Պիղծ մանկուրտներ, անհայրենիքներ...2018-ից ի վեր, առավել ևս ` 2020 թվականին սկսված ու չավարտված պատերազմից հետո իրական հայի համար ամեն բացվող օրը սուգ է։ Այսօր էլի մի հայ տոհմածառի շիվ կտրվեց, էլի մի հայ մայր որդեկորույս դարձավ:

ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը Հունգարիայի հետ երկկողմ դիվանագիտական հարաբերությունների վերականգման կարևորությունը հիմնավորեց երեք կետերով․

Ադրբեջանա-հայկական զինված դիմակայության հանգուցալուծման բանալին գտնվում է ոչ թե Վաշինգտոնում, Բրյուսելում կամ Մոսկվայում, ինչպես կարծում են որոշ խաղաղասերներ, այլ` խրամատում:

Հայոց ցեղասպանությունը կատարողներին, կազմակերպիչներին պատժող հայկական նվիրյալ վրիժառուների ոգեկոչման հուշակոթողը վերջին օրերին դարձավ յուրահատուկ սահմանաբաժան։

Իրավացի կլիներ անվանել մեր բոլորի ողբերգությունը, քանզի Զարեհ Սինանյանը, գոնե ինձ համար, հանդիսանում է «սիլիկոնային հեղափոխության» նպատակներից մեկի՝ Հայաստան-Սփյուռք կապերի խափանման ու խզման գլխավոր խորհրդանշանը։

Թուրքիայի ԱԳ նախարար Չավուշօղլուն, խոսելով հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների մասին, ասել է. «Թուրքի ճանապարհն ընկած է Զանգեզուրի, Ղարաբաղի միջով»: Սա տալիս է այն հարցի պատասխանը, թե արդյո՞ք թուրքերը կարող են մեզ հետ խաղաղ գոյակցել, թե արդյո՞ք թուրքական ծավալապաշտությունը կարող է տեղի տալ։ Չավուշօղլուն, թերևս, հաստատում է մեր բոլոր մտահոգությունները հայ-թուրքական հնարավոր հարաբերությունների մասին։ Ակնհայտ է, որ Թուրքիան Ադրբեջանի միջոցով փորձում է Հայաստանը վերացնել` որպես թյուրքական աշխարհի ծավալվելու պատնեշ, իսկ մյուս կողմից` Հայաստանը վերածել թյուրքական աշխարհի միջև ընկած անիմաստ տարածքի, որը չի ունենա քաղաքական որևէ նշանակություն։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ աշխարհի շատ ժողովուրդներ և նախկին ԽՍՀՄ-ի բացարձակապես բոլոր ժողովուրդներն անցան մեծ փորձությունների միջով։ Երկար տարիներ հարյուր միլիոնավոր խորհրդային քաղաքացիներ ապրել են «Ամեն ինչ ճակատի համար, և ամեն ինչ հաղթանակի համար» սկզբունքով, պատրաստ զոհաբերելու ամեն ինչ՝ ներառյալ իրենց կյանքը։ Այս պայքարում մեծ ներդրում է ունեցել նաև հայ ժողովուրդը, չնայած այն բանին, որ նրա թիվը ընդամենը 1,5 միլիոն էր։ Այս փոքրիկ լեռնային Հանրապետության հայ բնակչության մեկ երրորդը ուղարկվել է ռազմաճակատ։ Զգալի ներդրում են ունեցել նաև ԽՍՀՄ այլ հանրապետությունների հայերը, Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչները և աշխարհասփյուռ հայկական սփյուռքը։ Հայերի ներդրումն այս պատերազմում կարելի է անգնահատելի անվանել։

Ալիևն ու իր շրջապատը վերջին ամիսներին շատ են խոսում ադրբեջանցի փախստականների Ղարաբաղ և Հայաստան վերադարձի մասին: Ռուսական ու եվրոպական կենտրոններում լուռ են կամ առանց դիրքորոշման անիմաստ մեկնաբանություններ են անում: Ի դեպ, հետաքրքիր է այն, որ ադրբեջանից տեղահանված հայ փախստականների վերադարձի մասին լռում են կամ էլ կրկին վերացական արտահայտություններ են անում մարդու իրավունքների մասին:

Ներկա վիճակով ամբողջ աշխարհի թույլ և կախյալ երկրներում գոյություն ունի բնական հակասություն վերնախավի և հասարակ ժողովրդի շահերի միջև այն պարզ պատճառով, որ այդ երկրների կյանքում, արտաքին ուժերի վճռական դերի և սուվերենիտետի պրակտիկ բացակայության առկայությամբ, տեղի է ունենում շահերի բախում, որից ամենամեծ օգուտով դուրս են գալիս արտաքին ուժերը, բավականին օգուտով դուրս է գալիս վերնախավի տվյալ պահին դոմինանտ մասը, իսկ վնասով դուրս են գալիս վերնախավի ոչ դոմինանտ մասի աղքատ մասը և հասարակ ժողովուրդը։

Հայաստանում մեծ տեղափոխություններ են նախատեսվում: Մասնավորապես՝ ԵՊՀ-ն և մնացած բուհերը տեղափոխվելու են Աշտարակի ճանապարհի հատված, Կենդանաբանական այգին՝ Դալմայի նախկին այգիների տարածք, իսկ Դալմայի նախկին այգիները՝ անցյալ: