0038 գաղտնի հրամանը

Երեկվա երկու սենսացիաներից մեկը պաշտպանության նախկին նախարար Միքայել Հարությունյանին էր առնչվում: 2008-ի մարտի 1-2-ին Երևանում տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ քրեական գործով նախաքննությունը կատարող քննչական խմբի ղեկավարը հուլիսի 3-ին քրեական գործ է հարուցել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 300.1-ին հոդվածի 1-ին մասի հատկանիշներով՝ ՀՀ գործադիր մարմնի ղեկավար անձի՝ պաշտպանության նախարարի և այլ անձանց կողմից 2008-ի փետրվարի 23-ից մարտի 2-ին ՀՀ սահմանադրական կարգը բռնությամբ տապալելու դեպքի առթիվ` տեղեկացնում է Հատուկ քննչական կոմիտեն։ Քրեական գործը միացվել է 2008-ի մարտի 1-ի և 2-ի իրադարձությունների վերաբերյալ քննվող քրեական գործին: Պաշտոնական տեղեկությամբ` որոշում է կայացվել պաշտպանության նախկին նախարար, գեներալ-գնդապետ Միքայել Հարությունյանին ՀՀ քրեական օրենսգրքի 300.1-ին հոդվածի 1-ին մասով որպես մեղադրյալ ներգրավել` նա այլ անձանց հետ նախնական համաձայնությամբ տապալել է սահմանադրական կարգը:

Պաշտպանության նախարար Միքայել Հարությունյանը և մյուս պաշտոնատար անձինք սահմանադրության խախտմամբ ՀՀ- ում փաստացի հաստատել են ռազմական դրություն, զինված ուժերն օգտագործել են քաղաքական հարցերում, խաղաղ հանրահավաքների մասնակից քաղաքացիների դեմ: Պնախարար Միքայել Հարությունյանը 2008-ի փետրվարի 23-ին ստորագրել է հույժ գաղտնի թիվ 0038 ակնհայտ ապօրինի հրամանը «ՀՀ գերագույն գլխավոր հրամանատարի կողմից առաջադրված խնդիրների կատարման վերաբերյալ», որում խաղաղ ցուցարարները բնորոշվել են «ՀՀ նախագահական ընտրությունների արդյունքները չընդունող, իրավիճակը ապակայունացնող քաղաքական ուժեր», և «երկրի բնականոն զարգացումը» ապահովելու նպատակով ՀՀ զինված ուժերի ողջ անձնակազմը տեղափոխվել է զորանոցային վիճակի: Ստեղծվել են սպայական խմբեր, որոնց զինել են տաբելային զենքերով: Հրամանով ՀՀ Զինված ուժերի կազմից ստեղծվել են բարձր շարժունակությամբ, բարդ իրավիճակներում արդյունավետ գործելու ունակ հավաքական ստորաբաժանումներ, որոնց զինել են հրաձգային զենքերով: Հանձնարարվել է ստորաբաժանումները համալրել առավել պատրաստված, հոգեբանորեն կայուն ծառայողներով:

Պնախարար Միքայել Հարությունյանի 2008-ի փետրվարի 23-ի 0038 հրամանի համաձայն՝ Երևանում փաստացի սահմանված ռազմական դրության և զինված ուժերի հակասահմանադրական օգտագործման շրջանակներում, այդ հրամանով ձևավորված զինվորական կառավարման նոր կառույցի կազմակերպմամբ իրականացվել է բանակային ստորաբաժանումների տեղաշարժ՝ Զինված ուժերի մի շարք ստորաբաժանումներ զինված դուրս են բերվել տեղակայման հիմնական վայրերից և տեղափոխվել Երևանում կամ քաղաքամերձ հատվածներում տեղակայված զորամասեր: Մեղադրյալ Միքայել Հարությունյանի նկատմամբ հայտարարվել է հետախուզում, նրա նկատմամբ որպես խափանման միջոց կալանավորումը կիրառելու վերաբերյալ միջնորդություն է ներկայացվել դատարան: Նախաքննությունը շարունակվում է:

Որտե՞ղ է Միքայել Հարությունյանը: Եվ` որքա՞ն է 10 զոհերի պատճառ դարձած բախման մեջ նրա մեղքը: Ակնհայտ է, որ նա կատարել է Գերագույն գլխավոր հրամանատարի հրամանը` ունենալով մեկ ընտրություն` հրաժարական տալ: Իսկ թե ինչ կլիներ հետո, ոչ ոք վստահ չի կարող ասել: Կադրային զինվորականը հրամանը կատարել է: Իսկ Ռոբերտ Քոչարյանը Հայաստանում չէ` նրա գրասենյակի ղեկավար Վիկտոր Սողոմոնյանը ասել է, որ գրասենյակը Մարտի 1-ի գործով հարցաքննության ծանուցագիր չի ստացել: ՀՔԾ-ն մարտի 1-ի գործով հարցաքննության էր կանչել Ռոբերտ Քոչարյանին: Պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը ևս հարցաքննվել է մարտի 1-ի գործի շրջանակում։ Նա այն ժամանակ ՊՆ Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետն էր: Քաղաքակա՞ն, թե՞ իրավական հարթության մեջ է մարտի 1-ի գործը վերաբացվում: Թերևս` երկու, հետաքննությունը փակվել էր քաղաքական պատճառներով ու իրավական հարցերին չէր պատասխանել: 10 զոհերի հարազատներն առաջինը իրավունք ունեն ճշմարտության բացահայտում պահանջելու: Եվ ոչ միայն նրանք` պետությունը իր պատմության մեջ փակ էջեր չպիտի ունենա: Կոնկրետ այս պատմության մեջ Միքայել Հարությունյանը մեկ էջ է, ոչ վճռորոշ: Հրաման տվողների ու հրաման կատարողների ամբողջ խումբ կա և փաստացի` հետաքննությունը նոր միայն սկսվում է:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. 2008-ին քաղաքական կամք չկար մարտի 1-ի իրադարձությունները հետաքննելու: 2018-ին քաղաքական կամք կա, բայց կա նաև վտանգ, որ մեղավորները ի սկզբանե նշանակված են: Թեպետ որևէ մեկի համար գաղտնիք չէ` ո՞վ իրավունք ուներ և ո՞վ է տվել կրակելու հրամանը:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ