ՀԱՍՈՒՆԱՑԵԼ Է ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍՅԱՆԻՆ ԱԶԳՈՎԻՆ ԽՆԴՐԵԼՈՒ ՊԱՀԸ

Այո, ամերիկյան այցով ներքաղաքական կինոն էլ պրծավ։ Քոչարյանի թիմը բացահայտվեց, թուլացավ ու անկյուն քշվեց:
Քաղաքականության մեջ երբեք չեն ասում` երբեք, այնուհանդերձ, պոկումը եղավ: Չարժե մտորել` ինչպե՞ս պատահեց, որ քաղաքական հաշվարկներից գլուխ հանող Քոչարյանը մեկեն նման ապահաշվարկ թույլ տվեց, թե՞ դա նույնպես մեծ շախմատային խաղատախտակի խաղերից էր` խիստ նուրբ ծրագրված, այնուհանդերձ, փաստն առկա է` ամեն ինչ խեղդվեց օրորոցում։
Ճիշտ է, դեռ արտաքաղաքական վեկտորում մի քիչ «բզբզոցներ» կլինեն, փորձ կարվի հայ-թուրքականում ինչ-որ բանի հասնել, սակայն հարցը մեկ էլ տեղից կշարժվի եկող ապրիլի 24-ին: Պարզապես, 2011 թիվը Հայաստանի ընտրությունների նախաշեմն է, և այս անգամ արդեն ճնշման լծակներն ազդեցիկ կլինեն Հայաստանի նկատմամբ, փորձ կարվի զիջումների նոր մեխանիզմ աշխատեցնել, ինչն արդեն իսկ շարժման մեջ է` «մադրիդյան» նոր պահանջով` վերադարձնել գոնե երկու շրջան` Աղդամն ու Ֆիզուլին, որոնց հաշվով իր օրերում Սերժ Սարգսյանը թևավոր ասույթներ է արտաբերել: Եվ քանի որ Սերժ Սարգսյանը, ի տարբերություն իր նախորդի, չի սիրում անհարկի եզրույթներ շոշափել ու նույնքան անհարկի մտքեր արտահայտել, պետք է կարծել, որ այն օրերի «գորշ կարդինալ», պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանը «բալքի մի բան գիտեր», որ խորհրդարանում նման բան ասաց։
Եվ ուրեմն, Սերժ Սարգսյանն այսօր մեկնում է Մոսկվա` ապրիլի 24-ին և Մեդվեդևի` մայիսին Թուրքիա այցին ընդառաջ` համոզվելու Մեդվեդևից` «գուցե, իսկապե՞ս այդ երկու շրջանը տաք, սահմանը բացեք, տարածաշրջանում, ինչպես միջուկայինի հարցում, ես և Օբաման առաջխաղացում արձանագրենք` ընդդեմ գլոբալ այն ուժերի, որոնք ոչ թե ղեկավարվող քաոս են ուզում, այլ ուզում են ուժային եղանակներով տիրել, Սերժ Ազատովիչ, հը՞, ի՞նչ կասեք», կհարցնի Դմիտրին:
Այո, խնդիրը կոնկրետ Մեդվեդևի դեպքում առնչված կլինի նաև Պուտինին, ով, ինչպես Քոչարյանը մեզ մոտ, այնպես էլ ինքը վերջին զարգացումների ֆոնին (ռուսաստանյան ահաբեկչություններ, Ղրղզստան, Կաչինսկու ինքնաթիռ, ՀՀՊ պայմանագիր, Իրանի միջուկային ծրագիր) հետ է քաշվել: Մեդվեդևը նաև կասի Սերժին` սիրելի Սերժ Ազատի, ես Թուրքիայում կհայտարարեմ, որ անհրաժեշտ է այդ շրջանները հետ վերադարձնել, բայց Դուք մի նեղացեք ու շատ մի հավատացեք դրան, «տակ նադո»:
Սերժը կասի` թխի գա:
ՈՒ վերջապե՜ս կվերադառնա Հայաստան, ուր իրեն սպասում են անհամբեր: Ընդ որում, ոչ միայն ամերիկյան ու ռուսական այցերն ամփոփելու համար, այլ, որ առավել կարևոր է, ներքաղաքական «տուսովկաների» հաշվով:
Այո, նախ Պուտինի հայաստանյան «պարտված» ուժերն են սպասում Սերժին, թե ինչ է անելու նա իրենց հետ, մեղմ շշուկով տարածելով` բա չեք ասի, եղբայրներ, ողջ աշխարհիս հրեա-ամերիկյան (դե էլի` ջհուդա-մասոնական) լոբբին խնդիր է դրել` ուժեղացնել Սերժին, տեսնում եք` ինչե՜ր կան աշխարհում, եղբայրներ, նկատի ունենալով նաև Մեդվեդևին, ու նույնքան «լուռ» կհորդորեն միմյանց` «էսպես չի կարող շարունակվել, պետք է մի բան անենք, մի բան լինի»:
ՈՒ քանի որ դեռ չեն մարսել մեկ ամիս առաջ արած «մի բանը», ամեն ինչ կմնա ընդամենը «բարի ցանկությունների» մակարդակում: Եթե ոչ` հակառակը:
Առավել լուրջ և ուշադրության արժանի է Սերժ Սարգսյանին սպասողների մյուս բանակը։ Սրանք մտածում են` Սերժն անպայմանորեն պետք է օգտվի ստատուս-քվոյի այս բարենպաստ ժամանակից (չնայած դուրսն էլի չի թողնի, որ Սերժն ուժեղանա ներսում, որպեսզի նրա նկատմամբ «վերահսկողությունը» չկորցնի):
Այս խմբի անհամբեր սպասողները բաժանվում են երկու մասի: Մի մասը, պրագմատիզմից ելնելով, ասում է` պետք է մի քանիսին, ասենք` Սյունիքի մարզպետին, մաքսա-հարկայինի «շեֆին», Հովիկ Աբրահամյանին ոչ թե կարմիր քարտ ցույց տա Սերժը, նրանց այսպես մեկուսացնելով, տակից կառույցները, մարդկանց տանելով, այլ «գործից հանելով»: Իմա` Սերժը հատկապես այս անգամ, և մանավանդ գործկոմի վերջին նիստից հետո, ուր Հովիկ Աբրահամյանը ցանկացել է բացատրություն տալ, թե ինչու է դեմ քվեարկել Վարդան Այվազյանին նկատողություն տալու հույժ պետականամետ խնդրին, նախագահը սաստել և ասել է` արդեն քվեարկությամբ բացատրեցիր: «Կարո՞ղ է ինձ չեք վստահում, Ազատիչ»,- խիստ անվարան ու անկաշկանդ` «դուխը» տեղը հարցրել է Աբրահամյանը: «Որ չվստահեի, չէի աշխատի հետդ»,- նետել է Սերժը: «Ես էլ չէի աշխատի»,- «աբարոտկա է ֆռռացել» ՀՀԿ քաղաքական հանձնաժողովի նախագահ Հովիկ Աբրահամյանը` իր «կողմնակիցներին» ցույց տալով, որ իր «դուխը հազարի վրա է», ու վերջին խոսքն էլ իրենն էր: Այս «կապիտալի» վրա է այսօր աշխատում ՀՀԿ քաղաքական հանձնաժողովի նախագահը` յուրայիններին իբր «ցույց տալով», որ ինքը կա, անմահ է ու շարունակելու է թիթեռնիկներ նկարել:
Հիմա բոլորը, այդ թվում և` ՀՀԿ-ում, կարծում են, որ Սերժ Սարգսյանը մի անգամ պիտի գնա մինչև վերջ, որ չինովնիկական ապարատը «շողուլի» գա, որովհետև այնտեղ գործընթացները լավ չեն պատկերացնում և մտածում են, որ Քոչարյանն ու իր ֆավորիտիկները դեռ ուժեղ են, ու նաև` չինովնիկները ուժեղ ձեռք են սիրում և ոչ թե մարդավարի վերաբերմունք ու լավ չեն հասկանում` հիմա ո՞նց` պետք է քնե՞ն, թե՞ պետք է ուտեն: Երրորդ կողմից էլ բացարձակ չեն ընկալում, թե իրականում ինչ է անում Սերժ Սարգսյանը, որ հասկանան` անհանգստանալու շատ կարիք չկա. Սերժը գլխից է գործը բռնել, և «դուխով» խաղացողներն առ ոչինչ են, ցանկացած պահի նրանց հարցը գրչի կամ բանավոր մեկ «հարվածով» կլուծվի:
Այո, Սերժ Սարգսյանն այս պահին շատ հետաքրքիր «ստրուկտուրնի» քայլեր է կատարում, առայժմ` «տյոմնի»: Եվ այնուհանդերձ, ԱՄՆ-ից և Ռուսաստանից նրա վերադարձին անհամբեր սպասողների մյուս շերտի համար դա ընդունելի, սակայն բավարար չէ, որովհետև նախ` բացահայտ, հրապարակային գործընթաց չէ (չնայած նման գործընթացը ծիծաղելի կլիներ, որ հրապարակային լիներ, իսկ հասարակությունը տեսնում է դրանց միայն «պոչերը». ասենք` Գորիկ Հակոբյանը չկար ոստիկանության «պարադին». պահո՜, մտածում է հասարակությունը, ասենք` ՀՀ ոստիկանապետը «մեջքով» էր զեկուցում ԱԺ նախագահին. պահո՜, մտածում է հասարակությունը, և վերջ), և հետո, բոլոր քայլերը` կադրային, օլիգոպոլիկ ու մնացյալ, պետք է լինեն համակարգային, ոչ` «պարտեզում վարդ է բացվել» կտրվածքով: Իմա` մեկ-երկու հոգու հանեն, մեկ-երկու հոգու պատժեն, համակարգը «շողուլի» գա, չինովնիկները Քոչարյանին չկարոտեն, մտքների ծայրով չանցնի, թե Հովիկ Աբրահամյանն այլևս հարց է լուծում էս երկրում:
Մի խոսքով, հասունացել է Սերժ Սարգսյանին ազգովին խնդրելու պահը, որ վերջինս իրական ու ոչ իմիտացիոն քայլեր կատարի նաև ներքաղաքական կյանքում` փոփոխելով, բարձր կհնչի, եթե ասենք` նորոգելով այն, ձևավորելով նոր էլիտա, նոր խաղատախտակ: Այլապես այս ճփճփացող ճահիճը կկլանի բոլորին, այդ թվում և` իրեն:
Համ էլ որ` առջևում ընտրություններ են:
Կանի՞ Սերժը: Թույլ տանք մեզ կարծել` դանդա՜ղ, կիսաջան անելով` հաստա՛տ:
Արդեն սկսել է: Չերևացողի, «չհրապարակայինի» մասով ասենք, որ նա, ինչպես և Մեդվեդևը, ուժեղացնում է ոստիկանությունը: Ընդ որում, Հայաստանում դա մասամբ ավելի լավ է ստացվում, քան Մեդվեդևի մոտ` Ռուսաստանում: Բանն այն է, որ տևական ժամանակ է` Մեդվեդևը ցանկանում է ազատվել ՆԳ նախարար Նուրգալիևից, բայց դեռ ոչինչ չի ստացվում: Մեզ մոտ տեսաք` ԱԱԾ «շեֆը» չմասնակցեց «պարադին», իսկ ոստիկանապետը պարգևատրվեց «մեդալով»` նրա կոչումը բարձրացվեց, վերջինս հավատարմության խոստումներ տվեց երկրին, նախագահին, «օրորոցում եղողներին»:
Շատ բանի Սերժ Սարգսյանն էլ «չեկիստների» հաշվով առայժմ չի հասել (այո, ի վերջո այն սովետներից եկող կառույց է ու «սիրում» է Պուտինին)։ Տևական ժամանակ խոսվում է, որ Գորիկ Հակոբյանը թոշակի կգնա, և նրան կփոխարինի Անաստաս Հարությունյանը, այնուհանդերձ, դեռ նման փոփոխություն չկա: Չնայած հետաքրքիր կադրային փոխատեղումներ եղան. Երիցյանը դարձավ նախարար, իսկ ոչ անհայտ պարոն Նանյանը թոշակի գնաց:
Ինչ վերաբերում է քաղաքացիական կյանքին, պետք է տեսնել, թե վերադարձից հետո ինչ ուղենիշ է որդեգրվում ընդդիմության, հատկապես քաղբանտարկյալ տղաների հանդեպ: Կարծել, թե «վերադարձածը» կստեղծի հասարակական երկխոսության այն հարթակը, որի մասին այսքան տարփողվում է, ուտոպիական կլինի, քանզի առավել հավանական է, որ իշխանություն-ընդդիմություն ընդերքային գործընթացները կշարունակվեն: Առայժմ:
Հաջորդական «ընդդիմադիրների» մասով էլ պետք է ասել, որ նրանք արդեն շատ զգուշավոր ու կրկին համախմբված են հանդես գալիս: Քաղաքական ճշգրիտ ձևակերպմամբ` «դաշնակցությունը մեռավ, կեցցե դաշնակցությունը»: ՀՅԴ-ն, որ Քոչարյանի ջրաղացին սկզբում «ջիգյարով», հետո` անհավես, իսկ Սերժ Սարգսյանի` ՀՅԴ բյուրոյի և Հայ դատի ղեկավարների հետ հանդիպումից հետո (այն էլ երկու անգամ` ամերիկյան տուռնեի ժամանակ պայմանավորվել են, որ եթե հայ-թուրքական ճակատում ղարաբաղյան ֆիքսումներ չլինեն, համ էլ նոր «ճանապարհային քարտեզ չլինի»` էն ո՜նց են սիրում Սերժին, էն ո՜նց են սիրում. Քոչարյանի ականջը խուլ) «անառակ որդի» ՀՅԴ հայաստանյան կառույցին կրկին «կառուցողական» դառնալու «անհրաժեշտության» է մղել: Վերջինս էլ խելոք ու էլի` «ազգային ճակատ» է կազմում` ոչ անհայտ 13 կուսակցությունների հետ` հանուն Սերժ Սարգսյանի` գլոբալ աշխարհի առաջ կատարելու ազգային կուսակցության ու պահանջատիրության իր առաքելությունը:
Չնայած այս դեպքում ճիշտ է ասել, որ դաշնակցությունը «մեռավ», որովհետև Սերժ Սարգսյանը, որ մի ձեռով լիբերալ բարեփոխումների սպասում է առաջացրել բոլորիս «անթեղված հոգիներում», մյուս ձեռով տեղը տեղին` լավ-լավ դաշնակցական, իմա` ազգային-ազգայնական ելույթներ է ունենում Դեր Զորում, Վուդրո Վիլսոնի գերեզմանի մոտ` «ՊՉՈ Չ ՏՊվՏՎ» տարբերակով:
ՈՒ քանի որ առջևում նաև խորհրդարանական ընտրություններն են, պետք է սպասել, որ ՀոՀիԴա-ն ավելի կխելոքանա ու գոհ կմնա պարոն ու վսեմաշուք Սերժ Սարգսյանից ու նաև` կբարձրաձայնի այդ գոհունակությունը: Ինչն էլ անում է: Նվիրումով ու անմնացորդ:
Ինչ վերաբերում է ԲՀԿ-ին ու ՕԵԿ-ին, ապա առանց հարցադրման էլ ամեն ինչ պարզ է: Այստեղ ոչ միայն «գոհունակ» են, այլև «սաղ-ուրախ-չաղ ու բախտավոր»:
Եթե թողնեն:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Մեկնաբանություններ