ՈՒկրաինայի ուսուցողական օրինակը դաս կարող է լինել բոլոր թույլ ու կիսաթույլ երկրների համար
Մեր ամենաթույլ կողմերից ամենահիմնականը լուրջ ստրատեգիական մտածողության բացակայությունն է մեր կյանքում։
Իհարկե, կարելի է ուրիշ շատ բաների նման զբաղվել նաև ստրատեգիական մտածողության իմիտացիայով, բայց դա իրական կյանքում որևէ հետևանք չի կարող ունենալ։
Ի տարբերություն տակտիկական մտածողության, որը բազմաթիվ մանր-մունր բաներում կարող է դրական արդյունքներ տալ, ստրատեգիական մտածողությունը պահանջում է, գոնե սեփական գոյության կտրվածքով, աշխարհի գործերից ինչ-որ բան հասկանալ, որոշ բաներ իմանալ քաղաքակրթական դինամիկայի ներքին օրինաչափություններից, հասկանալ ուժեղների ու թույլերի հարաբերությունների իմաստն ու այդ պայմաններում սեփական վարքն ու պահվածքը, և այլն։
Դա հնարավորություն կտա առաջին հերթին իրատեսորեն գնահատել սեփական տեղն արևի տակ և, միաժամանակ, գնահատելով իր պոտենցիալները՝ ընտրել զարգացման ռացիոնալ ու իրագործելի ուղղություններ։
Բայց նման բան իրականացնելու համար պետք է գերագույնս լարել բոլոր ուժերն ու հնարավորությունները՝ ներառյալ պետական կառավարման կարգի ճիշտ ընտրությունը մարդկանց տվյալ մենթալիտետի պայմաններում, պատահական միջակություններին իշխանական ստրուկտուրաներից հեռու պահելը, մենթալիտետային տոտալ խեղճության պայմաններում օրինակելի առաջնորդներ ու ղեկավարներ ունենալը, նպատակային ձևով փոքրաթիվ ստրատեգիական մտածողության տեր պրոֆեսիոնալներին օգտագործելը, պայքարելը տոտալ տգիտության դեմ և այլն։
Անկախության պայմաններում մեր վերջին 30+ տարիների կյանքը ցույց տվեց, որ մենք շատ հեռու ենք ասվածները իրականացնելուց, և դրա հիմնական պատճառը ստրատեգիական մտածողությունից մեր շատ հեռու լինելն է։
Ասել, թե մենք կարող ենք լիարժեք զարգացման ստատեգիական պլան ունենալ, սուտ կլինի այն շատ պարզ պատճառով, որ աշխարհում կան ուժեղների կողմից սարքված բետոնակուռ ստրատեգիական պատեր, և թույլերի հիմնական խնդիրը սեփական գլխով այդ պատերին չհանդիպելն է։
Լավագույն դեպքում թույլի ստրատեգիական պլանը կարող է լինել դոմինանտ ուժեղի ստրատեգիական պլանի հետ կապված ինչ-որ ածանցյալ բան։
Մի կարևոր բան ևս, թույլի կեմպլեմենտար քաղաքականությունը շատ թե քիչ ընդունելի և «ուտվող» մոտեցում է այն եզակի դեպքերում, երբ աշխարհաքաղաքական լարվածությունը շատ բարձր չի լինում։
Իսկ ինչ վերաբերում է աշխարհակարգի պարադիգմային տրանսֆորմացիայի գերլարված պայմաններում թույլերի կոմպլեմենտար քաղաքականությանը, ապա դա նրանց համար շատ մեծ ռիսկեր է պարունակում, ընդհուպ մինչև գոյաբանական ռիսկերը։
Թույլ ասածն էլ հարաբերական է. Ուկրաինայի ուսուցողական օրինակը դաս կարող է լինել բոլոր թույլերի ու կիսաթույլերի համար, որոնք, իրավիճակից կախված, մեծ արագությամբ կարող են սովորական երկրից վերածվել զոհի։
Պավել Բարսեղյան
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
-
Ասում են
Ադրբեջանը վերսկսել է պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ՝ գնդակոծելով խաղաղ բնակիչներին և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները
-
Ասում են… Մենք առաջարկել ենք համաձայնության գալ Ադրբեջանի հետ այնպես, որ Քելբաջարն ու Լաչինը, նաև ամբողջ Ղարաբաղը, փաստացի մնան Հայաստանի իրավասության ներքո
-
Ասում են Ռուսաստանը գնահատում է Հայաստանի հետ կառուցողական հարաբերությունները, սակայն հնարավոր չէ համաձայնել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի թեզերի հետ՝ ռուս խաղաղապահների առաքելության ձախողման մասին:
Տարածաշրջանային
Բաքուն ամեն կերպ փորձելու է ինտեգրվել չինական տրանսպորտային ծրագրերում
Ադրբեջանի ու Չինաստանի միջև ռազմավարական գործընկերության հռչակագիրն արդեն պտուղներ է տալիս։Օրերս «Միջին միջանցքի» նոր երթուղով Չինաստանից Թուրքիա է մեկնել առաջին բեռնատար գնացքը...
