնակիցներին չի գցում: Փաստացի՝ ոչ այնքան ռուսական հարձակողական, ժամանակակից զենքի վաճառքն է Ադրբեջանին այդքան վտանգավոր, որքան միջազգային ասպարեզում հաստատված ընկալումը, որ Ռուսաստանը Հայաստանի դաշնակիցն է: Այսօր այդ ընկալումը ավելի ցավոտ է խփում Հայաստանին ու պաշտպանում է Ռուսաստանին: Ժամանակ է պետք, որ Արևմուտքում ընկալումները իրականությանը համարժեք դառնան՝ պայմանով, որ ապահովվի ոչ թե քաղաքական, այլ իրադարձությունների ընթացքն արտացոլող տեղեկություններ: Այսօր դեռ իներցիայով՝ նրանք կարծում են, որ իրավիճակը կարող է ավելի լարել Թուրքիայի ու Ռուսաստանի հարաբերությունները, մինչդեռ տեղի է ունենում հակառակը: Տեղեկացվածության պակասն է վկայում նաև այն փաստը, որ Հռոմում զարմանում են, որ Իսլամական համագործակցության կազմակերպությունը համերաշխություն է հայտնում Ադրբեջանին և համարում են, որ շիական է Ադրբեջանը, մինչդեռ այնտեղ գերակշռում են սուննիները: Տեղեկատվական պատերազմը նաև տեղեկատվության գոյություն չունենալով է լինում:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ