Հիաս­թափ­ված­նե­րի վե­րա­բե­ր­յալ վար­չա­պե­տի տե­սու­թ­յան հետևում թաքն­ված են նրա ֆո­բիա­նե­րը

Կո­րո­նա­վի­րու­սա­յին է­պի­դե­միա­յի վտանգ­ներն ա­վե­լի ու ա­վե­լի հա­ճա­խա­կի են սկ­սել ան­վան­վել գե­րուռ­ճաց­ված։ Այժմ ար­դեն այդ վտանգ­նե­րը հա­մար­վում են ին­ֆո­դե­միա­յի հետևանք և քա­ղա­քա­կան գոր­ծիք։ Ա­ռող­ջա­պա­հա­կան վտանգ­ներն ու վա­խերն էլ աս­տի­ճա­նա­բար սկ­սել են ի­րենց տե­ղը զի­ջել սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան հար­ցե­րի հետ կապ­ված վա­խե­րին։ Եվ չի բա­ցառ­վում, որ սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան հետևանք­նե­րը շատ ա­վե­լի ցա­վոտ լի­նեն‚ ու շա­տե­րի հա­մար հա­ցի խն­դիրն ըն­կալ­վի բա­ռի բուն ի­մաս­տով։

Նույ­նը կա­տար­վում է նաև հա­մաշ­խար­հա­յին մասշ­տաբ­նե­րով։ Շատ ու շատ մար­դիկ են սկ­սում հաս­կա­նալ հա­մընդ­հա­նուր բլե­ֆի ծա­վալ­նե­րը։ Ա­մե­րի­կա­յից սկ­սած, Հա­յաս­տա­նով վեր­ջաց­րած հաս­կա­նում են, որ չպետք է թույլ տալ երկ­րի տն­տե­սու­թյու­նը ամ­բող­ջո­վին կանգ­նեց­նել, քա­նի որ դա բե­րե­լու է գլո­բալ ա­ղե­տի։ Ի դեպ, ՄԱԿ-ի ներ­կա­յա­ցու­ցիչն ար­դեն իսկ հայ­տա­րա­րել է, որ երկ­րագն­դին սպառ­նում է գլո­բալ սով, և մոտ 250 մի­լիոն մարդ այդ ազ­դե­ցու­թյան ներ­քո կա­րող է հայ­տն­վել։

Հա­յաս­տա­նում վեր­ջին մի քա­նի օր­վա ըն­թաց­քում տար­բեր քա­ղաք­նե­րում ծա­վալ­ված բո­ղո­քի ցույ­ցե­րը, ո­րոն­ցից ա­մե­նա­հի­շար­ժա­նը, թերևս, Վա­նա­ձո­րի «Գլո­րիա» ֆաբ­րի­կա­յում տե­ղի ու­նե­ցածն էր, ցույց են տա­լիս, որ մար­դիկ ծայ­րա­հեղ վի­ճա­կում են, և հա­ցի խն­դի­րը նրանց մղում է դե­պի փո­ղո­ցա­յին պայ­քար` պա­հան­ջե­լով աշ­խա­տա­տե­ղեր։ Սա նշա­նա­կում է, որ երկ­րում ար­դեն իսկ առ­կա է սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան խոր ճգ­նա­ժամ։ Եվ իշ­խա­նու­թյան, այս­պես ա­սած, դե­ղա­տոմ­սե­րը՝ կո­րո­նա­վի­րու­սի տն­տե­սա­կան հետևանք­նե­րի չե­զո­քաց­ման ծրագ­րե­րը լուրջ ազ­դե­ցու­թյուն չեն թող­նում մարդ­կանց կյան­քի վրա, ուս­տի վեր­ջին­ներս փո­ղոց են դուրս գա­լիս՝ դի­մադ­րե­լով ոս­տի­կա­նու­թյա­նը։ Սա իշ­խա­նու­թյան հա­մար ա­մե­նավ­տան­գա­վոր սցե­նար­նե­րից մեկն է, վա­նա­ձո­րյան ըն­դվ­զու­մը կա­րող է օ­րի­նակ ծա­ռա­յել, տրա­մադ­րու­թյուն­ներ ձևա­վո­րել և այլն։ ՈՒ սա այն պայ­ման­նե­րում, երբ ՀՀ իշ­խա­նու­թյու­նը, որ­պես այդ­պի­սին, բա­վա­կա­նին թույլ է, չու­նի ոչ ռե­սուրս­ներ, ոչ կամք, և խոս­քե­րից բա­ցի, որևէ բան ի­րա­գոր­ծել ան­կա­րող է։ Դրա վառ ա­պա­ցույ­ցը, այս­պես կոչ­ված, հա­մընդ­հա­նուր կա­րան­տինն է։

Մի կողմ թող­նենք այն տե­սա­կե­տը, թե որ­քա­նով է կա­րան­տի­նի ռե­ժի­մի ըն­դու­նու­մը ճիշտ, այ­լընտ­րան­քա­յին կար­ծիք­ներ կան, որ դա ար­հես­տա­ծին քայլ է՝ աշ­խար­հի տն­տե­սու­թյուն­նե­րը կանգ­նեց­նե­լու հա­մար, բայց այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ե­թե ո­րո­շել ես կա­րան­տին հայ­տա­րա­րել, ա­պա դա պետք է լի­նի կա­րան­տին և ոչ թե այն, ինչ մենք շուրջ մեկ ա­միս տես­նում ենք Հա­յաս­տա­նում։ Եվ այս ի­րա­վի­ճա­կը ստեղծ­վել է ոչ այն պատ­ճա­ռով, որ իշ­խա­նու­թյու­նը չա­փա­զանց բա­րի է, պար­զա­պես իշ­խա­նու­թյու­նը չու­նի որևէ ռե­սուրս, կամք կամ ու­նա­կու­թյուն։

Ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը բա­վա­կա­նին լուրջ ճն­շում է սկ­սում գոր­ծադ­րել իշ­խա­նու­թյան և ան­ձամբ ՀՀ վար­չա­պե­տի վրա։ ՈՒ պա­տա­հա­կան չէ, որ վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի վեր­ջին եր­կու շա­բաթ­նե­րի ե­լույթ­նե­րում ո­րո­շա­կի խու­ճապ է զգաց­վում, ին­չը նա փոր­ձում է թաքց­նել ի­րեն բնո­րոշ ագ­րե­սիա­յով ու փո­ղո­ցա­յին բա­ռա­պա­շա­րով։ Սա­կայն վեր­լու­ծա­բան­նե­րի և նույ­նիսկ հո­գե­բան­նե­րի ու­շադ­րու­թյու­նից չի վրի­պում, որ կա­ռա­վա­րու­թյան ղե­կա­վա­րը վեր­ջին շր­ջա­նում սկ­սել է հա­ճա­խա­կի խո­սել եր­կու թե­մա­յի շուրջ. ե­թե մարդ­կանց դուր չի գա­լիս ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը, ա­պա թող հետ­հե­ղա­փո­խու­թյուն ա­նեն և հետ բե­րեն Սերժ Սարգ­սյա­նին ու Գա­գիկ Խա­չատ­րյա­նին։ Բա­ցի այդ, Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ֆեյս­բու­քյան լայ­վե­րի շարք է սկ­սել, որ­տեղ նա ա­նընդ­հատ ար­ծար­ծում է հիաս­թափ­ված­նե­րի թե­ման։ Վար­չա­պե­տի գնա­հա­տա­կան­նե­րում, տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րում բա­վա­կա­նին լուրջ փո­փո­խու­թյուն­ներ են տե­ղի ու­նե­ցել։ Իշ­խա­նու­թյան գա­լուց ա­ռաջ և դրա­նից հե­տո Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը նշում էր, որ ու­նի ժո­ղովր­դի ան­վե­րա­պահ ա­ջակ­ցու­թյու­նը‚ և ե­թե կան էլ դժ­գոհ­ներ, ա­պա դրանք բա­ցա­ռա­պես լա­փա­մա­նից զրկ­ված‚ ժո­ղովր­դի թշ­նա­մի նախ­կին­ներն են։ Եվ իր գու­նա­բա­ժան­ման մեջ վեր­ջին­նե­րիս բնո­րո­շել էր սև գույ­նով։ Սա­կայն վեր­ջին եր­կու ե­թեր­նե­րում Փա­շի­նյանն ար­դեն ինքն իր բե­րա­նով զգա­լիո­րեն ընդ­լայ­նեց այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյու­նից դժ­գոհ­նե­րի կամ հիաս­թափ­ված­նե­րի շար­քը։ Պարզ­վեց, որ հիաս­թափ­ված­նե­րը բազ­մա­շերտ են։ Նրանց մեջ մտ­նում են սփյուռ­քը, հոգևո­րա­կան­նե­րը, լրագ­րող­նե­րը, ծախ­ված ու վար­ձու մա­մու­լը, ո­րը, ըստ Փա­շի­նյա­նի, լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի 90 տո­կոսն է կազ­մում։ Պարզ­վեց, որ այդ հիաս­թափ­ված­նե­րի մեջ մտ­նում են նաև օ­լի­գարխ­նե­րը, թեև ըն­դա­մե­նը մե­կու­կես տա­րի ա­ռաջ նա հայ­տա­րա­րել էր, որ Հա­յաս­տա­նում օ­լի­գարխ­ներ այլևս չկան, կան միայն մե­ծա­հա­րուստ­ներ։ Բայց ա­մե­նա­հե­տաքր­քիրն այն է, որ վար­չա­պե­տը խոս­տո­վա­նեց, որ հիաս­թափ­ված­ներ կան նաև‚ այս­պես կոչ­ված‚ հե­ղա­փո­խա­կան­նե­րի և իշ­խա­նու­թյան ե­կած­նե­րի շր­ջա­նում։ Ըստ վար­չա­պե­տի, այդ հե­ղա­փո­խա­կան­նե­րը հիաս­թափ­վել են, քա­նի որ ինչ­պես ինքն է նշում, փայ չեն ստա­ցել իշ­խա­նու­թյու­նից։ Փաս­տո­րեն‚ խոս­տո­վան­վեց, որ իշ­խա­նա­կան հա­մա­կար­գում կա լուրջ ճեղք­վածք, ո­րը ոչ թե գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյան շուրջ է, այլ գու­մա­րի։

Այն, որ իշ­խա­նու­թյան ներ­սում կան լուրջ ան­ջր­պետ­ներ, վա­ղուց է նշ­վում։ Երկ­րի կա­ռա­վար­ման ղե­կին են հայ­տն­վել մար­դիկ, ո­րոնք մինչև հե­ղա­փո­խու­թյու­նը կյան­քում որևէ ար­դյուն­քի չեն հա­սել, չէին էլ կա­րող հաս­նել, պատ­կե­րա­վոր ա­սած, կարճ անդ­րա­վար­տի­քով էին շր­ջում, մինչ­դեռ նրանց միան­գա­մից կոս­տյում հագց­րին, այն էլ՝ Սերժ Սարգ­սյա­նի կոս­տյու­մը։ Նրանց ման­կու­թյան ե­րա­զանքն է ե­ղել հաս­նել իշ­խա­նու­թյան և Սերժ Սարգ­սյա­նի ու Ռո­բերտ Քո­չա­րյա­նի կո­ռում­պաց­ված հա­մա­կար­գից խլել Փա­շի­նյա­նի ա­սած լա­փա­մանն ու օգտ­վել դրա­նից։ Եր­կու տա­րի է, այս մար­դիկ իշ­խա­նու­թյան մեջ են, ի­մի­տա­ցիա են ստեղ­ծում, թե գործ են ա­նում, սա­կայն այդ ա­մե­նը սահ­մա­նա­փակ­վել է ծա­ռա­յո­ղա­կան մե­քե­նա­նե­րով, պարգևավ­ճար­նե­րով, ո­րոնց չա­փին իշ­խա­նու­թյուն խա­ղա­ցող ե­րե­խա­նե­րը շատ ա­րագ սո­վո­րե­ցին, և դա ար­դեն նրանց չի բա­վա­րա­րում, քա­նի որ նրանք ու­նեն այլ չա­փո­րո­շիչ­ներ, այլ ե­րա­զանք­ներ։ Ըստ էու­թյան, այս մա­սին իր հայտ­նի ե­լույ­թում խոս­տո­վա­նեց Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը։ Եվ վա­ղուց ար­դեն խոս­վում էր, որ այդ հիաս­թափ­ված­նե­րը ՀՀ վար­չա­պե­տին բա­վա­կա­նին մոտ կանգ­նած­նե­րի շար­քից են, ո­րոնք կա­ռա­վա­րու­թյան ա­ռա­ջին է­շե­լո­նում չեն և գու­ցե այն­քան հնա­րա­վո­րու­թյուն չու­նեն ձեռ­քը հասց­նե­լու պետ­բյու­ջեին‚ դրա­մաշ­նորհ­նե­րի կամ պետգ­նում­նե­րի մի­ջո­ցով գու­մար աշ­խա­տե­լու։

Ինչ­պես և կան­խա­տես­վում էր, երբ ծանր շր­ջան է գա­լիս, երբ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հե­ղի­նա­կու­թյունն այլևս ան­բե­կա­նե­լի չէ ժո­ղովր­դի մոտ, թի­մի ներ­սում սկ­սում են հայ­տն­վել ազ­դե­ցու­թյան նոր կենտ­րոն­ներ, ո­րոնք հար­ցադ­րում են՝ սրա՞ հա­մար էինք հե­ղա­փո­խու­թյուն ա­րել։ Թեև ե­թե հա­մե­մա­տենք վեր­ջին­նե­րիս կեն­սա­մա­կար­դա­կը եր­կու տա­րի ա­ռաջ­վա կեն­սա­մա­կար­դա­կի հետ, կա­րող ենք ար­ձա­նագ­րել, որ առն­վազն գո­նե պարգևավ­ճար­նե­րի մա­կար­դա­կով լավ էլ ապ­րում են՝ բնակ­չու­թյուն 95 տո­կո­սից շատ ա­վե­լի լավ։
Ըն­դա­մե­նը օ­րերս ի հայտ ե­կավ իշ­խա­նու­թյան ներ­սում հիաս­թափ­ված­նե­րի երկ­րորդ շեր­տը՝ իշ­խա­նա­փո­խու­թյան հար­ցում լուրջ դե­րա­կա­տա­րում ու­նե­ցած և իշ­խա­նու­թյան ներ­սում շատ հար­մար տե­ղա­վոր­ված սո­րո­սյան թևը։ Այս հատ­վա­ծը դժ­գո­հում է, որ իր կար­ծի­քով իշ­խա­նա­փո­խու­թյան հար­ցում իր ներդ­րած լու­մա­յի հա­մե­մատ չի ստա­ցել ար­ժա­նի լծակ­նե­րը։ Չու­նի վե­րահս­կո­ղու­թյուն ֆի­նան­սատն­տե­սա­կան լծակ­նե­րի նկատ­մամբ, ու­ժա­յին կա­ռույց­նե­րում էլ ներ­կա­յաց­վա­ծու­թյու­նը նրանց ա­խոր­ժա­կին հա­մա­պա­տաս­խան չէ։ ՈՒ­ժա­յին կա­ռույց­նե­րում, թերևս, սահ­մա­նա­փակ­վում են միայն ար­դա­րա­դա­տու­թյան նա­խա­րա­րու­թյամբ, ո­րը ղե­կա­վա­րում է հայտ­նի սո­րո­սա­կան Ռուս­տամ Բա­դա­սյա­նը, և ՀՔԾ-ով‚ ո­րը ղե­կա­վա­րում է Սո­րո­սի կա­ռույց­նե­րի հայտ­նի հա­ճա­խորդ Սա­սուն Խա­չատ­րյա­նը։

Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը, բնա­կա­նա­բար զգում է, որ բա­վա­կա­նին ծանր կա­ցու­թյան մեջ է հայ­տն­վել, և շատ ա­վե­լի հո­ռե­տե­սա­կան ա­պա­գա է ուր­վագծ­վում։ Չու­շա­ցավ Սո­րո­սի հիմ­նադ­րա­մի մի շարք ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյու­նը, թե դժ­գոհ են դա­տաի­րա­վա­կան հա­մա­կար­գում ի­րա­կա­նաց­վող բա­րե­փո­խում­նե­րի ըն­թաց­քից՝ մե­ղադ­րե­լով իշ­խա­նու­թյա­նը, որ վե­թին­գի սո­րո­սա­ծին ծրա­գի­րը փո­խա­րի­նել է բո­լո­րո­վին այլ ծրագ­րով, ո­րը ձևա­կան բնույթ է կրում, ու, ըստ նրանց,՝ այն կյան­քի կո­չե­լու ար­դյուն­քում որևէ դրա­կան փո­փո­խու­թյուն չի ար­ձա­նագր­վի։ Սո­րո­սա­կան­նե­րի կող­մից սա ա­ռա­ջին բա­ցա­հայտ, հրա­պա­րա­կա­յին ըն­դվ­զումն էր ՀՀ գոր­ծող իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի դեմ։ Այն, որ Սո­րո­սի հիմ­նադ­րա­մը մշ­տա­պես դժ­գո­հում է, վար­չա­պե­տի խոս­քով, վնգս­տում է պա­տե­րի տակ, այդ թվում՝ Փա­շի­նյա­նի պա­տե­րի տակ, վա­ղուց էր հայտ­նի։ Սա­կայն ա­ռա­ջին ան­գամ է, որ այս թևը հրա­պա­րա­կա­յին հայ­տա­րա­րու­թյամբ է հան­դես գա­լիս, այն էլ վար­չա­պե­տի ղե­կա­վար­ման ա­մե­նա­թույլ շր­ջա­նում։ Սա ցույց է տա­լիս, որ իշ­խա­նու­թյան մեջ ոչ միայն լուրջ ճեղք է ա­ռա­ջա­ցել, այլև այս թևի հիաս­թա­փու­թյու­նը կա­րող հան­գեց­նել լուրջ պայ­թյու­նի, ին­չը զգա­լիո­րեն կթու­լաց­նի ՀՀ վար­չա­պե­տի իշ­խա­նու­թյու­նը, մյուս կող­մից էլ կա­րող է նրան նոր դաշ­նա­կից­ներ բե­րել, ե­թե ի­հար­կե Փա­շի­նյանն իր քա­ղա­քա­կա­նու­թյան մեջ շտ­կում­ներ կա­տա­րե­լու կամք դրսևո­րի և ոչ թե շա­րու­նա­կի ներ­քին սպառ­ման հա­մար պար­բե­րա­բար սան­ձա­զերծ­վող աղ­մուկ-ա­ղա­ղա­կը։ Ինչ­պես ցույց են տա­լիս վար­չա­պե­տի քայ­լե­րը, նա թերևս ա­վե­լի շուտ ըն­թա­նում է հենց ներ­քին սպառ­ման հա­մար նա­խա­տես­ված ի­րեն հո­գե­հա­րա­զատ մա­նի­պու­լյա­տիվ ճա­նա­պար­հով։

Եվ ի՞նչ է ա­սում Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը, երբ իր թի­մի ներ­սում կա հիաս­թափ­ված­նե­րի մեծ բա­նակ՝ ի դեմս ի­րեն մոտ կանգ­նած կա­րիե­րիստ­նե­րի և սո­րո­սա­կան թևի։ Փա­շի­նյանն ան­մի­ջա­պես միաց­նում է իր սի­րե­լի ռե­պեր­տուա­րը՝ խո­սե­լով նախ­կին­նե­րի մա­սին, ո­րոնք ի­րենց մա­մու­լով, ռե­սուրս­նե­րով ա­նընդ­հատ հար­ված­ներ են հասց­նում իշ­խա­նու­թյա­նը, և սպառ­նում է թա­վի­շը ու­ժա­յին մե­թոդ­նե­րով փո­խա­րի­նե­լով, սա­մա­սուդ­նե­րով և այլն։ Այ­սինքն՝ միաց­նում է իր հին ձայ­նաս­կա­վա­ռա­կը, ո­րը հիմ­նա­կա­նում ուղղ­ված է ի­րեն ձայն տված պո­ղոս­նե­րին, ո­րոնց քա­նի որ այլևս չես կա­րո­ղա­նում հաց տալ, պետք է շա­րու­նա­կես կե­րակ­րել տե­սա­րան­նե­րով։ Թեև այս ռե­սուրսն էլ բա­վա­կա­նին սուղ է, քա­նի որ սո­ված մար­դուն այ­նուա­մե­նայ­նիվ հաց է անհ­րա­ժեշտ։ Փա­շի­նյա­նին ա­ռայժմ գո­նե հա­ջող­վում է հա­ցից շե­ղել տե­սա­րան­նե­րով։ Մյուս կող­մից նա իր ե­լույ­թով հույս է ներ­շն­չում ի­րե­նից նե­ղա­ցած­նե­րին, որ ար­դեն ա­հա կանց­նեն սա­մա­սուդ­նե­րի‚ ու­նեց­ված­քի վե­րա­բա­ժան­ման‚ և ինչ-որ բան նրանց բա­ժին կհա­նի։ Ա­հա նման պատ­րանք­ներ ստեղ­ծե­լով վար­չա­պե­տը փոր­ձում է մարդ­կանց պա­հել իր կող­քին։ Այս մար­տա­վա­րու­թյունն ի­հար­կե շատ թույլ հիմ­քեր ու­նի. կյան­քը ցույց է տա­լիս, որ նույ­նիսկ այն ժա­մա­նակ­նե­րում, երբ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը շատ ա­վե­լի ա­մուր էր կանգ­նած ոտ­քե­րի վրա, լուրջ քայ­լե­րի գնա­լու քա­ղա­քա­կան կամք ու ռե­սուրս­ներ չի ու­նե­ցել։

Փաս­տո­րեն, ժա­մա­նակն ըն­թա­նում է, սա­կայն ար­դեն եր­կու տա­րի է, ինչ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը չի կա­րո­ղա­նում իր հա­մար ստեղ­ծել հե­նա­րան­ներ։ Կա­րան­տի­նա­յին ռե­ժի­մը ցույց տվեց, թե ինչ ա­մորֆ վի­ճա­կում է գտն­վում ոս­տի­կա­նու­թյու­նը։ ԱԱԾ-ի մա­սին չենք խո­սում, քա­նի որ այն ա­մեն դեպ­քում ա­վե­լի է­լի­տար կազ­մա­կեր­պու­թյուն է և միայն պայ­մա­նա­կա­նո­րեն կա­րե­լի է ա­սել, թե են­թարկ­վում է փա­շի­նյա­նա­կան խե­լա­հեղ տե­սա­րան­նե­րին։ Պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը կար­ծես ա­ռան­ձին կազ­մա­կեր­պու­թյուն է, ո­րը փոր­ձում է թույլ չտալ ի­րեն խառ­նել քա­ղա­քա­կան խր­թին խա­ղե­րին։ Եվ չի կա­րե­լի ա­սել, թե պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյունն ան­վե­րա­պա­հո­րեն վե­րահ­սկ­վում է վար­չա­պե­տի կող­մից։ Եր­կու տար­վա ըն­թաց­քում չեն ստեղծ­վել նաև սո­ցիա­լա­կան հե­նա­րան­ներ։ Հան­րու­թյան մեջ չկան սո­ցիա­լա­կան շեր­տեր, ո­րոնց հա­մար հե­ղա­փո­խա­կան իշ­խա­նու­թյու­նը նոր հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներ է բա­ցել, և ո­րոնք կպայ­քա­րեն հա­նուն ի­րենց կեն­սա­մա­կար­դա­կը բարձ­րաց­րած վար­չա­պե­տի։ Նախ­կին օ­լի­գարխ­նե­րը, այ­սօր­վա մե­ծա­հա­րուստ գոր­ծա­րար­նե­րը, որ­պես կա­նոն կողմ­նո­րոշ­վում են ըստ ի­րա­վի­ճա­կի ու քա­ղա­քա­կան հո­սանք­նե­րի։ Ան­գամ Սամ­վել Ա­լեք­սա­նյա­նը, որ հա­մար­վում է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հույս ու հա­վա­տը, ցան­կա­ցած պա­հի կկողմ­նո­րոշ­վի տվյալ պա­հի իշ­խա­նու­թյան ուղ­ղու­թյամբ։

Ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան աս­պա­րե­զում Նի­կոլ Փա­շի­նյանն ա­ռա­վել քան թույլ է։ Վեր­ջին շր­ջա­նում ան­գամ ռազ­մա­վա­րա­կան դաշ­նա­կից Ռու­սաս­տա­նի հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի բար­դա­գույն փուլ մտանք։ Ջրի ե­րես դուրս ե­կող խն­դիր­նե­րը ցույց են տա­լիս, որ այն­տեղ էլ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին լուրջ գոր­ծըն­կեր չեն հա­մա­րում։ Գա­զի սա­կագ­նի հար­ցը, Ար­ցա­խի հար­ցի շուրջ ան­ձամբ արտ­գործ­նա­խա­րար Լավ­րո­վի կող­մից ներ­կա ի­րա­վի­ճա­կի բա­ցա­հայ­տու­մը փաս­տում են հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մա­կար­դա­կը։ Լավ­րո­վը փաս­տեց, որ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի այն պն­դում­նե­րը, թե Ար­ցա­խի շուրջ որևէ փաս­տա­թուղթ դր­ված չէ սե­ղա­նին ու չի քն­նարկ­վում, ի­րա­կա­նու­թյա­նը չեն հա­մա­պա­տաս­խա­նում։ Լավ­րո­վը բա­ցա­հայ­տեց, որ փաս­տա­թուղթ այ­նուա­մե­նայ­նիվ քն­նարկ­վում է, և քն­նարկ­վում է փու­լա­յին տար­բե­րա­կը, հենց այն տար­բե­րա­կը, ո­րի պատ­ճա­ռով Լևոն Տեր-Պետ­րո­սյա­նը ժա­մա­նա­կին հե­ռաց­վեց իշ­խա­նու­թյու­նից։ Լավ­րո­վը հեր­թա­կան ան­գամ ակ­նար­կեց, որ ե­թե Հա­յաս­տա­նում Ռու­սաս­տա­նից ակն­կա­լում են ինչ-որ բա­ներ, պետք է նաև գոր­ծըն­կե­րա­յին կա­նոն­նե­րը պահ­վեն և վերջ դր­վի ո­րոշ քրեա­կան գոր­ծե­րի շուրջ աղ­մու­կին։ Նա, ի­հար­կե, խո­սեց տն­տե­սա­կան հար­ցե­րով քրեա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րի մա­սին, սա­կայն բո­լորն այդ ակ­նար­կում շատ պար­զո­րոշ նկա­տե­ցին Ռո­բերտ Քո­չա­րյա­նի խն­դի­րը, ո­րը, գաղտ­նիք չէ, շատ ցա­վոտ թե­մա է ՌԴ վեր­նա­խա­վի ու ան­ձամբ նա­խա­գահ Վլա­դի­միր Պու­տի­նի հա­մար։ Եր­կու տար­վա իշ­խա­նա­վար­ման ըն­թաց­քում փա­շի­նյա­նա­կան իշ­խա­նու­թյու­նը որևէ լուրջ կապ չի կա­րո­ղա­ցել հաս­տա­տել ԱՄՆ-ի ղե­կա­վա­րու­թյան հետ, ԵՄ-ի հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն էլ կի­սա­սա­ռը-կի­սա­տաք վի­ճա­կում են։ Պար­զո­րոշ երևում է, որ հա­յաս­տա­նյան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի փոր­ձար­կում­նե­րը Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի, քա­ղա­քա­կան հա­կա­ռա­կորդ­նե­րի շուրջ ա­ռանձ­նա­պես Եվ­րա­միու­թյան սր­տով չեն։ Եվ ակն­հայ­տո­րեն Եվ­րո­պան խա­ղում է եր­կու լա­րի վրա. ստիպ­ված է ըն­դու­նել այն, ինչ այ­սօր կա Հա­յաս­տա­նում, բայց չեն կտ­րում կա­պե­րը նաև նախ­կին իշ­խա­նու­թյան՝ հան­րա­պե­տա­կան­նե­րի հետ, ե­թե չա­սենք, որ վեր­ջին­նե­րիս հետ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը շատ ա­վե­լի կա­ռու­ցո­ղա­կան տի­րույ­թում են։

Այս­պի­սով՝ ստեղծ­վել է մի ի­րա­վի­ճակ, ո­րը ստի­պում է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին հայ­տն­վել ցայտ­նո­տի մեջ, և այդ ցայտ­նո­տում նա սկ­սում է ի­րեն ոչ բնո­րոշ ե­լույթ­ներ ու­նե­նալ. զգաց­վում է, որ կա տագ­նապ, նույ­նիսկ՝ խու­ճապ, ո­րը նա փոր­ձում է քո­ղար­կել կտ­րուկ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րով, սպառ­նա­լիք­նե­րով։ Սա­կայն երկ­րում օր օ­րի հա­սու­նա­նում է հա­ցի խն­դի­րը‚ որն իշ­խա­նու­թյու­նից ի­րա­կան քայ­լեր է պա­հան­ջե­լու։ Այս պայ­ման­նե­րում իշ­խա­նու­թյու­նը կկա­րո­ղա­նա՞ կողմ­նո­րոշ­վել, թե ի վեր­ջո որ ճա­նա­պարհն է ընտ­րե­լու՝ կա­րան­տի­նի շա­րու­նակ­մա՞ն, թե՞ տն­տե­սու­թյու­նը միաց­նե­լու‚ դեռևս հարց է։ Նույ­նիսկ այս մա­կար­դա­կում տես­նում ենք, որ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ու­նակ չէ վճ­ռա­կան ո­րո­շում կա­յաց­նե­լու։ Եվ միակ բա­նը, որ նրա մոտ շատ հս­տակ, կա­նո­նա­վոր ստաց­վում է‚ կո­րո­նա­վի­րու­սի դեմ թես­տեր հանձ­նելն է։ Մյուս բո­լոր քայ­լե­րում նրա մոտ ա­պա­տիկ վի­ճակ է, ին­չը հղի է բա­վա­կա­նին լուրջ, ճգ­նա­ժա­մա­յին հետևանք­նե­րով։

Ա­րամ Վ. ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ