«Պատերը ներկելը վերանորոգում չէ»

Արցախում, Ջավախքում, Հայաստանի մարզերում, անգամ մայրաքաղաքում մեծ թիվ են կազմում այն դպրոցները, որոնք ունեն վերանորոգման կարիք: Այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց «Հայ կրթական հիմնարկության» հայաստանյան գրասենյակի տնօրեն ՍՏԵՓԱՆ ՆԱԼԲԱՆԴՅԱՆԸ: Նրա տեղեկացմամբ` կան դպրոցներ, որ վտանգավոր են, կեղտոտ են, խոնավ, պատերի ծեփերը թափվում են, տանիքները ազբոշիֆերից են, որը թունավոր է: «Դպրոցների վերանորոգման ծրագիրը մեր հիմնարկությունը միանշանակ սկսում է տանիքը փոխելուց»,- ասաց զրուցակիցս:

«Հայ կրթական հիմնարկությունը» ստեղծվել է Ամերիկայում՝ 1950-ին: Երկար տարիներ դպրոցներ է կառուցել, կրթաթոշակներ է տրամադրել սփյուռքում: 88-ի երկրաշարժից հետո գործունեություն է սկսել նաև Հայաստանում, 99-ից` Արցախում:
«Մենք առաջիններից էինք, որ գործունեություն սկսեցինք ազատագրված տարածքներում: Առաջնորդվում էինք այն սկզբունքով, որ եթե հայ երեխան ապրում է այնտեղ, ուրեմն դպրոց պետք է լինի: Դպրոց ենք կառուցել շուրջ 20 բնակավայրում` Քարվաճառի, Քաշաթաղի շրջակայքում, Կովսականում: Վերանորոգել ենք շուրջ 50 դպրոց` Արցախում, 7-8 դպրոց` Ջավախքում, որտեղ մինչ օրս դպրոցները անմխիթար վիճակում են»,- ասաց Ստեփան Նալբանդյանը, հավելելով, որ իրենց ծրագիրը հիմնականում վերաբերում է սահմանամերձ գյուղերին և այն բնակավայրերին, որտեղ դպրոցի բացակայությունը պատճառ է դառնում գյուղը լքելու, արտագաղթելու: Քաղաքներում վերանորոգման և այլ ծրագրեր իրականացվում են բարերարների նախաձեռնությամբ:
Զրուցակցիս տեղեկացմամբ` որոշ դպրոցներ որպես պատմական շենք են վերանորոգել, օրինակ, Արցախի Բերդաձոր գյուղի դպրոցը կառուցվել է 1904-ին` ցարական ժամանակներում: Մարտունու շրջանի Հացի գյուղում կա 1907-ին կառուցված դպրոց: Նշված դպրոցներում ոչինչ չի արվել: Պետությունը մասնակի վերանորոգման համար գումար հատկացրել է, բայց զրուցակիցս նշում է, որ պատերը ներկելը վերանորոգում չէ:
«Որոշ գյուղերում դպրոցը փակվում է, և գյուղի երեխաները հարևան գյուղի դպրոց են հաճախում,- ասաց նա:- Դպրոցներ էլ կան, որ ավելի լավ է՝ չլինեին: Երբ Արցախում վատ դպրոց ես տեսնում, հասկանում ես, որ թշնամին ավելին չի ցանկացել անել, բայց երբ նույն բանը տեսնում ես Հայաստանի տարածքում, ցավ ես ապրում»:
Հավելենք, որ վերջին 15 տարում «Հայ կրթական հիմնարկությունը» 187 դպրոց է կառուցել և վերանորոգել Հայաստանում, Ջավախքում և Արցախում: Հայաստանի մարզերում դպրոցների վերանորոգման ծրագրերը շարունակվում են

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ