«Անգամ ամոթ է խոսել ինչ-որ 1000 դրամների մասին»

«Շտապօգնություն» ծառայության հիմնական գործառույթը, բնականաբար, քաղաքացիներին սպասարկելն է, սակայն, բացի հիմնական գործից, ծառայությունը միաժամանակ «արդիականացման ծրագիրն» է կյանքի կոչում: Այս մասին «Իրատես de facto»-ի հետ զրույցում պատմեց «Շտապբուժ.օգնություն» ՊՓԲԸ-ի տնօրեն ԹԱԳՈՒՀԻ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆԸ` հավելելով, որ այս ծրագրի շրջանակում լուրջ բարեփոխումներ են իրականացվել` սկսած մեքենաների փոփոխությունից, կադրերի վերապատրաստումից մինչև կենտրոնական ենթակայանի վերանորոգում: Հետագայում նախատեսվում են նաև մայրաքաղաքի վեց ենթակայանների վերանորոգում, խոշոր կարգավարական կենտրոնի ստեղծում (սա 1-03 ծառայությունն է, որտեղ առաջին զանգերն են լինում): Ի դեպ, այսօր բոլոր կարգավարները նաև բժիշկներ են, քանի որ որոշ հիվանդությունների պարագայում արդեն գոյություն ունի հեռախոսային խորհրդատվական ծառայությունը:

-Ասել է, ծառայությունում աշխատողները նաև հեռախոսո՞վ են բժշկական օգնություն ցուցաբերում:
-Իհարկե, բայց հիմնական շեշտը դրա վրա չենք դնում: Լինում է, որ բնակիչը զանգում է, ասում, որ ցանկություն չունի «Շտապօգնություն» կանչելու, բայց ունի գանգատներ, ի՞նչ կարելի է նման դեպքում անել: Այս ձևով գոնե կարողանում ենք մեր կանչերի թիվը մի փոքր քչացնել, որովհետև այսօր դրանց թիվը հասել է օրական 600-ի, որի միայն 20 %-ն է տեղափոխվում հիվանդանոց: Բնակչությունն ուզում է, որ բժշկական ծառայությունը ցուցաբերվի տանը, բայց այստեղ մենք բացատրական աշխատանքների խնդիր ունենք, որ մեր ծառայության հիմնական գործառույթը անհետաձգելի օգնություն ցուցաբերելն է: Այսինքն, այն բոլոր հիվանդությունները, որոնք կյանքի համար վտանգ են ներկայացնում, «Շտապօգնության» կանչի առիթ պետք է լինեն: Մինչ ծառայությանը դիմելը պետք է մտածել, թե որքան է «Շտապօգնության» հնարավորությունը «երկրորդական» հիվանդությունների սպասարկման համար: Իհարկե, ամեն մարդու համար իր հիվանդությունը կարևոր է, բայց գոյություն ունի ընտանեկան բժշկի ինստիտուտը, պոլիկլինիկաներում տեղամասային բժիշկները իրենց խորհուրդներով կարող են օգտակար լինել: Այսօր գոյություն ունի չափորոշիչ, որ «Շտապօգնության» բժիշկը հիվանդի տանը պետք է մնա ընդամենը 20 րոպե, այսինքն՝ այդ ընթացքում պետք է առաջնային օգնությունը ցուցաբերի և, եթե հիվանդանոց տեղափոխելու կարիք լինի, դա իրականացնի:
-Ձեր խոսքից ստացվում է, որ քաղաքացիներն առողջության հետ կապված յուրաքանչյուր հանկարծակի ծագած խնդրի առնչությամբ առաջնային դիմում են «Շտապօգնությա՞նը», այն դեպքում, երբ այդ խնդիրները հեշտությամբ կարող են լուծել նաև ընտանեկան և տեղամասային բժիշկները:
-Այո, շատ հաճախ մոռանում են, որ ցերեկային ժամերին աշխատում են նաև իրենց տեղամասային բժիշկները, բայց կրկին նախընտրում են «Շտապօգնությունը»: Իրենց էլ եմ հասկանում, քանի որ մեր մեքենաները, բրիգադներն ունեն այն ամենը, ինչի կարիքն ունի հիվանդը: Նրանք գնում են պոլիկլինիկա և կատարում էլեկտրասրտագրություն, շաքարն են ստուգում, ինչը մեր բժիշկներն անում են իրենց տանը: Ավելին, ունեն անհրաժեշտ բոլոր դեղամիջոցները, որ պետք են հիվանդին, ընդ որում՝ անվճար: Սակայն այսպես ճիշտ չէ: Այսօր մենք առողջապահության նախարարության հետ աշխատում ենք մի ծրագրի վրա, որով սահմանվելու են հստակ չափորոշիչներ, թե ինչի համար է աշխատում «Շտապօգնությունը»: Այսինքն, ուզում ենք տարանջատել՝ որոնք են «Շտապօգնության» կանչերը, որոնք` ոչ:
-Սա ենթադրում է, որ ձեզ ահազանգած քաղաքացիներին պետք է ուղղորդեք, թե ո՞ր բժշկական ծառայությանը դիմեն:
-Հիվանդներին պետք է բացատրել, թե որ դեպքում պետք է դիմել «Շտապօգնությանը», որ դեպքում` ոչ: Մեր կանչերի տեսակները պետք է բաժանել կատեգորիաների: Այսօր մշտապես խոսում ենք այն մասին, որ «Շտապօգնությունը» պետք է 5-12 րոպեում հասնի հիվանդին, բայց դա վերաբերում է այնպիսի կանչերին, ինչպիսիք են ուշաթափությունը, սրտի ինֆարկտը, կաթվածը, այսինքն՝ հիվանդությունների այն տեսակները, որոնք անհետաձգելի օգնություն են պահանջում: Բայց քանի որ հիվանդը լսում է, որ մենք պետք է 5-12 րոպեում տեղ հասնենք, թեկուզ գլխացավի կամ 37-37,5 աստիճան ջերմության պարագայում, պահանջում են, որ շուտ հասնենք: Դրա համար կանչերը պետք է «տեսակավորել»: Կանչը մենք չենք մերժի, քանի որ դա սխալ է, բայց հիվանդին կասվի, որ այդպիսի գանգատի դեպքում մենք 5-12 րոպեում չենք հասնի, կհասնենք 30-40 րոպեում:
-Դուք արդեն կանխեցիք իմ հարցը, այդուհանդերձ, քաղաքացիների հիմնական բողոքը ձեր ծառայության ուշացումներն են: Գուցե սա պայմանավորված է նաև տեխնիկակա՞ն զինմամբ, մասնավորապես մեքենաների քչությամբ:
-Եթե մենք սպասարկենք զուտ այն կանչերը, որոնք հենց «Շտապօգնության» կանչեր են, մեքենայի խնդիր չենք ունենա: Մեզ մոտ հիմա ուշացումներ էլ գրեթե չեն լինում: Գուցե ձմեռվա ամիսներին նման խնդիր եղել է, երբ սուր շնչառական հիվանդությունների ժամանակ մեր կանչերի թիվը օրական հասնում էր 800-ի: Մեր մի մեքենան պետք է սպասարկի 30 հազար բնակչի: Կան նաև պիկ ժամեր, երբ հնարավոր է, որ բոլոր մեքենաները զբաղված լինեն, բայց այդ ժամերին անգամ մեր 35 մեքենան է քիչ:
-Կանչերի ավելացման մեջ սեզոնայնությունը ի՞նչ դեր ունի:
-Սեզոնայնություն չկա, բայց կան ժամեր, որոնք գերծանրաբեռնված են: Լինում է նաև այնպես, որ իմ բջջային հեռախոսին են զանգում, թե ինչու է մեքենան ուշանում: Կանչը տալիս ամեն մի վայրկյանը շատ երկար է թվում: Ամեն դեպքում, չկա այն տարբերակը, որ մեքենան ազատ լինի ու ժամանակին չսպասարկի: Արագ արձագանքման համար ստեղծվեցին նաև երկու հենակետեր` Ավանում և Նուբարաշենում, որովհետև միայն ճանապարհի վրա 10-15 րոպե կորցնում ենք: Մեր մեքենաներում տեղադրված է նաև «GPS» համակարգը, որը թույլ է տալիս ամբողջովին հսկել մեքենայի շարժը, բժշկի արագ արձագանքը: Այս ամենը նպաստում է մեր ծառայության որակի բարձրացմանը: Մենք ձգտում ենք, որ ամեն ինչ կատարյալ լինի, բայց աշխատանքում նման ցուցանիշ ապահովելը բավականին դժվար է: Այսօր, եթե ունենք բողոքներ ու գանգատներ, հաստատապես դրանք շատ ավելի քիչ են, քան մի քանի տարի առաջ: Եթե դժգոհություններ էլ լինում են, մենք կարող ենք հստակ ապացուցել, թե ուշացումն ինչքան է եղել:
-Դուք փաստեցիք, որ «Շտապօգնություն» ծառայությունն անվճար է, բայց քաղաքացիները գիտեն, որ կանչի համար նվազագույնը պետք է վճարել 1000 դրամ: Ո՞րն է Ձեր հակափաստարկը:
-Անկեղծ ասած, անգամ ամոթ է խոսել ինչ-որ 1000 դրամների մասին: Բազմիցս հեռուստատեսությամբ բնակիչներին ասել եմ, որ մեր ծառայությունն անվճար է, կոչ եմ արել գումար չվճարել: Բոլոր բժիշկների անունից չեմ կարող պատասխանատու հայտարարություն անել (լինում են նաև արատավոր երևույթներ), բայց իրենց ծառայությունների դիմաց մեր աշխատողները ոչ մի սպասելիք չունեն քաղաքացիներից և առաջին հերթին իրենց աշխատանքն են կատարում: Անշուշտ, կան նաև բացառություններ, որոնք ինձ համար անթույլատրելի են, և եթե այդ մասին ես տեղեկանում եմ, և՛ բժիշկը, և՛ բուժքույրը նկատողություն են ստանում: Մեր ողջ անձնակազմը գիտի, որ այդ հարցը շատ խիստ է դրված: Դու պետք է քո գործն անես, ոչ մեկից սպասելիք չունենաս: Բժիշկը կանչի պետք է գնա անկախ իր անձնական խնդիրներից: Եթե ընտրել ես բժշկի մասնագիտությունը, պետք է պատրաստ լինես ամեն ինչի` և անձնազոհության, և հոգեբանական բուժման և այլն: Ես միշտ իմ բժիշկներին ասում եմ` յուրաքանչյուր մարդ ունի իր խնդիրները, բայց դրանք չպետք է անդրադառնան ձեր աշխատանքի վրա: Այսօր նաև բժշկին են շատ քարկոծում, սակայն սա այն մասնագիտությունն է, որ նաև արժանի է գնահատանքի:
-Կադրային պատրաստվածությունը ձեզ մոտ ի՞նչ վիճակում է, երիտասարդ բժիշկները քանի՞ տոկոս են կազմում:
-Մենք շատ լավ պատրաստված բավականին երիտասարդներ ունենք: Եթե մի երիտասարդ գալիս է և մեծ ցանկություն ունի աշխատելու, արդեն դրական է: Ամենակարևորը՝ մենք փոխել ենք որոշ կարծրատիպեր: Երբ ես 2010-ին եկա «Շտապօգնություն», բավականին տխուր վիճակ էր՝ սկսած մեքենաներից, տեխնիկական հագեցվածությունից, կադրային բազայից: Չեմ ցանկանում ընդհանրացնել, բայց հիմնականում աշխատում էին չկայացած կադրեր, որոշ հիվանդանոցներից ինչ-ինչ պատճառներով ազատված բժիշկներ էին, այլ խոսքով՝ լճացած վիճակ էր: Հիմա իսկապես մոտեցումը փոխվել է: Հին, փորձառու աշխատողների հետ կան նաև երիտասարդ կադրեր, որոնք աշխատում են մեր լավագույն հիվանդանոցներում, վերակենդանացման բաժանմունքներում և այլն: Զուգահեռ աշխատանքը միայն դրականորեն է ազդում որակի վրա: Պետք է նկատել նաև, որ մենք այսօր դեղորայքի խնդիր չունենք: Հաճախ պատահում է, որ բնակիչներն ասում են` մի հատ «անալգին-դիմեդրոլ» չունե՞ք, փոխարենը մենք արդեն դրանից ավելի լավ դեղեր ունենք, բայց մարդիկ սովորել են այդ դեղերին: Ասել է, մեր «պայուսակում» ունենք աշխարհում ընդունված, ժամանակակից ու որակյալ դեղերը: Ակնհայտ է մեծ առաջխաղացումը, բայց թերացումներից էլ զերծ չենք: Օրինակ, անդրադառնալով վերջերս ձեր թերթում հրապարակված մի հոդվածի, ես կապ հաստատեցի ձեզ հետ ոչ թե իմ բժշկին պաշտպանելու համար, այլ իրողությունը ճշտելու և արատավոր երևույթը վերացնելու (հիշեցնենք, որ «Իրատես de facto»-ն նախորդ համարներից մեկում գրել էր, թե ինչպես «Շտապօգնություն» ծառայության բժիշկը հիվանդին սխալ էր ախտորոշել-Ռ.Խ.):
-Հիմա այդ «գործն» ի՞նչ ընթացք ստացավ:
-Վերանայվեցին բոլոր մանրամասները, պարզվեց, որ հիվանդը բավականին թերի է ներկայացրել իր գանգատները: Բժշկի մոտեցումը, որ հիվանդին պետք է հիվանդանոց տանել, ճիշտ քայլ է եղել: Պարզապես ախտորոշում «սահմանելու» համար պետք է կոնկրետություն չմատնանշեր, որպեսզի դա կասկածելի չդառնար: Ընդհանրապես «Շտապօգնության» բժիշկը յուրաքանչյուր ախտորոշում կարող է կասկածի տակ առնել, այդպես լինում է երբեմն նաև հիվանդանոցներում: Բժիշկը, իհարկե, ունեցել է թերացումներ, որի համար ստացել է նկատողություն: Եթե բժիշկն այդ խնդրով հիվանդին թողներ տանը, ավելի մեղավոր կլիներ:
-Ամփոփենք զրույցը. այսօր ինչի՞ անհրաժեշտություն ունի «Շտապօգնություն» ծառայությունը:
-Որոշ կադրերի խնդիր ունենք: Կուզենայինք ունենալ բժիշկ-ռեանիմատոլոգներ և կարդիոռեանիմատոլոգներ, որպեսզի յուրաքանչյուր բրիգադում նրանք լինեին: Կցանկանայի որոշ սարքավորումներով համալրվեր ծառայությունը, և եթե հնարավորություն լինի՝ ապագայում ունենալ նաև մեքենաներ, նոր հենակետեր ստեղծել:
-Մարզերում ինչպիսի՞ն է վիճակը:
-Մենք չենք կոորդինացնում նրանց աշխատանքը, այլ՝ տեղի հիվանդանոցները: Բայց երբ կառավարության որոշմամբ մենք ստացանք 88 մեքենա, 53-ը տրամադրվեց մարզերին: Այնտեղ ևս կադրերի խնդիր կա, բայց կան նաև արդիականացման բազմաթիվ ծրագրեր, որոնք կիրականացվեն նաև մարզերում: Այնպես չէ, որ մարզերն անուշադրության են մատնված: Մոտ ապագայում այնտեղ ևս լուրջ հաջողություններ կունենանք:

Զրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ