Երեք ամիս անց՝ ի՞նչ փոխեցին Պանամյան փաստաթղթերը

Արդեն հանդարտվել են կրքերը, հուզումները, մտադրությունների հռչակագրերը, որ հարուցեց «Պանամյան փաստաթղթերի» սկանդալը՝ 2016-ի ապրիլի 3-ին Ժուռնալիստական հետաքննությունների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) և 110 մեդիագործընկերների նախաձեռնությամբ: Le Monde-ը փորձել է պարզել՝ տեղեկատվության արտահոսքը երեք ամսում ի՞նչ հետևանքներ ունեցավ:

Le Monde-ը և 108 այլ խմբագրություններ 76 երկրներում, որ միավորվել են ICIJ-ում, հնարավորություն են ստացել ծանոթանալու վիթխարածավալ տեղեկատվության, որ լույս է սփռում օֆշորային ֆինանսների և հարկային դրախտի անծանոթ աշխարհի կյանքի վրա: ՈՒսումնասիրվել են 11,5 միլիոն ֆայլեր Mossack Fonseca պանամական փաստաբանական ընկերության արխիվից, որ մասնագիտացած է օֆշորային ընկերությունների սպասարկմամբ 1977- 2015 թթ.: Խոսքը տեղեկատվության ամենամեծ արտահոսքի մասին է, որ երբևէ ստացել են ԶԼՄ-ները: Պանամական փաստաթղթերը ի հայտ բերեցին հազարավոր անանուն ընկերություններ, որ պատկանում են պետությունների ղեկավարների, միլիարդատերերի, մարզիկների, հանրահայտ մարդկանց, որ գտնվում են միջազգային պատժամիջոցների տակ և դիմել են օֆշորներին՝ թաքցնելու իրենց ակտիվները:

Ի՞նչ եղավ հայտնի անհատներին
Ֆրանսիայում
Ֆրանսիայի բյուջեի նախկին նախարար Ժերոմ Կյուզակն արդեն հետաքննության տակ էր, երբ պանամական փաստաթղթերը նոր պատմություն ավելացրին Սեյշելյան կղզիներում նրա օֆշորային ընկերության սկանդալին: Սկանդալից տուժեցին հանրապետական պատգամավոր Պատրիկ Բալկանին, Մարին Լե Պենի համախոհ և ծայրահեղ ձախերի նախկին ղեկավար Ֆրեդերիկ Շատիյոնը, արդյունաբերող Ժերար Օտաժոնը, Médipôle Partenaires կլինիկաների խմբի նախագահ Մարսել Էրմանը:

Իսլանդիայում
Իսլանդիայի վարչապետ Սիգմյունդյուր Դավիդ Գյունլեյգսոնը՝ կնոջ անունով գրանցված օֆշորային ընկերության գոյությունը թաքցնելու պատճառով, հրաժարական տվեց:

Մեծ Բրիտանիա
Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Դևիդ Քեմերոնն ընդունեց, որ բաժնետոմսեր է ունեցել հոր օֆշորային ընկերությունում՝ Բրեկզիտի հանրաքվեից հետո հրաժարականից առաջ:

Արգենտինա
Արգենտինայի նախագահ Մաուրիսիո Մակրին հրավիրվել է դատարան:

Իսպանիա
Արդյունաբերության, էներգետիկայի և զբոսաշրջության նախարար Խոսե Մանուել Սորիան ապրիլի 15-ին հրաժարական տվեց:

ՈՒկրաինա, Ռուսաստան, Ադրբեջան, Մարոկկո, Չինաստան
Ոչինչ կամ համարյա ոչինչ չանհանգստացրեց ՈՒկրաինայի նախագահ Պյոտր Պորոշենկոյին, չնայած նա օֆշորային ընկերություն էր ստեղծել այն պահին, երբ ուկրաինական զորքերը լուրջ հարձակման էին ենթարկվում Դոնբասում: Բացահայտումները որևէ ազդեցություն չունեցան ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և նրա ադրբեջանցի գործընկեր Իլհամ Ալիևի, Մարոկկոյի արքա Մուհամեդ VI և Սաուդյան Արաբիայի թագավոր Սալման ալ Սաուդի, Չինաստանի իշխանական էլիտայի բարձրաստիճան պաշտոնյաների վրա, որ խառնված էին սկանդալին:

Ո՞րն էր միջազգային արձագանքը
G 20-ի երկրներ
Պանամական փաստաթղթերը համոզեցին G 20-ի երկրներին վերականգնել հարկային օազիսների համաշխարհային սև ցուցակը, որ անվավեր էին հայտարարել 2011-ին: Եվրամիությունը նույնպես կարող է իր ցուցակը կազմել:

Ի՞նչ կատարվեց Պանամայում
Պանամայի կառավարությունը բուռն արձագանքեց՝ հայտարարելով, որ հզոր երկրները իրենց նկատմամբ ինտրիգներ են հյուսում: Պանամայի նախագահ Խուան Կառլոս Վարելան նույնիսկ սպառնաց Ֆրանսիային պատասխան դիվանագիտական գործողություններ ձեռնարկել իր երկիրը ֆրանսիական սև ցուցակում ներառելու հայտարարությունից հետո: Mossack Fonseca փաստաբանական գրասենյակը փակված է, ամբողջ աշխարհում կասեցված է նվազագույնը վեց գրասենյակների գործունեությունը և ոստիկանությունը հետաքննություն է անցկացնում:
Մաքսիմ ՎՈԴԱՆՈ, Ժերեմի ԲԱՐՈՒԽ, Աննա ՄԻՇԵԼ, Le Monde

Հ.Գ. «Խեղճ» Միհրան Պողոսյան, մարդը հրաժարական տվեց ԴԱՀԿ-ի պետի պաշտոնից, հետաքննության տակ է, իսկ ֆրանսիացիները նրան նույնիսկ չեն էլ հիշատակել: Հետո էլ ասում են՝ հայի բախտ չկա, կա հայի խելք: Իսկ ընդհանրապես օֆշորները որպես ֆինանսական գործիք անօրինական չեն և միջազգային ֆինանսական կառույցները նախ պիտի օֆշորային գործարքի իրավական գնահատականը տան, խոսքը չի վերաբերում օֆշորում հայտնված ֆինանսների ծագմանը: Սկանդալը երեք ամիս անց գրեթե մարել է, բայց ոչ մի երաշխիք, որ քաղաքական նկատառումներով նոր բռնկումներ և նոր պաշտոնանկություններ չեն լինի:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ