Սակայն Վիկտորյա թագուհու մահից հետո Ռուսաստանի, Բրիտանիայի և Գերմանիայի միջև փխրուն խաղաղությունը անհետացավ՝ Եվրոպան մոտեցնելով Առաջին աշխարհամարտին, որի ժամանակ Նիկոլայ 2-րդն ու Գեորգ 5-րդը կռվում էին ընդդեմ իրենց զարմիկ Վիլհելմ 2-րդի:

Արյունակցական սերտ կապեր ունեցող այս 3 միապետներից ամենամեծը Վիլհելմն էր: Մանկուց նա թույլ առողջություն ուներ ու անգլիացի մոր հետ բարդ ու լարված հարաբերություններ:

Վիլհելմը ծնվել է, երբ մայրը 17 տարեկան էր: Ծննդաբերությունն այնքան դժվար է եղել, որ նորածնի ձախ ձեռքը վնասվել է՝ նրան դարձնելով հաշմանդամ: Դա մեծ անհանգստություն էր պատճառում Վիլհելմի մորը, որ փորձում էր հոգատար մայր լինել, սակայն նյարդայնանում էր որդու՝ հաշմանդամ լինելու փաստից:

Հունվարի 21-ին՝ ԱՌՆՈ ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆԻ ծննդյան օրը, նրա մահվան 30-ամյա տարելիցին ընդառաջ, հայկական և մոսկովյան մի քանի հեռուստաալիքներ ներկայացրին Էդվարդ Համբարձումյանի 40-րոպեանոց փաստագրական «Առնո» շարժանկարը՝ նվիրված մեր մեծ երգահանին։

«Ֆրանսիական հեղափոխության թվայնացված արխիվը» ծրագրի շրջանակներում Ֆրանսիայի ազգային գրադարանը և Ստենֆորդի համալսարանը ինտերնետում ներկայացրել են 14000 պատկերներ:

Անգլիական Օքսֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Դիրք Օբինքը բացահայտել է հույն բանաստեղծուհի Սապֆոյի անհայտ բանաստեղծությունները:

Զաքար Ի. Շահրիմանյանը պատկանում էր երկրորդ խմբին, սակայն կար նաև մեկ այլ պատճառ` յուրատեսակ ընտանեկան «ավանդույթ»: Բանն այն է, որ հայոց գրատպության, գրահրատարակչական պատմության մեջ Շահրիմանյանները ակնհայտ առաջատարներ են: Դատեցեք ինքներդ: Խոջա Սահրադի որդի Գասպարի ֆինանսավորմամբ 1674 թ. Հռոմում լույս տեսավ Թոմա Գեմբացու «Յաղագս համահետեւմանն Քրիստոսի» գրքի թարգմանությունը: 1681 թ. նույն Գասպարի և 16 հայ այլ վաճառականների ֆինանսավորմամբ Վենետիկում հրատարակվեց «Տաղարան»: 1685 թ. նրա պատվերով ու ֆինանսավորմամբ Վենետիկում լույս տեսավ «Բուրաստան աղօթից» թարգմանությունը, իսկ 1686-ին՝ «Խորհրդատետրը»:

Իշխանության որոշումը՝ Հայաստանն անդամակցելու է Մաքսային միությանը, միանշանակ չընդունվեց: Հանրության մի հատված բարձրացրեց բողոքի ալիք, որը, սակայն, չվերածվեց «մայդանային» անհնազանդության: Առաջին հայացքից ոչ մի արտառոց բան տեղի չունեցավ: Մեր բազմադարյա պատմության ընթացքում աշխարհիկ ու հոգևոր առաջնորդները բազմիցս են ստիպված եղել ազգային-քաղաքական որոշումներ ընդունելու, և դրանցից յուրաքանչյուրն իր ժամանակի համար վճռորոշ բնույթ է ունեցել: Այս մեկը կատարվեց մեր օրոք, և մենք ենք պարտավոր դրա հետևանքները կանխատեսել:

Պատմականորեն առնված՝ մերն է այն ամենը, որ հայը տվել է աշխարհին: Մեր ստեղծածը պատմության որ դարում էլ և Երկրագնդի որ կետի վրա էլ լինի՝ կմնա սեփականությունը հայ ոգու... Հայ մտքի և բազկի գործերը Հայաստանից դուրս կմնան իբրև հոգևոր գաղութներ: Այո, մարդկային սփյուռքից զատ, մենք ունենք նաև մեր ստեղծած արժեքների սփյուռքը:

Մեր բարերարության պատմության մեջ առանձնակի ու հմայիչ տեղ են զբաղեցնում «տիկնայք փափկասուն հայոց աշխարհի»: Այս հրապարակմամբ մենք անդրադարձել ենք լոկ այն տիկնանց, ովքեր ազգանպաստ կտակներ են թողել, իսկ բազմաթիվ այլ կանանց, տարբեր երկրներում հիմնված հայուհյաց բարեգործական կազմակերպությունները կներկայացնենք մեկ այլ անգամ: