2018 թ. հայաստանյան գործընթացը ստրատեգիապես է ձախողվել։ Խորքային նպատակը 2018 թ. գարնանային իրադարձությունների նույնիսկ ոչ թե արևմտականացումը, այլ հենց Հայաստանի եվրոպականացումն է եղել, ինչի դիմաց վճարեցինք շատ ծանր գին։ Սրա մասին, կասկած անգամ չունեմ, ԵՄ նախկին ղեկավար Դոնալդ Տուսկը իր հուշերում մի օր կգրի։ Բայց մտահոգությունս այն է, որ այդ գինը մինչև վերջ չենք վճարել։ Դեռ վճարելու ենք, եթե շատ մոտ ապագայում Հայաստանում հիմնարար ստրատեգիական փոփոխություններ տեղի չունենան։ Փոփոխությունն անձերին չի վերաբերում, այլ՝ ստրատեգիային։ Սա ասում եմ մեծ ցավով, բայց ամենայն պատասխանատվությամբ։ Եվ խնդիրն ամենևին այն չէ` Եվրոպան լա՞վն է, թե՞ վատը։ Խնդիրն այն է, որ ստրատեգիական ձգտումների առանցքը` Եվրոպան, որպես աշխարհաքաղաքական ֆակտոր, այլևս կենսունակ չէ։ Ավելին, աշխարհում ընթացող գլոբալ փոփոխությունները, որոնք ուղեկցվում են հակամարտությունների աշխարհագրության ընդլայնման միտումներով, կոչված են նվազեցնելու առաջին հերթին հենց Եվրոպայի քաղաքական կշիռը։ Այս հարցում, որքան էլ զարմանալի հնչի, նույնիսկ առկա է կոնսենսուս Ռուսաստանի և Միացյալ Նահանգների միջև։ Սա, նորից եմ կրկնում, լավ է, թե վատ, ցանկալի է, թե անցանկալի, ոչ մի նշանակություն չունի։ Սա իրականությունն է, որի հետ հաշվի չնստել, անտեսել, նշանակում է՝ առերեսվել ստրատեգիական պարտությանը։
Գարեգին Պետրոսյան