ՄԱՅՐԸ

Գուրգեն ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆ

-Լսիր, այս ո՞ւր ենք գահավիժում: Կինս պատմում է, որ իրենց մանկատունը լեփ-լեցուն է մանուկներով: Այդ մայր կոչվածները ծննդաբերությունից հետո երեխային հիվանդանոցում թողնելով, փախչում են: Այսպես ո՞ւր ենք հասնելու, հետո էլ պարծենում ենք, թե արիացիներ ենք, մեր Քարահունջի աստղադիտարանը ամենահինն է աշխարհում, որ մենք ենք առաջինը երկաթ ձուլել։
-Վերցրու բաժակդ և խմիր: Նման հոռետեսությունը միայն ախորժակիդ վրա կազդի: Մեր պապերն իզուր չէին ասում, որ հացը միայն ուրախության սեղանին է լավ մարսվում:
-Խմեմ, բայց այսպես շարունակել չի լինի, ազգովին դեգրադացիա ենք ապրում:
-Այո, համաձայն եմ, կոմունիստներն ասում էին, չէ՞, որ անառակության, բարոյազրկության հիմքերը սոցիալական են: Տեսնո՞ւմ ես, երկրի անբարո կառավարումը մեզ ուր է տանում: Գործազրկությունը, վաղվա օրվա հանդեպ անորոշությունը այն գործակիցներն են, որոնք նույնիսկ մայրական սրբագույն բնազդին են հարվածում:
-Ի՞նչ ես առաջարկում:
-Առաջարկում եմ, որ հաջորդ ընտրություններին աչքերդ չփակես անարդարությունների հանդեպ, եթե, իհարկե, մտածում ես մանկատան մանուկների և ընդհանրապես այլ արժեքների մասին:
-Ի՞նչ ես առաջարկում, ես է՞լ քեզ նման գործազուրկ դառնամ: Ընտրություններին իրենց նկարած տոկոսը չապահովեցի, անմիջապես մի բան կգտնեն վրաս և աշխատանքից կազատեն: Ես է՞լ բռնեմ պանդխտության ճանապարհը, տարիքս այն չէ:
-Ճանապարհը թող եկվորները, մեր երկիրը թալանողները բռնեն, իսկ դու մեզ կմիանաս, որպեսզի օր առաջ այս վիճակից դուրս գանք:
-Այնպես դուրս բերեցիր, որ մանկատան որբուկների ճակատագիրն ինձ վստահված ընտրատեղամասում է կանխորոշվում: Այսքանից հետո էլ բերանովս բա՞ն կգնա:
-Մնացածներն էլ ճիշտ քեզ նման են մտածում, և երկիր ենք կորցնում: Խմիր և որպեսզի մեղքը ամբողջությամբ վրադ չվերցնես՝ մի պատմություն պատմեմ մոր մասին: Տարիներ առաջ ընկերներիցս մեկն աշխատում էր Ապարանի շրջանում որպես տեղամասային տեսուչ: Ապարանի սովխոզը Նոր տարվա նախօրեին անասուններ է դուրս գրում, որ մորթեն և վաճառքի հանեն շրջկենտրոնի տարբեր թաղամասերում: Բեռնատարներից մեկի վրա երկու կով են բարձում։ Սովխոզի տնօրենը կարգադրում է, որ մսի վաճառքը կազմակերպեն շրջկենտրոնի հյուսիսային հատվածում: Վարորդը և մսագործը, տեղ հասնելուն պես, բեռնատարի թափքից իջեցնում են երկու կովերից մեկը և անցնում են իրենց աշխատանքին: Մորթելու ժամանակ երկրորդ կովը սկսում է կատաղի պոզահարել թափքը: Մորթն ավարտելուց հետո, երբ թափքը բաց են անում, տեսնում են, որ այն դատարկ է: Պատկերացնո՞ւմ ես, ԶԻԼ-130 բեռնատարի թափքը, որքան բարձր է, չհաշված, որ վարորդն էլ ծավալը մեծացնելու համար այն չորս կողմից երեքական տախտակով բարձրացրած է լինում: Մի խոսքով, կովը, գերբնական ուժով հաղթահարելով այդ բարձրությունը, ցատկում, փախչում է:
-Անհավանական պատմություն է, եթե նույնիսկ կարողանար այդ բարձրությունից ցատկել, ոտքերը տեղում կկոտրեր:
-Չեմ կարող ասել, Ապարանի առատ ձյան շե՞րտն է օգնում, թե՞ մեկ այլ գերբնական ուժ, փաստն այն է, որ կենդանին հաղթահարելով մեկմետրանոց ձյունը՝ բարձրանում է սարն ի վեր: Վարորդն ու մսագործը հետքերով փորձում են գտնել կովին, բայց ապարդյուն, ձյան հաստ ծածկույթը չի թողնում առաջ գնալ։ Սկսված բուքն էլ մյուս կողմից է խանգարում: Սովխոզի տնօրենը, վարորդի և մսավաճառի պատմությանը քեզ նման չհավատալով, միլիցիա դիմում է գրում գողության վերաբերյալ:
-Ե՞վ…
-Առավոտյան տեղամասային տեսուչի հետ, կովի հետքերով, մի կերպ սարն են բարձրանում և գտնում են փախստականին, ձյան հաստ շերտի մեջ, իր նոր ծնված հորթուկին փարված: Այնպես որ, մանկատան որբուկների համար միայն դու չես պատասխանատու: Մայր էլ կա, մայր էլ…
-Ցանկանում ես ասել, որ կենդանու չա՞փ էլ չկանք:
-Իհարկե, չկանք, որ լինեինք՝ այս վիճակին չէինք հասնի:
Ընկերոջս հետ ընթրիքը չստացվեց. չգիտեմ ե՞ս էի մեղավոր, թե՞ իրավիճակը, որի մեջ հայտնվել ենք:

Հեղինակի նյութեր

• Արհավիրք
• Հայկանուշը
• Աղոթասերը
• Ադամանդի անտարբեր ցոլքը
• Հին օրերի Երևանս
• Ավոն
• Յուգդոն
• Կարոտախտ
• Ակամա համասեռամոլները
• Արեգակի զավակը
• Շունը
• Քարահունջ-Կրեմլ
• Սև կատուն
• ԱՀԱԲԵԿՉՈՒՀԻՆ
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-1
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-2
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-3
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-4
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-5
• ՆԱԽԱԽՆԱՄՈՒԹՅՈՒՆ-6

Մեկնաբանություններ