ՄԱԿ-ի կլիմայի COP29 համաժողովի շրջանակում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանդիպել է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Քիր Սթարմերի հետ. վերջինս հետաքրքրվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացով։ Ալիևն ասել է, որ խաղաղության պայմանագրի տեքստի զգալի մասն արդեն համաձայնեցված է, միաժամանակ, հերթական անգամ դժգոհել է Հայաստանի Սահմանադրությունից՝ նշելով դրանում պարունակվող «տարածքային հավակնությունները»։               
 

Ար­թուր Վա­նե­ցյա­ն. «Թող իմ հրա­ժա­րա­կա­նը լի­նի «կանգ առ»-ի սթա­փեց­նող քայ­լը»

Ար­թուր Վա­նե­ցյա­ն. «Թող իմ հրա­ժա­րա­կա­նը լի­նի «կանգ առ»-ի սթա­փեց­նող քայ­լը»
24.04.2020 | 00:42
Կո­րո­նա­վա­րա­կի տա­րա­ծու­մը աշ­խար­հում, հե­տո նաև Հա­յաս­տա­նում ինչ-որ չա­փով հե­տին պլան մղեց ար­տա­քին ու ներ­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան հիմ­նա­հար­ցե­րը, բայց այդ հար­ցե­րը ոչ մի տեղ չեն ան­հե­տա­ցել: Ա­վե­լին՝ կո­րո­նա­վա­րա­կը ա­վե­լի է ցցուն դարձ­նում «նոր Հա­յաս­տա­նի» իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի ի­րա­կա­նու­թյու­նից կտր­վա­ծու­թյունն ու բա­ցար­ձակ ան­ճա­րա­կու­թյու­նը՝ ռեալ թայմ կա­ռա­վար­ման մեջ: Վա­ղուց նո­րու­թյուն չէ, որ քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը ոչ միայն ձևա­վոր­վում, այլև ի­րա­կա­նաց­վում է սոց­ցան­ցե­րում գրա­ռում­նե­րի և ու­ղիղ ե­թեր­նե­րի՝ լայ­վե­րի ռե­ժի­մով՝ ի­ջեց­վե­լով ոչ միայն պար­զու­նա­կու­թյան, այլև գռեհ­կու­թյան ան­նա­խա­դեպ աս­տի­ճա­նի: Ցա­վոք, դա ոչ միայն սո­վո­րա­կան է դար­ձել, այլև պա­հան­ջարկ­ված ո­րո­շա­կի շր­ջա­նակ­նե­րում, որ հա­վակ­նում են ի­րենց ներ­կա­յաց­նե­լու միակ հայ­րե­նա­սեր­ներ: Այդ մա­կար­դա­կին դի­վա­նա­գի­տու­թյունն ի­ջեց­նե­լու փոր­ձե­րը ար­դեն ցույց են տա­լիս ի­րենց հետևանք­նե­րը: Հա­յաս­տա­նի ու Ար­ցա­խի անվ­տան­գու­թյու­նը չի կա­րող ստա­տուս-քո­մենտ-լայք տի­րույ­թում դի­տարկ­վել: Իշ­խա­նու­թյան մեջ սա­կա­վա­թիվ ող­ջա­միտ ու մտա­ծող մար­դիկ պար­տա­վոր են դա բարձ­րա­ձայ­նել: Եվ ոչ միայն նրանք:
Ներ­քին ու ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան մեջ դա­դա­րի մա­սին ա­ռա­ջի­նը խո­սել է ԱԱԾ նախ­կին տնօ­րեն, գե­նե­րալ-մա­յոր Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նը՝ կոչ ա­նե­լով կշ­ռա­դատ­ված ու հա­վա­սա­րակ­շռ­ված քայ­լե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյան մա­սին մտա­ծել: Թե­պետ պա­տաս­խա­նը ե­ղավ նրա հրա­ժա­րա­կա­նը, բայց սա այն դեպքն էր, որ վեր­ջը նոր սկիզբ է դառ­նում: Պա­տա­հա­կան չէր, որ Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նը ո­րո­շեց քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն մտ­նել՝ ստեղ­ծե­լով կու­սակ­ցու­թյուն, ո­րի հա­մա­գու­մա­րը ար­դեն կա­րող էր հրա­վիր­ված լի­նել, ե­թե կո­րո­նա­վա­րա­կը չխան­գա­րեր: Նա միան­գա­մայն ի­րա­վա­ցիո­րեն ու փաս­տարկ­ված ա­սում էր, որ իշ­խա­նու­թյան ո­րո­շում­նե­րի տա­րե­րայ­նու­թյու­նը, գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հա­խուռ­նու­թյու­նը, ա­ռաջ­նա­յի­նը երկ­րոր­դա­կա­նից, ըն­թա­ցի­կը մնա­յու­նից չտար­բե­րե­լու գոր­ծե­լաո­ճը ոչ միայն պե­տա­կա­նա­շի­նու­թյան տրա­մա­բա­նու­թյան մեջ չեն տե­ղա­վոր­վում, այլև սպառ­նա­լիք են պե­տու­թյա­նը՝ անվ­տան­գու­թյան տե­սան­կյու­նից:
Ակն­հայտ է, որ այ­սօր հայ հա­սա­րա­կու­թյունն ու քա­ղա­քա­կան աս­պա­րե­զը կա­րիք ու­նեն նոր ու սթափ ու­ժի, ո­րը չի գա­լիս ան­ցյա­լից և խն­դիր է դնում հա­վա­սա­րակ­շիռ ու ար­դյու­նա­վետ, կյան­քից չկտր­ված քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը օ­րա­կարգ վե­րա­դարձ­նե­լը, ո­րը կա­րող է և պատ­րաստ է ստանձ­նել պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն:
Մեծ քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն մտ­նե­լու իր ա­ռա­ջին հայ­տա­րա­րու­թյու­նից հե­տո Ար­թուր Վա­նե­ցյանն ար­դեն հա­վակ­նում է ներ­քա­ղա­քա­կան լուրջ բևեռ դառ­նա­լու. աս­տի­ճա­նա­բար նրա շուր­ջը հա­վաք­վում են մտա­ծող մար­դիկ, որ բո­լոր հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու­նեն հան­րու­թյան մտա­ծող հատ­վա­ծին ներ­կա­յա­նա­լու իբրև ու­ժեղ և պա­տաս­խա­նա­տու քա­ղա­քա­կան նոր թիմ՝ ի­րենց ծրագ­րե­րով ու այդ ծրագ­րե­րի ի­րա­կա­նաց­ման ռեալ հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով: Իր հայտ­նի ա­սու­լի­սում Ար­թուր Վա­նե­ցյանն ա­սում էր. «Ես շատ լավ գի­տեմ այն մտա­հո­գու­թյուն­նե­րը, ո­րոնք կի­սում են մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րը բա­կե­րում, աշ­խա­տա­վայ­րե­րում, ի­րենց ըն­կե­րա­կան հան­դի­պում­նե­րի ժա­մա­նակ, այդ մտա­հո­գու­թյուն­նե­րը հա­մա­տա­րած են և տե­ղին: Կար­ծում եմ՝ այ­սօր անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն կա ձևա­վո­րե­լու մի քա­ղա­քա­կան ուժ, ո­րը կփոր­ձի հա­մախմ­բել և միա­վո­րել հա­սա­րա­կու­թյան այն լայն զանգ­վա­ծը, որ չի ըն­դու­նում այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի գոր­ծե­լա­կեր­պը, դժ­գոհ է այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի գոր­ծե­լա­կեր­պից, չեն ար­դա­րաց­վել հա­սա­րա­կու­թյան հույ­սե­րը, նրանք նաև մար­դիկ են, որ չեն ու­զում՝ վե­րա­դարձ ան­ցյա­լին: Շատ կարևոր մի երևույթ է ի հայտ ե­կել Հա­յաս­տա­նում՝ հա­սա­րա­կու­թյա­նը սևի և սպի­տակ­նե­րի բա­ժա­նե­լը: Ես կար­ծում եմ՝ կեղծ օ­րա­կարգ է, ո­րը բեր­վել է մեր դաշտ, քա­ղա­քա­կան օ­րա­կարգ, ըստ ո­րոնց՝ գոր­ծող իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի այ­լընտ­րան­քը նախ­կին­ներն են: Ես ձեզ վս­տա­հեց­նում եմ՝ վե­րա­դարձ ան­ցյա­լին եր­բեք չի լի­նե­լու, ես այն մարդն եմ, որ պայ­քա­րե­լու է դրա դեմ, որ վե­րա­դարձ ան­ցյա­լին հան­կարծ չլի­նի: Բայց նաև ես այն մարդն եմ, որ դեմ է հա­սա­րա­կու­թյան բա­ժա­նում­նե­րին, և այդ կեղծ օ­րա­կար­գին, ո­րը մա­նի­պու­լյա­տիվ տա­րած­վում է մեր հա­սա­րա­կու­թյան և ժո­ղովր­դի շր­ջա­նում, թե կան սևեր և սպի­տակ­ներ: Մենք բո­լորս հայ ենք և բո­լորս ՀՀ քա­ղա­քա­ցի­ներ ենք»:
Սա լա­վա­գույն մեկ­նա­կետն է քա­ղա­քա­կան գործ­չի հա­մար, որ իր գոր­ծու­նեու­թյու­նը ո­րո­շել է սկ­սել հա­սա­րա­կու­թյան հա­մախմ­բու­մով, ով ար­դեն իսկ հայ­տա­րա­րել է, որ իր գա­ղա­փար­նե­րով լի­նե­լու է «կենտ­րո­նա­մետ աջ ուղ­ղու­թյան մեջ», ով կար­ծում է, որ. «Բարձ­րա­գույն ար­ժե­քը քա­ղա­քա­ցին է, ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյու­նը ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թյուն է, բայց այդ ա­մե­նի հետ մեկ­տեղ՝ մենք պետք է պա­հենք մեր ազ­գա­յին ա­վան­դույթ­նե­րը, մեր ե­կե­ղե­ցին, մեր ազ­գա­յին շա­հը և այլն: Այ­սինքն՝ ա­վան­դույթ­ներ և ա­ռա­ջըն­թաց: Սա է մեր հիմ­նա­կան գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյու­նը»:
Հար­կավ, կգտն­վեն մար­դիկ, որ քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նից տո­տալ հիաս­թա­փու­թյան կամ քա­ղա­քա­կա­նու­թյան նկատ­մամբ տո­տալ ան­տար­բե­րու­թյան պատ­ճա­ռով կմ­տա­ծեն, որ քա­ղա­քա­կան աս­պա­րեզ է գա­լու հեր­թա­կան մի ուժ՝ հեր­թա­կան ու հեր­թա­պահ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի հա­մար և նույն­քան ա­րագ էլ կամ ճահ­ճա­նա­լու է, կամ վե­րա­նա­լու՝ ինչ­պես բա­զում քա­ղա­քա­կան ու­ժեր նո­րան­կախ Հա­յաս­տա­նում: Վս­տա­հա­բար՝ սա այդ դեպ­քը չէ, իսկ թե ինչ­պես ու ին­չու, ցույց կտա ժա­մա­նա­կը: Ժա­մա­նա­կը այս դեպ­քում աշ­խա­տե­լու է հօ­գուտ Հա­յաս­տա­նի ու Հա­յաս­տա­նի լա­վա­գույն ա­պա­գան կեր­տե­լու ու­նակ մարդ­կանց: Նրանց, որ ար­դեն հաս­կա­ցել են՝ այս­պես հնա­րա­վոր չէ շա­րու­նա­կել, պե­տու­թյունն ար­դեն սպա­ռում է իր բո­լոր ռե­սուրս­նե­րը, բա­ցի տն­տե­սա­կա­նից Հա­յաս­տա­նին սպառ­նում է նախ և ա­ռաջ քա­ղա­քա­կան դե­ֆոլտ:
Վա­հե ՄԵ­ԼԻ­ՔՅԱՆ
Դիտվել է՝ 29622

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ