Մի օր մի մարդ, որը սեր ուներ հինաոճ իրերի նկատմամբ, հնավաճառի խանութում տեսավ թեյի գավաթ: Երբ հիացած ձեռքն առավ գավաթը, այն անսպասելիորեն սկսեց զրուցել իր հետ և պատմեց.
« -Հիմա դու հիանում ես ինձանով, բայց միշտ չէ, որ ես այսքան գեղեցիկ եմ եղել: Մի ժամանակ ես կավի մի կտոր էի: Հազարավոր տարիներ անիմաստ ընկած էի գետնին: Աչքիս առաջ անցան դարեր, ծնվեցին ու կործանվեցին քաղաքակրթություններ, իսկ ես դեռ սպասում էի՝ ինքս էլ չիմանալով, թե ինչի:
Վերջապես եկավ վարպետը:
Վերցրեց ինձ, տարավ տուն, դրեց սեղանին և սկսեց տրորել ու գլորել սեղանի վրա, մատներով ճմլել: Շատ ցավոտ էր, և ես գոռացի.
-Բավակա՜ն է, հանգիստ թող ինձ, խնդրում եմ:
Իսկ նա լոկ ժպտաց և ասաց.
-Դեռ ժամանակը չէ:
Այդ խոսքերն ասելուն պես նա ինձ այնքան տրորեց ու պտտեց, մինչև որ աչքերիս առաջ մթնեց, և ամեն ինչ ձուլվեց մեկ կետում: Հետո նա ինձ դրեց վառարանը. մինչ այդ ես չգիտեի, թե կարող է այդքան սաստիկ շոգ լինել: Այնտեղ ավելի շոգ էր, քան դժոխքի կրակներում:
Ես խնդրեցի վարպետին ինձ դուրս բերել, բայց նա ասաց, թե դեռ ժամանակը չէ: Եվ այն պահին, երբ թվում էր, թե վերջս եկել է, վառարանի դռնակը բացվեց, վարպետն ինձ զգուշությամբ դուրս բերեց և դրեց դարակին. վերջապես ես հանդիստ շունչ քաշեցի, սակայն… դա դեռ վերջը չէր: Հենց որ սառեցի և ուշքի եկա, վարպետը սկսեց ինձ նկարազարդել: Դա սարսափելի էր, ես խեղդվում էի ներկերի հոտից, նրանց թունավոր ազդեցությունից կորցնում գիտակցությունս:
Խնդրեցի վարպետին դադարեցնել ներկելը, խղճալ ինձ: Բայց նա ասաց սովորականի պես.
-Դեռ ժամանակը չէ:
Նկարազարդելուց հետո վարպետն ինձ կրկին դրեց վառարանը, միայն թե՝ այս անգամ այնտեղ արդեն կրկնակի, եռակի շոգ էր: Իսկույն հասկացա, որ մահանում եմ: Շոգն անտանելի էր, այլևս ուժ չունեի՝ անգամ լաց լինելու: Երբ արդեն կարծում էի, թե կյանքիս վերջին պահն է, վարպետն ինձ դուրս բերեց վառարանից և դրեց դարակին՝ սառչելու:
Սարսափով սպասում էի հետագա տանջանքներին:
Սակայն երբ վարպետը վերադարձավ, մոտեցավ ինձ, նայեց և ասաց.
-Ահա, քո ժամանակն արդեն եկել է:
Հետո հայելին դրեց իմ դիմաց և ասաց.
-Դե, նայի՛ր:
Երբ տեսա, թե որքան գեղեցիկ եմ, բացականչեցի.
-Ո՜չ, այդ ես չեմ:
Պարզապես չէի հավատում աչքերիս: Իսկ վարպետն ասաց.
- Ես տեսնում էի, որ դու ցավ ես զգում, սակայն քեզ պետք էր կոփվել: Ես գիտեի, որ այդքան տրորվելուց և ճմլվելուց հետո կորցնում ես գիտակցությունդ, սակայն առանց դրա դու այսպիսի գեղեցիկ ձև չէիր ստանա: Գիտեի, որ ներկերի թունավոր հոտերն անտանելի են, բայց առանց դրա դու կմնայիր գորշ, ինչպես որ մինչ այդ էիր: Գիտեի, որ վառարանը, հատկապես երկրորդ անգամ, ծանր փորձություն էր քեզ համար, բայց առանց դրա դու թույլ կլինեիր և չէիր դիմանա կյանքի դժվարություններին և հեշտությամբ կկոտրվեիր: Հավատա ինձ, այդ ամենը ես արեցի հօգուտ քեզ: Հիմա դու դարձել ես գեղեցիկ գավաթ, ինչպիսին ես պատկերացնում էի, երբ քեզ գետնից վերցրի: Այժմ քո կյանքն իմաստավորվեց»:
Այստեղ գավաթն ավարտեց իր պատմությունը: Մարդը վճարեց և գնեց այն: Գավաթի պատմութունը նրա համար դարձավ կյանքի ուղեցույց: Ամեն անգամ, երբ ճակատագիրը նրան փորձությունների առաջ էր կանգնեցնում, և նա ցանկանում էր գոռալ.
«Բավակա՜ն է», իսկույն հիշում էր վարպետի խոսքերը. «Դեռ ժամանակը չէ»:
Գայանե ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ ՖԲ էջից