«Եթե երեխան դպրոցում ստանում է հոգևոր դաստիարակություն, ծնողը պետք է տեղյակ լինի դրա մասին»

Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, Էջմիածնի Գևորգյան աստվածաբանական համալսարանի դասախոս ԻՆԳԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ հետ մեր զրույցը 2-4-րդ դասարաններում փորձարարական կարգով ներդրված «Հայոց եկեղեցու պատմություն» առարկայի` երեխաների վրա ունեցած հոգեբանական ազդեցության մասին է: Փորձագետներից ոմանք համոզված են, որ այդ առարկայի միջոցով իրականացվում է հոգեորսություն, կարծիք են հայտնում նաև, որ հատկապես այդ տարիքի երեխաների համար ցանկացած կրոնական դաստիարակություն շատ վտանգավոր է, որովհետև երեխայի հոգեբանությունը կարող է աղճատվել միստիկ պատմություններով:
Ինգա Հարությունյանը խորհուրդ տվեց, նախ, հստակեցնել հոգեորսություն հասկացությունը, նշելով, որ հոգեորսությունը նյութական շահ հետապնդող դավանափոխությունն է. «Հարցն այն է, թե այս առարկայի բովանդակությունը համապատասխանո՞ւմ է իր անվանմանը` պատմությո՞ւն է դասավանդում, թե՞ կրոնական դաստիարակության նպատակ է հետապնդում: Եթե հասարակությունը վստահ լինի, որ «Եկեղեցու պատմություն» առարկան իր բովանդակությամբ ու մատուցման ձևով պատմություն է ուսուցանում, ոչ թե կրոնական դաստիարակություն, ինձ թվում է` ո՛չ ծնողները, ո՛չ իրավապաշտպաները չեն ունենա այդ մտավախությունը»:
Ինգա Հարությունյանը համամիտ է, որ եթե երեխան դպրոցում ստանում է հոգևոր դաստիարակություն, ծնողը պետք է տեղյակ լինի դրա մասին: Երեխան այդ տարիքում շատ ներշնչվող է, եթե ընտանիքում հայացքները այլ են՝ աթեիստական կամ այլ եկեղեցու պատկանող, երեխայի ու ծնողի միջև կարող է խնդիր առաջանալ: Հոգեբանը տեղեկացրեց նաև, որ քաղաքում կան մանկապարտեզներ, որտեղ կրոն են դասավանդում, բայց ծնողն այդ մասին պատահաբար է իմանում, և բրոշյուրներից, որ երեխան տուն է բերում, հասկանում է նաև, որ ոչ թե առաքելական, այլ, ենթադրենք, ավետարանչական եկեղեցու ուսմունք են քարոզում: «Հայոց եկեղեցու պատմություն» առարկան, 2-4-րդ դասարաններում փորձարարական կարգով է ներդրված: Այսինքն, նպատակ կա փորձ կուտակելու, որպեսզի շտկումներ արվեն, և ցանկալի է այդ գործընթացում անպայման հաշվի առնել նաև ծնողների, փորձագետների արձագանքը: Կրթության ոլորտի մասնագետները պետք է անեն ամեն ինչ, որ այդ ամենը լինի պարզ և հասկանալի, ու ծնող-մանկավարժ օղակի մեջ չխախտվի վստահությունը»,- պարզաբանեց հոգեբանը: Սակայն մտավախությանը, թե հոգևոր դաստիարակությունը կարող է աղճատել երեխայի հոգեբանությունը, համամիտ չէ: Նրա խոսքով՝ հոգեբանությունն ապացուցում է, որ կրտսեր տարիքում երեխաների համար քրիստոնեական հոգևոր դաստիարակությունը նպաստավոր է, եթե կազմակերպված է այդ տարիքի երեխաների հոգեբանությանը համապատասխան. «Հինգ տարեկանում, որ համարվում է ճգնաժամային տարիք, երեխայի մեջ կարող է առաջանալ, օրինակ, մահվան վախ, որը սկիզբ է առնում անհայտությունից: Երեխան սկսում է հարցեր տալ բնությունից, կյանքի սկզբից ու ավարտից, որտեղից ենք ծնվում, ուր ենք գնում, երբ մահանում ենք: Կրոնը տալիս է ամենահուսադրող, դրական ու ճիշտ պատասխանները այդ հարցերին: Երեխային ծանոթացնելը Աստծո, մահից հետո կյանքի շարունակության գաղափարներին, բավական թերապևտիկ է ու դրական է ազդում: Երեխան տեսնում է, որ մահը վախի աղբյուր չէ, այլ մեր աշխարհի, մարդու զարգացման մի մասը, կեցության մի ձևից մյուսին անցնելը: Ըստ էության, երեխաները, որոնք ստանում են քրիստոնեական հոգևոր դաստիարակություն, շատ ավելի հեշտ են անցնում այդ ճգնաժամի միջով, քան մյուս երեխաները: Ընդհանրապես կա վիճակագրություն, որ հավատացյալների շրջանում իրենց երջանիկ համարող մարդկանց թիվը 56 տոկոսով ավելի շատ է, քան իրենց հավատացյալ չհամարող մարդկանց մեջ: Սա վկայում է, որ կրոնը ոչ թե խանգարում է, այլ հակառակը՝ նպաստում է մարդու հոգեկան առողջությանը, օգնում է լիարժեք զգալու, կյանքի դժվարությունները հաղթահարելու: Սա վերաբերում է նաև երեխաներին»:
Հոգեբանի կարծիքով՝ հասարակության մեջ անվստահությունը հաղթահարելու համար ծնողներին ընտրության հնարավորություն պետք է տալ, հիմնել եկեղեցական դպրոցներ (դրանց օրինակները կան Արևմուտքի երկրներում) կամ ընտրական կարգով հոգևոր դաստիարակության դասաժամեր մտցնել: «Մենք ունենք կիրակնօրյա հոգևոր դպրոցներ, ուր երեխաները սիրով են հաճախում: Ես դեմ չէի լինի, որ իմ երեխաները դպրոցում ստանային հոգևոր դաստիարակություն»,- ասաց նա:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ