Խաղաղութիւնը եւ հերոսութեան նոր ըմբռնումը

Հրաչ Երվանդը հայ հրապարակագրության ակնառու դեմքերից մեկն է։

Սույն հրապարակումը, որ տպագրվել է 1925 թ․, հատված է նրա հոդվածից։

Խաղաղասիրութիւնը մեղկութիւնն է, թուլամորթութիւնն ու երկչոտութիւնը՝ մարդկային բնաւորութեան մէջ։

Ռազմասիրութիւնը՝ ջլուտ կորովը, խիզախութիւնն ու քաջութիւնը՝ նոյն բնաւորութեան մէջ։
Խաղաղասիրութիւնը ստրկութիւնն է, ռազմասիրութիւնը՝ ըմբոստութիւնը։
Խաղաղասիրութիւնը նահանջն ու դասալքութիւնն է, մութ գոյներով ժուժկալ պատկեր մը, որ ոչինչ ունի ձգողական իր մէջ։ Ռազմասիրութիւնը աներկիւղ խոյանքն է, յառաջխաղացքը՝ ուռած կուրծքով, վառ գոյներու պատկերը, որ երևակայութիւնը կը գրգռէ, կը հափշտակէ ու կը գերէ։

Խաղաղասիրութիւնը իրաւունքին և պատիւին մահն է․ ռազմասիրութիւնը՝ իրաւունքին ու պատիւին կեանքը։
Խաղաղասիրութիւնը տկարին պատնէշն է, անոր ակամայ առաքինութիւնը․ ռազմասիրութիւնը՝ ուժին նիզակը և փառքը։

Պատրաստեց Խաչատուր Դադայանը

Հեղինակի նյութեր

• Մանթաշյանցի նվիրաբերությունը գթության քույրերին
• Ահա և վերջ․․․
• Նոր գտածո
• Բարերարյալը
• Հոգևորականության դերակատարումը՝ ենթատեքստով
• Ազգապահություն
• Կեցցե հայ-թրքական բարեկամությունը
• Շահան Նաթալիի նամակը Միսաք Թորլաքյանի մահվան կապակցությամբ (Բոստոն, նոյեմբերի 13, 1968 թ.)
• Առասպել
• Հայրս ու ես
• 10 տոկոս
• Թեպետ համոզված եմ, այդ թուրքը հայոց այբուբենը չգիտի, բայց սա հայերեն գիտցողների համար է
• Գաբրիել Սունդուկյանի զայրույթը
• Աներևակայելի կանայք
• Հայկական նավերը Կասպից ծովում
• Նիկոլ. բայց ոչ Սա, մեկ ուրիշը․․․ (հոկտեմբերի 5-ին ընդառաջ)
• Այսօր նրա ծննդյան օրն է՝ 150-ամյակը, և ես կատարեցի ուխտս (2019 թ. սեպտեմբերի 26-ին գրած հուշերից)
• Բարերարյալը՝ Արմենակ Մուրադյան (հատված ինքնակենսագրությունից)
• Բարերարյալը՝ Տիգրան Նալբանդյան
• Արմեաշկա (Յ․ Տէր-Գրիգորեանի՝ Վանօյի, հուշերից)

Մեկնաբանություններ