Ով է պատասխատանու Ազգային գրադարանի «կորած» շտեմարանների համար
15.05.2020 | 00:24
Այս օրերին, երբ մարդկանց մեկուսացնում են, հորդորում տանը մնալ ու գիրք կարդալ, իշխանությունը, ի մասնավորի` պատկան գերատեսչությունը գոնե տեղյա՞կ են, որ Հայաստանի թիվ մեկ գրապահոցը՝ Ազգային գրադարանը, քաղաքացիներին անհասանելի է։ Գրադարանի կայքի աշխատանքը մեկ շաբաթից ավելի է, ինչ խափանված է ու պատճառի մասին մի հոդաբաշխ բացատրություն չի տրվում։ Մինչ «պաշտոնական» պարզաբանմանն անդրադառնալը, նախ հասկանանք, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել։
Ազգային գրադարանի կայքը արժեքավոր տեղեկությունների շտեմարան է, մեր ազգային ինքնությունը լավագույնս ներկայացնող փաստագրական պահոց։ Վիրտուալ հարթակում աշխարհի ամեն անկյունից ընթերցողներն այս կայքի միջոցով կարող են ծանոթանալ հազարավոր թվայնացված շտեմարանների։ Օրական նվազագույնը 3-4 հազար ընթերցող է ունենում կայքը, իսկ կարանտինային շրջանում թիվն ավելի է մեծացել։ Անցած տարիների ընթացում պետբյուջեից գումարներ են հատկացվել թվայնացման հսկայական աշխատանքներ իրականացնելու համար։ Աշխարհում ամենամեծ պահանջարկ ունեցող Ազգային գրադարանի կայքում եղել են շուրջ 6100 մատենագիտական գրառում, 4 մլն 600 հազար թվայնացված մամուլի էջ, 20 հազար թվայնացված, եզակի, արժեքավոր գրքեր, հսկայածավալ այլ տեղեկություններ։ Ազգային գրադարանի թվային շտեմարանը գլխադասային է, մյուս գրադարաններն օգտվում են հենց այս աղբյուրից։
Հիմա այս ողջ տեղեկությունը մարդկանց հասանելի չէ, իսկ ընթերցողների ահազանգին ընդամենը հակադարձում են, թե տեխնիկական պատճառներ կան։ Որքան կշարունակվի այս իրավիճակը, բնականաբար, չեն ասում։ Այս ամենը ոչ մեկի սեփականությունը չէ, որ վերցնեն ու մի կողմ նետեն, դրա համար պետական միջոցներ են ծախսվել, մարդիկ են տարիներ շարունակ տիտանական աշխատանք կատարել, ի վերջո, ազգային, հոգևոր հարստությունը չի կարող մեկ օրում հօդս ցնդել։
Գրադարանի ղեկավարության լռությունն իրականում բավական տխուր փաստի վկայություն է։ Մեր տեղեկություններով, մայիսի 8-ի երեկոյան ջեռուցման խողովակների ջուրը թափվել է այն սենյակ, որտեղ տեղակայված են թվայնացման համար նախատեսված սարքավորումները, այսպես ասած, հիմնական հանգույցը։ Առաջացել է հրդեհ, որի պատճառով գրեթե կորել է թվայնացված աշխատանքների ողջ բազան։ Դժվար է ասել, թե դրա քանի տոկոսը հնարավոր կլինի վերականգնել, որովհետև Ազգային գրադարանից խելքը գլխին ոչ մի արձագանք չկա։ «Իրատեսը» փորձեց Ազգային գրադարանի տնօրեն Հրաչյա Սարիբեկյանից անձամբ պարզել եղելությունը, բայց նրա պահվածքն առավել քան խոսուն էր։ Տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատարը (ի դեպ, հայտարարված մրցույթին նա մասնակցել ու չի անցել, այսօր էլ շարունակում է մնալ ԺՊ), հարցն անգամ չլսելով, նախ նեղսրտեց, թե հեռախոսով հարցազրույց չի տալիս, մեր հստակեցմանն էլ, թե հարցազրույց չենք խնդրում, մի հարցի շուրջ պարզաբանում ենք ցանկանում լսել, նյարդային հակադարձեց. «Գիտեմ, թե ինչ հարցի շուրջ եք ուզում, հիմա չեմ կարող այդ հարցի շուրջ պարզաբանում տալ մինչև ինչ-որ բաներ ինձ համար էլ չպարզեմ»։ «Դուք չգիտե՞ք, թե ինչ է կատարվում Ձեր ղեկավարած կառույցում»,- հարցրինք` հարուցելով պարոնի զայրույթը։ «Ո՞նց կարող է Ազգային գրադարանի տնօրենը չիմանա»,- ասաց ու անջատեց հեռախոսը։ Հիմա, հարգելի ընթերցասեր հանրություն, գլուխկոտրուկ. Ազգային գրադարանի տնօրենը, ի վերջո, գիտի՞, թե՞ չգիտի ինչ է կատարվում գրադարանի կայքի հետ ու ինչու՞ էր նա, առանց հարցն անգամ լսելու, հունից դուրս գալիս։ Ժողովուրդը լավ խոսք ունի` թե սոխ չես կերել, բերանդ ինչու՞ է մրմռում։ Խոսքը շուրջ 25 տարվա հսկայածավալ աշխատանքը ջուրը գցելու մասին է, եթե իսկապես լուրջ ու էական խնդիր չկա, ինչու՞ եք հունից դուրս գալիս։ Պետական միջոցներ են տրամադրվել այս ամենին, միլիոնավոր դրամների հասնող գույք է ձեռք բերվել թվայնացումն իրականացնելու համար, ու դեռ Դու՞ք եք գոռում։ Ձեզանից ընդամենը պահանջվում է ստույգ տեղեկություն տալ հանրությանը, թե ինչ է եղել այդ պահոցների հետ, ինչու նորից չի գործարկվում կայքը, ինչ տեխնիկական խնդիրների մասին է խոսքը։ Երբ պատահական մարդիկ հայտնվում են խիստ կարևոր, երկրի հոգևոր ու մշակութային պահոցի գլխին, հենց այսպիսի թշվառ իրականություն ենք ունենում` հսկայական արժեքավոր նյութերի ոչնչացում, ինչը նաև քրեական պատասխանատվություն է ենթադրում։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
