ԳԵՐԱԿՇՌՈՂԸ ՄԻԱՅՆԱԿՆԵՐԻ ԵՐԵԽԱՆԵՐՆ ԵՆ
14.12.2010 | 00:00
Զեյթունում գտնվող «Մարի Իզմիրլյան» մանկատանն ապաստանում է ծնողական խնամքից զուրկ 1-13 տարեկան 95 երեխա, որոնց 50 տոկոսից ավելին` մտավոր շեղումներով (բարդ և թեթև արատներով): Մանկատանը նրանց հայտնվելու գլխավոր պատճառը, ըստ տնօրեն Հասմիկ Մկրտչյանի, ոչ թե սոցիալական պայմաններն են, այլ հարազատ ծնողներից լքված կամ «հրաժարված» լինելը: Նախկինում մանկատունը գործել է որպես Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական համալսարանի թիվ 245 բազային մսուր-մանկապարտեզ: 1999 թ. այն վերանվանվել է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության «Մարի Իզմիրլյան» մանկատուն ՊՈԱԿ:Իր գործունեության 11 տարում մանկատունն ունեցել է 16 որդեգրություն: Որդեգրություն հազվադեպ է լինում, քանի որ հաստատությունը չունի նորածնային տարիքը: Տնօրենի խոսքով, մանկատանը գտնվող որոշ երեխաների ծնողներ երբեմն-երբեմն այցելում են իրենց երեխաներին, նաև հանդիպումներ են կազմակերպվում կալանավայրերում և հոգեբուժարանում գտնվող ծնողների հետ: Վերջիններս կարողանում են տեսակցել երեխայի հետ` բժշկի հսկողությամբ: Իսկ եթե ծնողը մեկ տարվա ընթացքում չի այցելում իր երեխային, մանկատունը համապատասխան հայցով դիմում է դատարան, տվյալ ծնողին ճանաչում անհայտ բացակայող, իսկ երեխան ստանում է «առանց ծնողական խնամքի երեխայի» կարգավիճակ: Դժվար չէ՞ արդյոք շփումը տարբեր խառնվածքի տեր երեխաների հետ: Ըստ մանկատան հոգեբան Աննայի`«հիվանդ երեխաների հետ աշխատելն ավելի հեշտ է, քանի որ նրանք մեր կարիքն ավելի են զգում, ավելի զգայուն են, համոզվող: Մենք էլ մեր հերթին նրանց աչքերում տեսնում ենք մեր հանդեպ նրանց մեծ սերը, վստահությունը, իսկ մյուսները, որոնք առողջ են, ավելի ըմբոստ են, չենթարկվող»: Մանկատան սաների գերակշռող մասը միայնակ ծնողների երեխաներ են, կան այնպիսիք, որոնց ծնողներն անժամկետ բացակայում են քաղաքից (երբ հայրը մահացած է, իսկ մայրը հայրենիքում չէ): Մանկատանը երկկողմանի ծնողազուրկ միայն մեկ երեխա կա:«Այնուամենայնիվ, երեխաները կարող են մեզ մոտ հայտնվել տարբեր ճանապարհներով: Շատ հաճախ մուրացիկ և թափառաշրջիկ ծնողների ձեռքից երեխաներին ոստիկանությունն է վերցնում, բերում մանկատուն»,- ասաց Հ. Մկրտչյանը:Վերջինիս տեղեկացմամբ, երեխաների ընդունելությունը 0-ից է սկսվում, բայց քանի որ մանկատունը նորածինների համար համապատասխան պայմաններ չունի, «աշխատում են» այդ տարիքի երեխա չվերցնել: Բայց եթե նման դեպքեր պատահում են` ապա «մեծ սիրով ընդունում և տեղ են տալիս իրենց օջախում»:Երեխաների թե՛ ընդունելությունը, թե՛ որդեգրումը կատարում է Երևանի քաղաքապետարանի երեխաների իրավունքների պաշտպանության բաժինը: «Մենք անձամբ ոչ ընդունում, ոչ դուրս ենք գրում: Մեզ դիմողներին, ովքեր ցանկանում են երեխաներին տեղավորել մանկատանը, ուղարկում ենք քաղաքապետարանի համապատասխան բաժիններ, որտեղ 10-15 օրվա ընթացքում ուսումնասիրվում է տվյալ ընտանիքի կարգավիճակը, և եթե կա հաստատությունում տեղավորելու խիստ անհրաժեշտություն, ապա աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը վերջնական որոշում է կայացնում, թե տվյալ երեխան որ մանկատանը կամ գիշերօթիկին է համապատասխանում»,- պարզաբանեց տիկին Մկրտչյանը: Նույն հիմունքներով էլ իրականացվում է մանկատնից երեխայի դուրսգրումը: Այսինքն` եթե ծնողները ցանկանում են երեխային ընտանիք վերադարձնել, ապա քաղաքապետարանի համապատասխան բաժինը նախ ուսումնասիրում է` սոցիալական ի՞նչ վիճակում է գտնվում տվյալ ընտանիքը, կամ ծնողի աշխատավարձը բավարարո՞ւմ է ապրելու համար, որտե՞ղ պետք է երեխան բնակվի և այլն, ապա նոր թույլատրվում է դուրս գրել երեխային։ Մանկատանը խնամվող հատուկ կարիքավոր 71 դպրոցական հաճախում է հանրակրթական վեց տարբեր դպրոցներ: Նրանցից 40-ը հաճախում են Բարխուդարյանի անվան թիվ 2 արվեստի դպրոց` դաշնամուրի, ջութակի, հարվածային գործիքների, վոկալի և պարի բաժիններ:ՊԱԿԱՍԸ ԼՐԱՑՆՈՒՄ ԵՆ ԲԱՐԵՐԱՐՆԵՐԸՀաստատությանը պետբյուջեից տրամադրվող գումարի չափը պայմանավորված է երեխաների քանակով: Այս տարի այն 150 մլն դրամ է, որից ամենամեծ չափաբաժինը (մոտ 60 տոկոսը) հատկացվում է աշխատավարձերին և սոցվճարին: Միայն սննդի վրա ծախսվում է 30-35 մլն դրամ: Որքան էլ մեծ է պետության դերը այս հաստատության կյանքում, այնուամենայնիվ, տիկին Մկրտչյանը խոստովանեց, որ պետբյուջեից տրամադրվող գումարը բավականացնում է միայն երեխաների անհրաժեշտ սննդի կարիքները հոգալուն: Նրանց մյուս պահանջները բավարարում են բարերարները։ «Եթե չլինեին բարեգործական նվիրատվությունները, դժվար թե կարողանայինք ծայրը ծայրին հասցնել»,- խոստովանում է տնօրենը: Չնայած շենքային բարվոք վիճակին և հարմարավետ պայմաններին, հաստատությունն ունի նաև խնդիրներ: Հ. Մկրտչյանը ներկայացրեց 23 կետից բաղկացած խնդիրների ցանկը: Նրանցից առաջնայինը 20-25-տեղանոց ավտոբուս ունենալու հարցն է. «Մեր միակ միկրոավտոբուսը, որը շահագործվում է շուրջ 10 տարի, երկու տարի առաջ էր դուրսգրման ենթակա։ Այն շատ վատ վիճակում է, քանի որ այս տարիներին կապիտալ նորոգման չի ենթարկվել: Մյուս կարևորագույն խնդիրը մանկատան տարածքի ցանկապատումն է, ինչը շատ մեծ ծախսերի հետ է կապված (մոտ 60000 ԱՄՆ դոլարից ավելի), այդ իսկ պատճառով ոչ մի բարերար «մոտ գալ» չի համարձակվում: Մեծ է պահանջը ավտոմատ լվացքի փոշու, հիգիենիկ պարագաների (փամփերս, ներդիր, այլևայլ նյութեր), քանզի մանկատան զգալի մասն անդամալույծ է, և դրանք անընդհատ փոխելու անհրաժեշտություն է լինում»:Ինչևէ, անկախ ամեն ինչից, մանկատան սաները, ինչպես տեսանելի ու հասկանալի է նույնիսկ ամենասովորական մարդուն, իրենց լավ էին զգում, պաշտպանված և ապահով: «Մանկատան գլխավոր նպատակը երեխաներին հնարավորինս շուտ ընտանիքներում տեղավորելն է կարևոր չէ` որդեգրո՞ղ ընտանիք է, թե՞ հարազատ, կենսաբանական ընտանիք»,- եզրափակեց Հասմիկ Մկրտչյանը:Հասմիկ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆ
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
