«Եթե առաջինը նորոգվելու է «Պարոնյանը», ոչ թե մայր թատրոնը, համարում եմ դա խայտառակություն»

Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնը շենքային հարմարությունների առումով ամենածանր վիճակում է` մայրաքաղաքի մյուս թատրոնների համեմատ։ Ամբողջ շենքը վերանորոգման լուրջ կարիք ունի, բեմական տեխնիկան «մահամերձ» է:
Սույն խնդիրների մասին տեղեկացնում է թատրոնի տնօրեն ՍՏԵՓԱՆ ԴԱՎԹՅԱՆԸ:

«Իրատես de facto»-ի հետ զրույցում նա նշեց, որ թատրոնի բեմը, բեմական սարքավորումներն այն վիճակում են, որ երբեմն նույնիսկ հնարավոր չի լինում օգտագործել: «Ընդմիջումներով, տեղական «բուժումներ» անելով ենք օգտագործում: Ոչ թե «հիվանդի հիվանդությունն» ենք բուժում, այլ «ցավազրկում» ենք այդ պահին»,- ասաց նա, տեղեկացրեց նաև, որ օպերայի թատրոնի բեմը վերանորոգող մասնագետները մի քանի անգամ եղել են Սունդուկյանում և որոշ ուսումնասիրություններ, հաշվարկներ են արել: Սակայն խոսակցություններ են շրջանառվում, որ վերանորոգվելու են ֆիլհարմոնիկը, Պարոնյանի թատրոնը, նոր միայն Սունդուկյանը: «Ես առանց քաշվելու` Պարոնյանի անվան թատրոնի տնօրենի ներկայությամբ ասել եմ, որ եթե առաջինը նորոգվելու է «Պարոնյանը», ոչ թե մայր թատրոնը, համարում եմ դա խայտառակություն»,- ասաց Ստեփան Դավթյանը:
Մշակույթի նախարարությունից հետաքրքրվեցինք` իսկապե՞ս ազգային ակադեմիական թատրոնի վերանորոգումը մղվել է երկրորդ պլան: Ասացին, որ ճիշտ կլինի այդ հարցով դիմել քաղաքաշինության նախարարություն: Քաղաքաշինության նախարարության մամուլի պատասխանատուն իր հերթին խորհուրդ տվեց հարցի պատասխանն ստանալ մշակույթի նախարարությունից, հավելեց, որ այս պահին ոչինչ չեն կարող ասել: Փորձեցի ճշտել, թե «ո՞ր պահին» կարող են ինչ-որ բան ասել և ստացա նույն ուղղորդումը` դիմեք մշակույթի նախարարությանը:
Շրջանցելով ոչինչ չասող հարցուպատասխանը` անցնենք հաջորդ խնդրին:
Երկու տարի է, ինչ արգելված է թատրոնի տոմսերի վաճառքը ուսումնական հաստատություններում. Ստեփան Դավթյանը հետաքրքրվել է, թե ինչո՞վ է պայմանավորված նման մոտեցումը։ Կրթության նախարարությունից տեղեկացրել են, որ իրենք որդեգրել են ուսումնական հաստատություններում տոմս չվաճառելու քաղաքականություն: Թատրոնի տնօրենի բնորոշմամբ` «ընտիր» որդեգրում է, մանավանդ որ ազգային թատրոնի խաղացանկը հարմարեցվում է նաև ուսումնական ծրագրերին: «Ի վերջո, դաստիարակչական և համամարդկային թեմաներով ներկայացումները դպրոցականներին ավելի անհրաժեշտ են, քան մեծահասակներին, որպեսզի դառնան հանրապետության քաղաքացի, ոչ թե երկրի տարածքում ապրող»,- ասաց նա:
Մեր հերթին կրթության և գիտության նախարարությունից հետաքրքրվեցինք` ինչո՞վ է պայմանավորված տոմսերի վաճառքի արգելքը: Հարցին պատասխանեց նախարարության աշխատակազմի ղեկավար Մհեր Ղազարյանը. «Կրթության և գիտության նախարարությունը ողջունում է աշակերտների` կրթամշակութային դաստիարակությանն ուղղված յուրաքանչյուր քայլ։ Այդ նպատակով դպրոցներում կազմակերպվում են այցելություններ թատրոններ, թանգարաններ, կրթամշակութային օջախներ: Ինչ վերաբերում է վերոնշյալ հաստատություններ այցելության տոմսեր ձեռք բերելուն, ապա դրանք կատարվում են բացառապես ծնողական խորհուրդների համաձայնությամբ»:
Մեր տեղեկություններով` տոմսերի վաճառքը դպրոցներում իրականացվել է ոչ թե կրթադաստիարակչական նպատակներով, այլ շահադիտական, «պարտադրվել» են «անճաշակություններ» և այլն: Հին ու բարի ավանդույթը, երբ աբոնեմենտներով երեխաներն այցելում էր մշակութային օջախներ, դարձել է բիզնեսի ձև: Արդյունքում դրամահավաքության, կոռուպցիայի դեմ պայքարի համար ավելի հարմար միջոց չի գտնվել, քան տոմսերի վաճառքի արգելքը` թացը չորի հետ խառնելով: Ինչ-որ է: Վերոնշյալ պատասխանից հետո մնում է հուսալ, որ ուսուցիչներն ու ծնողները երեխաներին մշակութային օջախների հետ «ծանոթացնելու» պատրաստակամություն կցուցաբերեն:
Չնայած շենքային աննախանձելի պայմաններին, ուսումնական հաստատությունների հետ կապ հաստատելու անհաջող փորձերին, Սունդուկյանի ազգային ակադեմիական թատրոնը, այնուհանդերձ, ունի իր հանդիսատեսը: Ստեփան Դավթյանից հետաքրքրվեցինք` ի՞նչն է հանդիսատեսին բերում թատրոն` լավ ներկայացո՞ւմը, լավ դերասա՞նը, թե՞ ստեղծագործական խումբը:
«Լավ դերասանը կարևոր, եթե չասենք` առաջին նախապայմանն է, երկրորդը՝ պիեսը պետք է ասելիք ունենա: Չնայած ժողովուրդն այսօր մի քիչ փոխվել է, նայում է ոչ թե ասելիքին, այլ չասելիքին, թեթև, կենցաղային հումորին, որը հումոր էլ չէ: Եվ, իհարկե, այդ ամենի խթանիչը գովազդն է: Որևէ պետական թատրոն այսօր ի վիճակի չէ գովազդ ապահովելու»,- ասաց պարոն Դավթյանը և նշեց, որ եթե ամբողջ ամիս խաղան, ասենք, մեկ ներկայացում, իրենք էլ կարող են հատկացնել 1-2 միլիոն, 20 օր գովազդել այդ մեկ ներկայացումը և հանդիսատես ապահովել: Բայց երբ ամսվա ընթացքում ունենում են 15 տարբեր ներկայացում, գործնականում գովազդ ապահովելն անհնար է: Զրուցակիցս նշեց նաև, որ Հ1-ը վերջապես խաղարկային թատրոնների ծրագրերը աֆիշի տեսքով անվճար ներկայացնում է: Մինչ այդ թատրոնների ընթացիկ խաղացանկի մասին տեղեկացրել են միայն «Ար» և «Երևան» հեռուստաընկերությունները:
Անդրադառնալով «Հանդիսատեսի հոսքը մե՞ծ է պրեմիերաների ժամանակ» մեր հարցին՝ Ս. Դավթյանն ասաց, որ ներկայացումների առաջնախաղին հրավիրում են մտավորականներին: Բացի այդ, նրա խոսքով, չի կարելի առանձնացնել պրեմիերաները: «Կան ներկայացումներ, որ 25 տարի բեմից չեն իջնում, ինչպես օրինակ, «Ոտքի՛, դատարանն է գալիս» ներկայացումը,- ասաց նա:- Իսկ առհասարակ, մարդկանց սոցիալական վիճակից շատ բան է կախված: Գնալով հանդիսատեսի պակասն ավելի է զգացվում, մանավանդ Սունդուկյանի թատրոնում, որն ունի 950-տեղանոց հանդիսասրահ: ՈՒրիշ թատրոնների 300-տեղանոց դահլիճում 200 հոգի է լինում, ասում են՝ դահլիճը լիքն է, մեր պարագայում լիքը դահլիճը ենթադրում է 600-700 հանդիսատես, որն ապահովելը բարդ խնդիր է այսօր»:
Մայր թատրոնի դահլիճը տրվում է վարձավճարով: «Ռաբիս երգողին, իհարկե, դահլիճ չենք տրամադրի, գոնե պետք է որակ լինի,- պարզաբանեց թատրոնի տնօրենը:- Հիմա կասեք՝ «7,5»-ի մեջ ի՞նչ որակ կա, ես կպատասխանեմ, որ շատ կա: Լուրջ աշխատանք է արված: Շատ ավելի բարձր մակարդակի է, քան այն, ինչ ցուցադրում են հեռուստատեսությամբ»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ