Այսօր Ալեքսանդր Թոփչյանի ծննդյան օրն է

«Այսօրվա երեխաները մեզնից ավելի իրապաշտ են, ավելի ճիշտ՝ առարկայապաշտ: Իսկ իսկական երեխաները գուցե մենք ենք, և դա լավ է, չէ՞ որ բոլորս, մինչև հիմա, հրաշքի սպասումներ ունենք»

Ալ. Թոփչյան («Իրտես de facto», 23.12.2011)

Այսօր հայ գրաքննադատ, արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ, մշակույթի վաստակավոր գործիչ ԱլեքսանդրԹոփչյանի ծննդյան օրն է:

Ալ. Թոփչյանը հայտնի է նախևառաջ որպես գրաքննադատ: 60-80թթ ընթացքում Հայաստանի, Մոսկվայի և միութենական այլ հանրապետությունների գրական մամուլում տպագրված հոդվածները նրան միութենական ճանաչում բերեցին: Նրա ուշադրության կենտրոնում են եղել մշտապես գրական նոր անունները, նոր միտումները և պրպտումները: Արժե հատկապես հիշատակել արդի հայ բանաստեղծության նվիրված նրա գրքերն ու տասնյակ հոդվածները, որոնք չափազանց մեծ նշանակություն ունեցան 60-ական թվականներին ասպարեզ իջած բանաստեղծական նոր սերնդի կայացման համար (Սլավիկ Չիլոյան, Հենրիկ Էդոյան, Դավիթ Հովհաննես, Արտեմ Հարությունյան, Արևշատ Ավագյան, Էդվարդ Միլիտոնյան, Սամվել Կոսյան,Հովհաննես Գրիգորյան, Արմեն Մարտիրոսյան և այլն): : Հրատարակել է մոտ 70 թարգմանական գրքեր, ժողովածուներ ու անթոլոգիաներ, ներկայացնելով ֆրանսիական, և Բելգիայի ու Շվեյցարիայի ֆրանսագիր գրականության դասական և արդի հեղինակներին:

80-ականներից Ալ. Թոփչյանը հանդես է գալիս որպես դրամատուրգ և արձակագիր: Նրա պիեսները խաղացվել են Հայաստանում, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Շվեյցարիայի, Կանադայի, ԱՄՆ-ի մի շարք քաղաքներում: «Եվ անգամ մահից հետո» վեպը, որը լույս տեսավ 2005-ին, արժանացավ ՀՀ Նախագահի մրցանակին: Բարձր գնահատվեց նաև Ալ. Թոփչյանի մյուս վեպը՝ «Բանկ օտոմանը», որը համարվեց նոր խոսք հայ պատմավիպասանության մեջ և թարգմանվեց ֆրանսերեն,ռուսերեն և ռումիներեն:

Արժանացել է բազմաթիվ մրցանակների, այդ թվում` Արվեստների և գրականության սպայի շքանշանին (2010 թ. Ֆրանսիա), Հայաստանի Հանրապետության Մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալին:

Մեկնաբանություններ