Թբիլիսիի հայկական եկեղեցիների վերականգնմանը կմասնակցեն հայ մասնագետներ

Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի նկարահանած «Լռություն» վավերագրական-հոգևոր ֆիլմը Վրաստանում հայկական հուշարձանների և վրացախոս հայերի մասին է: Օրերս տեղի է ունեցել նաև «Մի օր Կախեթում» վավերագրական ֆիլմի պրեմիերան, որում մասնավորապես մերկացվում է հայկական պատմական հուշարձաններն անհետացնելուն կամ յուրացնելուն միտված վրաց հոգևորականության հանցավոր գործելակերպը: Ֆիլմի ռեժիսորը Տրդատ Կարապետյանն է, սցենարի հեղինակը` Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի նախագահ, ճարտարապետ Սամվել Կարապետյանը:
Նշենք, որ, ըստ պաշտոնական տեղեկատվության, Թբիլիսիի հայկական 5 եկեղեցիների վերականգնման ուղղությամբ աշխատանքներ են տարվելու, որոնց կմասնակցեն նաև հայ մասնագետները (որմնանկար վերականգնողներ, հնագետներ և վերականգնող-ճարտարապետներ): Հուշարձանների ոլորտում համագործակցության հարցերը քննարկվել են վերջերս` Հայաստանի և Վրաստանի մշակույթի նախարարների հետ:
Անդրադառնալով մեր այս դիտարկմանը, Սամվել Կարապետյանը նշեց, որ մինչ օրս Վրաստանում ընթացել է հայկական եկեղեցիների ավերման և յուրացման գործընթաց: Թբիլիսիում և առհասարակ Վրաստանի տարածքում վերանորոգման անվան տակ պատերից պոկել, քերել են բոլոր հայկական նշանները, եկեղեցիները օծել են վրացական ծեսով, անվանափոխել են նոր, վրացական անուններով: Վերանորոգումից հետո այդ եկեղեցիները գործում են որպես վրացական եկեղեցիներ, ուր հայեր չեն այցելում:
«Գուցե նոր, հետաքրքիր փուլ է սկսվում: Ես վստահություն չունեմ վրացական կողմի հանդեպ, բայց եթե երկու երկրների միջև պետական մակարդակով մի բան է սկսվում, ուրեմն, սպասենք, գուցե հրաշք տեղի ունենա»,- հույս հայտնեց ճարտարապետը: Նրա տեղեկացմամբ` Վրաստանի տարածքում հայկական մոտ 650 եկեղեցի կար, որոնցից պահպանվել են 250-ը, մոտ 40 եկեղեցի վրացական եկեղեցու ծեսով է օծվել, մնացածը յուրացման ընթացքի մեջ են, մի քանիսն էլ վիճելի են, այսինքն, վրաց պատրիարքարանը պետք է դեռ պարզի` հայկակա՞ն են դրանք, թե՞ ոչ:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ