Քամյու եմ կարդում, «Կալիգուլան»:
« Օ՜, հրե՛շ, նորի՞ց խաղացիր: Խաղում էիր, չէ՞: Եվ գոհ ես քեզնից:
Այո՛, խաղում էի»:
Այս անունը Լևոն Ներսիսյանին տվել են Բոհեմում: Ինչու՞: Խաղալու՞ համար, թե՞ հաճախ է մեջբերել այս խոսքերը:
1900-ական թթ. սկզբներին սրվել էին հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները: Թումանյանը, իր հետ վերցնելով ամենամտերիմ ընկերոջը՝ Ղազարոս Աղայանին, գնում է Ղազախի շրջան՝ բանակցությունների: Ոչ մի կողմը չի ուզում զիջել: Թուրքերից մեկն առաջարկում է.« Թող ձեզնից մեկը կոխ բռնի մեր փահլևանի հետ: Թե դուք հաղթեք` ձեր ուզածով լինի, թե մենք՝ մեր ուզածով»:
Համազգային զարթոնքի արշալույսին Օպերայի հրապարակում գարնան կենսաբեր որոտի պես մի առնական ձայն հնչեց, որի արձագանքները հասան աշխարհի բոլոր ծայրերը, ուր անգամ մեկ հայ էր ապրում:
Քո զավակների ցանկություններին համեմատական,
անզգայացած՝ նրանց բարձրացրած վառ կենացներից,
գավառ առ գավառ դու փոքրանում ես շագրենի նման,
ոչ զարմանում ես, ոչ գլուխ հանում ինքդ քեզանից...
-Ես ձեր բիբերի մեջ եմ, շուրթերին ու լեզվին, հեռվում մի որոնեք... Ինձ որ ճշմարիտ փնտրող լինեիք, չէիք կորցնի: Ես, ինչպես միշտ, Հայաստանում եմ: ՈՒղղակի՝ ինձ սպանող ու աչքից հեռու մի խուլ տեղ թաքցնող ստահակները ամեն ինչ գաղտնի պահեցին, բայց նրանց գործը շարունակողները տեղս գիտեն:
Իմ փոքրիկ երկրում միայն երազն է մեծ,
մեկ էլ երազից ծնվող հրաշքի սպասումը.
և այնքան էր փխրուն նորածինը ու դեռ լույսի մեջ՝
ճիշտ մեր սիրո նմանակը,
որ մի թավշե քնքշանքով
Անկախություն անունը տվեցինք նրան: