Տա՛ Աստված, գալիք տարին ավելի բարենպաստ լինի անօթևանների համար

Վերջին ժամանակներս միտքս հաճախ է զբաղեցնում է այն հարցը, թե ինչպես են պատրաստվում Ամանորին դեռևս ավտոտնակներում և վագոններում պատսպարվող գյումրեցի անօթևանները: Ի՞նչ են սպասում գալիք տարուց այն բազմաթիվ մանուկները, որոնք, ամենայն հավանականությամբ, մրսում են այս պահին և անգամ կարոտ են Ձմեռ պապի նվերին, թեկուզ դա լինի մեկ հատիկ կոնֆետ: Իսկ Նոր տարին նրանցից շատերի համար անհասկանալի է` ինչո՞ւ եկավ, ինչո՞ւ գնաց:
Թերևս սխալ է, բոլորիս կողմից սիրված տոնի առթիվ տխուր բաներից խոսել, գուցե չարժե հիշել մեր պատմության ամենատխուր էջերից մեկը, բայց շրջանցել իրականությունը, նույնպես հնարավոր չէ:
Օրեր առաջ այս թեմայի շուրջ ոչ հաճելի «երկխոսություն» ունեցա ֆեյսբուքյան օգտատերերից մեկի հետ, երբ աչքիս ընկավ ֆեյսբուքում
տեղադրված տոնական Գյումրու նկարներից մեկը : Գեղեցիկ ու լուսավոր մի նկար, որը դիտողին դրական լիցքեր էր հաղորդում: Նկարը վերնագրված էր այսպես`« Գյումրին պատրաստվում է տոներին»: Չկարողանալով զսպել ներքին վրդովմունքս` հարց ուղղեցի նկարը
տեղադրողին`«իսկ տնակներում ապրողնե՞րը...»:
Իսկապես, ինձ հուզում է այդ հարցը` ավտոտնակներում ապրող գյումրեցիները նույնպե՞ս պատրաստվում են տոներին, սպասո՞ւմ են, ի՞նչ են զգում, ի՞նչ վիճակում են: Հարցիս պատասխանը, թերևս, պարզից էլ պարզ է: Իհարկե, երբ փորձենք նման հարց տալ անօթևանների խնդիրներով զբաղվող վերադաս կառույցներին, անմիջապես կհիշեցնեն, թե` գիտե՞ք Գյումրիում միայն ավտոտնակների խնդիրը չէ: Այնտեղ մեծ տոկոս է կազմում գործազրկությունը, արտագաղթը, որ բազմաթիվ մանուկներ առանց հոր են մեծանում, որ մայրերը միայնակ են մեծացնում իրենց զավակներին և այլն: Դա նույնպես հասկանում ենք և ավելի մտահոգվում: Բայց միթե՞ անտանիք ապրելը, ցրտից կուչ եկած, հազար ու մի հիվանդություն ձեռք բերած մանուկների վիճակն ավելի ծանր չէ, մի՞թե կարելի է դա համեմատել ուրիշ դժվարությունների հետ:
Բոլորովին վերջերս «Շիրակ» կենտրոնի նախագահ Վահան Թումասյանն իր հարցազրույցներից մեկում, խոսելով աղետի գոտու անօթևան ընտանիքների մասին, փաստեց, որ շուրջ 6500 ընտանիք ներկա դրությամբ տնակներում է:
Նրանցից 1756-ը թեև ժամանակի ընթացքում կտեղափոխվեն բնակարաններ (Աստված գիտի` երբ), բայց շուրջ 3500-ի
ճակատագիրը դարձյալ կմնա անորոշ, քանզի նրանք ինչ-ինչ պատճառներով հաշվառված չեն ցուցակներում և չունեն անօթևանի կագավիճակ: Ավելին, աղետի գոտում, հատկապես Գյումրիում, կան պետության կողմից բնակարանային փոխհատուցման ոչ ենթակա բազմաթիվ ընտանիքներ, որոնք չունեն նույնիսկ ժամանակավոր կացարաններ և բնակվում են վարձով կամ ազգականների տանը:
Տեղյակ ենք նաև, որ երկրաշարժի հետևանքնով անօթևան մնացած ընտանիքների բնակaրանային խնդիրների լուծման վերջնաժամկետ է հայտարարված 2013 թվականը: Այսինք` եթե ընդունենք, որ այդ որոշումը վերջնական է և անփոփոխ, ուրեմն նշանակում է` հաջորդ տարի Գյումրին պետք է իսպառ հրաժեշտ տա «դոմիկներին»: Մինչդեռ, ինչպես իրականությունն է փաստում, պակասելու փոխարեն դրանք ավելանում են:
Ինչպես տեղեկացնում է «Շիրակ» կենտրոնը, Գյումրիում կան տասնյակ վթարային շենքեր, որոնք հիմնականում մասնակի են բնակեցված: Դրանցում ապրող կամ գրանցում ունեցող ընտանիքներն ընդգրկված են երկրաշարժի հետևանքով անօթևան մնացած և բնակարանային փոխհատուցման ենթակա ընտանիքների հերթացուցակում, թեև այդ շենքերի վերականգնման որևէ ծրագիր չի իրականացվում աղետի գոտում: Եվ քանի որ տարիների ընթացքում այդ շենքները քանդվում և ինքնափլուզվում են, դրանցում բնակվող ընտանիքները պարտադրված դուրս են գալիս այդ կիսախարխուլ բազմահարկերից և տեղափոխվում են բնակվելու վագոն-տնակներում:
Ստացվում է, որ Գյումրիում տնակները պակասելու փոխարեն ավելանո՞ւմ են: Ինչ կբերի նոր տարին անօթևաններին, դժվար է ասել:
Հույս ունենաք, որ գալիք տարին ավելի լավը կլինի, ավելի բարենպաստ անօթևանների համար, և Աստծո կամոք բազմաթիվ տառապանքներ կրած մեր հայրենակիցները շուտափույտ կտեղափոխվեն նոր բնակարաններ:

Հասմիկ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆ

Մեկնաբանություններ