Ի՞նչ սպասել Վարշավայում ՆԱՏՕ-ի սամմիթից

ՆԱՏՕ-ի ղեկավարներն այս շաբաթ Վարշավայում հավաքվում են մեծ անվստահության և աճող անկայունության ժամանակներում՝ The Financial Times-ում հիշեցնում է Միջազգային հարաբերությունների Չիկագոյի խորհրդի նախագահ, ՆԱՏՕ-ում ԱՄՆ նախկին դեսպան Իվո Դալդերը: Ռուսաստանը նորից ռազմական սպառնալիք է դարձել ալյանսի արևելյան սահմանների համար: Միգրանտների մեծ հոսքերը հասել են Եվրոպայի ափեր: Ահաբեկիչները գրոհում են մայր ցամաքի քաղաքների վրա: ԵՄ-ն բախվել է իր պատմության ամենամեծ ճգնաժամին Մեծ Բրիտանիայի հեռանալու պատճառով: Խաղադրույքները Վարշավայում բարձր են՝ ՆԱՏՕ-ի ղեկավարների համար, անվտանգության համար, տրանսատլանտյան հարաբերությունների համար:

Առաջինը և գլխավորը՝ ՆԱՏՕ-ի ղեկավարները կհաստատեն ռուսական ագրեսիայի առավել հուսալի կասեցման որոշումը՝ բալթյան երեք երկրներում և Լեհաստանում չորս մարտական գնդերի տեղակայման մասին՝ յուրաքանչյուրը հազար զինվոր: ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգն ասաց, որ դա «կոլեկտիվ պաշտպանության ամենածանրակշիռ ամրապնդումն է սառը պատերազմի ավարտի ժամանակներից սկսած»:

Երկրորդ՝ ՆԱՏՕ-ն կարող է հայտարարել հարավից եկող սպառնալիքների դիմակայության նոր միջոցների մասին՝ խոսքն ահաբեկիչների մասին է և միգրացիոն մեծ հոսքերի: ՆԱՏՕ-ի ոչ մի երկիր, որ ենթարկվել է ահաբեկիչների գրոհին, ալյանսին կոչ չի արել գործողության մեջ դնել Կանոնադրության 5-րդ հոդվածը, թեպետ ահաբեկչությունները որոշակիորեն «զինված հարձակում» են: Այդ հոդվածի համաձայն՝ ՆԱՏՕ-ի մեկ երկրի վրա հարձակումը հավասարազոր է ամբողջ ալյանսի վրա հարձակման:

Վերջապես՝ Բրեկզիտի հետևանքով սամմիթում կքննարկվի ՆԱՏՕ-ի (որի անդամ Մեծ Բրիտանիան մնում է) փոխգործակցության խնդիրը ԵՄ-ի հետ: ՆԱՏՕ-ԵՄ համագործակցության ընդլայնման հարցը հեշտ չէ: Եվրոպական որոշ երկրներում, ԵՄ ղեկավարության մեջ վաղուց է հասունացել ԵՄ-ի անդամների միջև կապերն ամրապնդելու ցանկությունը՝ ընդհուպ եվրոպական բանակի ստեղծումը: Բրիտանիան դեմ է այդ ձգտումներին, բայց Բրեկզիտը թուլացնում է նրա ազդեցությունը: Եվրոպայի պաշտպանունակության տեսակետից ՆԱՏՕ-ն և ԵՄ-ն կարող են լրացնել միմյանց, ինչպես ցույց տվեցին ծովահենների դեմ գործողությունները Սոմալիի ափերի մոտ, խաղաղության աջակցությունը Կոսովոյում և մարդկանց առևտրի դեմ պայքարը Էգեյան ծովում:
Վարշավայում ալյանսի ղեկավարները հազիվ թե մանրամասնորեն քննարկեն ԵՄ-ի հետ համագործակցության ամրապնդման նրբությունները: Սակայն Բրեկզիտը նորից շեշտեց համագործակցությունը կարգի բերելու կարևորությունը՝ միասնության և համատեղ ջանքերի ընդհանուր արդյունավետության բարձրացման ապահովման հաշվին: Վարշավայի սամմիթը բարենպաստ ժամանակներում է հրավիրվում: Այն պահին, երբ անհրաժեշտ է ցույց տալ, որ Եվրոպայի և Հյուսիսային Ամերիկայի երկրները առաջվա պես պատրաստ են պաշտպանելու ընդհանուր անվտանգությունը համատեղ ջանքերով ու համագործակցությամբ: Դիմադրություն ցույց տալով Ռուսաստանին, պատասխանելով հարավից եկող սպառնալիքին և ամրապնդելով ԵՄ-ի հետ կապերը, ՆԱՏՕ-ի ղեկավարները կարող են հաստատել այդ փորձությունն անցնելու իրենց պատրաստակամությունը:
Իվո ԴԱԼԴԵՐ, Financial Times

Հ.Գ. Իբր այս ամենը քիչ էր, Վարշավա են մեկնել Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահները, իսկ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ԱՄՆ համանախագահ Ջեյմս ՈՒոռլիքը, որ նույնպես Վարշավայում է, հայտարարում է, որ ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովը հնարավորություն է՝ ղարաբաղյան հակամարտության հարցը Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ քննարկելու համար: Գուցե դա Արևմուտքի պատասխա՞նն է Սանկտ Պետերբուրգի սեպարատ հանդիպմանը՝ Փարիզից առաջ հաշիվը հավասարեցնելու նպատակով: Թեպետ երկու նախագահների հանդիպման անոնս որևէ կողմից չի եղել:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ