ԱՄՆ-ՌԴ՝ վտանգավոր ջրեր

Միջազգային ասպարեզում Քերի-Լավրով զույգը անփոխարինելի է: Դիմակայության վրա հիմնված կապ և փոխադարձ հարգանք: Սակայն ՆԱՏՕ-ի սամմիթի նախօրեին Վաշինգտոնի ու Մոսկվայի հարաբերությունները թվում են խիստ վատ: Մնում է պարզել, թե վերածնվող մրցակցության վրա ինչ ազդեցություն կունենան ԱՄՆ նախագահական ընտրութունները՝ գրում է Վաշինգտոնում Le Figaro-ի հատուկ թղթակից Լորա Մանդևիլը: Քերին ու Լավրովը համարյա անբաժանելի են դարձել՝ հարկադրված լինելով խոսել միմյանց հետ, բայց ի վիճակի չլինելով պայմանավորվել Սիրիայի հարցում: Գուցե նրանք իրոք տարօրինակ զույգ են:

ՌԴ-ն ու ԱՄՆ-ը տեսականորեն համաձայնության են եկել, որ անհրաժեշտ է վերացնել ԻՊ-ի սպառնալիքը: Բայց ԱՄՆ-ը համոզված է, որ հաշվի առնելով Բաշար Ասադի վիթխարի պատասխանատվությունը իր ժողովրդի ոչնչացման մեջ, քաղաքացիական պատերազմի ավարտը պահանջում է նրա հեռանալը: Ռուսները մտածում են, որ իրենց աջակցությունը Ասադին ներկա պահին միակ կենսունակ ընտրությունն է ԻՊ-ին դեմ հանդիման, որ թույլ է տալիս թուլացնել քաղաքացիական պատերազմի բոլոր մյուս բաղկացուցիչները: Նրանց համար Սիրիան միջազգային խաղ վերադառնալու միջոց է ԱՄՆ-ի հետ պարիտետային սկզբունքներով: Եվ՝ վերացնելու խոչընդոտները պատժամիջոցների տեսքով, որ սահմանել է Արևմուտքը Ղրիմի անեքսիայի և ՈՒկրաինայի անկայունության պատճառով:

ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Հյորբստը, որ այսօր ռուսական դոսիեի պատասխանատուն է ՆԱՏՕ-ի Ատլանտյան խորհրդում, համեմատում է «ոճը, որով Լավրովը գերիշխում է Քերիին ու նրան մարգինալացնում, մեթոդի հետ, որ Քիսինջերն օգտագործում էր Գրոմիկոյի հետ հարաբերվելիս Եգիպտոսի ու Սիրիայի խաղաղ բանակցությունների ժամանակ»: Իր հերթին սենատոր Ջոն Մակքեյնը կոկորդ է պատռում. «Ողջամտությունն այս կոնֆլիկտին վերջ չի դնի: Պուտինին գործընկերություն պետք չէ: Նա ուզում է ամրապնդել Ասադի իշխանությունը և սրել փախստականների ճգնաժամը Եվրոպայում, որպեսզի քայքայի մեր Ատլանտյան ալյանսը: Նրա ախորժակը բացվում է ուտելիս: Դա նրան հաջողվում է, որովհետև մենք ենք թույլ տալիս»: Գալով իշխանության՝ Բարաք Օբաման ձգտում էր մոռանալ Բուշի դարաշրջանի լարվածությունը և ռուս-վրացական 2008-ի պատերազմը, նա պատրաստ էր Մոսկվայի հետ համագործակցել:

«Վերբեռնման» ժամանակն էր եկել, հարաբերությունների վերակենդանացման, սակայն ներքին բողոքական շարժումը, որ ծագեց Ռուսաստանում 2012-ին, խարխլեց այդ գեղեցիկ կառույցը: Կրեմլը Վաշինգտոնին մեղադրեց այդ շարժումները կազմակերպելու մեջ՝ մատնացույց անելով Հիլարի Քլինթոնին: Այդ պահին «վերբեռնումը» վախճանվեց: Այդ ժամանակից հարաբերությունները վատանում են: Շրջադարձային դարձավ 2014-ը, երբ Պուտինը վճռեց բռնակցել Ղրիմը՝ հղում անելով «ժողովրդի կամքին»:
«Կոմինտերնից հետո սկսվում է Պուտինտերնը»՝ հեգնում է Ռուսաստանի գծով փորձագետ Ֆրանսուազա Թոմը: Եվրոպայի երկնքում հաճախացան վախ սփռող ռազմական գործողությունները, երբ ռուսական կործանիչները իրենց հանդուգն են պահում ՆԱՏՕ-ի նավերի ու ինքնաթիռների նկատմամբ:

«Անթույլատրելի է»՝ բացականչում է Քերին՝ չառարկելով: Վերջերս հայտնի դարձավ, որ ռուսական հատուկ ծառայությունները պարբերաբար հետապնդում են ԱՄՆ դիվանագետներին: Հարաբերությունները երբեք այսքան վատ չեն եղել՝ սկսած Բրեժնևի դարաշրջանից: ԱՄՆ պաշտպանության նախարարի՝ անվտանգության հարցերով նախկին տեղակալ Դերեկ Շոլեն անհանգստացած է «ռազմական սադրանքներից, որ կարող են պատահաբար դուրս գալ վերահսկողությունից»: ԱՄՆ դիվանագետը վստահ է, որ Պուտինը «ուղիղ տանում է մեզ 1930-ական թթ., եթե մենք անուշադրության մատնենք իրավիճակը»: «Ռուսական մամուլը ՈՒկրաինայի մասին խոսում է, ինչպես Գերմանիան էր խոսում Լեհաստանի մասին այն ժամանակ»,- կարծում է Դերեկ Շոլեն: Նա համոզված է, որ Մոսկվան փորձում է ստեղծել ենթադրելի կապ սիրիական գործերի առաջընթացի և ՈՒկրաինայի պատժամիջոցների վերացման միջև:

«Բայց մենք այդ խայծը կուլ չենք տա»՝ հայտարարում է նա՝ բացատրելով «Սիրիայում Ռուսաստանի հետ համագործակցությունը գնելու փորձը նրան վաճառելով ՈՒկրաինան՝ աղետ կդառնա»: «Ինձ համար այսօրվա Ռուսաստանը համադրելի է 1980-ականների ԽՍՀՄ-ի հետ՝ ինքնավստահ, ագրեսիվ, բայց թույլ ներսից»՝ ախտորոշել է ամերիկացի դիվանագետը: Ռեալիստներն ու ռազմաշունչները համամիտ են, որ ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրությունները խաղաքարտերը վերադասավորելու մեջ վճռական դեր կխաղան: Եթե ընտրվի Հիլարի Քլինթոնը, խստացում է սպասվում: Դոնալդ Տրամպը, հակառակը, բնազդորեն հակված է երկխոսության Պուտինի հետ, որ հմայում է նրան: «Ինձ շատերն են ասում, որ ռուսները խելամիտ չեն: Ես մտադիր եմ ստուգել»,- ասել է նա ապրիլին: Սակայն Տրամպը հազիվ թե նույն բարեհոգի պահվածքը դրսևորի, եթե իմանա, որ ռուսական կործանիչները թռչում են մեր նավերի վրայով՝ մնալով անպատիժ:
Լորա ՄԱՆԴԵՎԻԼ, Le Figaro

Հ.Գ. Փաստորեն ԽՍՀՄ-ի և ՌԴ-ի քաղաքականության նույնականությունը միայն Հարավային Կովկասում չի ակնհայտ, արձանագրվում է նաև օվկիանոսի այն կողմում: Իսկապես Մոսկվան վերադարձել է Բրեժնևի ժամանակների «լավագույն ավանդույթներին», երբ քայլերն արվում էին, հետո հետևանքների դեմ պայքարում: Ինչքա՞ն կշարունակվի այսպես: ԽՍՀՄ-ը «չարի կայսրություն» բնորոշած Արևմուտքը խնդիր էր դրել կայսրությունը կործանել և լուծեց խնդիրը՝ օգտվելով Աֆղանստանի պատերազմի անհաջողությունից, քաղաքական իշխանության թուլությունից ու տնտեսության լճացումից, հավելելով նավթի աննախադեպ գնանկումը, որ վերջնականապես խարխլեց մշտապես հումքի արտահանման վրա նստած ռուսական տնտեսությունը: Արևմուտքն այսօր խնդիր չունի կործանել Ռուսաստանը, իր ներքին խնդիրներն իրեն բավական են՝ Մոսկվայով հիմնավորապես չզբաղվելու համար: Առավել ևս, որ տրոհված կամ սնանկացած Ռուսաստանը մեծագույն բեռ է դառնալու համաշխարհային տնտեսության համար: ՈՒ հենց դա է ավելի ագրեսիվ ու ինքնավստահ դարձնում Կրեմլին, որ խորհրդային ժամանակներից ժառանգած ավանդույթներով՝ քաղաքականությունը, տնտեսությունը, հասարակական կարծիքը, լրատվությունը, մշակույթը փոխարինում է քարոզչությամբ, որի հիմքում արտաքին թշնամու կերպարն է, որը ուր որ է պատրաստվում է գրոհել, ուստի պետք է հակագրոհել: Ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրումով տնտեսությունը զարգացնելու, նավթագազային ասեղից պոկվելու քաղաքական կամք ու ֆինանսներ չունենալով՝ Մոսկվան շեշտադրում է էժան ու արագ փողերի տարբերակը՝ ռազմական արդյունաբերության և զենքի վաճառքի՝ հընթացս ուղեղների աննախադեպ արտահոսք տալով Արևմուտք: Եվ այդ ընթացքում աշխարհին ներկայանում է խաղաղության աղավնու կերպարով Սիրիայում՝ իրականում իր քաղաքական կշռի վերականգնման առևտուր անելով Արևմուտքի հետ: Զենքը ձեռքիդ՝ բարեկամ չես դառնա՝ Մոսկվայում դա գիտեն ու չեն էլ ձգտում բարեկամության: Իրենից ուժեղները Պուտինի համար վստահելի չեն, իրենից թույլերը հպատակ են։ Այս առանցքի վրա է Ռուսաստանի Դաշնությունը այսօր կառուցում իր «գործընկերային» հարաբերությունները աշխարհի հետ: Քարոզչություն, քարոզչություն, քարոզչություն՝ զուգակցված լոկալ պատերազմներով, որտեղ ռուսական զենքը փող է աշխատում՝ ի հավելումն ռուսական գազի ու նավթի, որի գինը խարխլում է տնտեսությունն ու քաղաքական իշխանությունը: Իսկ մենք խորացնում ու խորացնում ենք «համագործակցությունը» ռուսական ու եվրասիական ճակատներում: Մինչև ե՞րբ:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ