Գերսպասումներ ու հիասթափություն

Թավշյա հեղափոխությունից հետո Հայաստանում ձևավորվել էին գերսպասումներ, իսկ նման սպասումները ակնհայտ էր, որ կարող են հանգել մեծ հիասթափության: Եվ այսօր, հեղափոխությունից մեկ տարի հետո կարող ենք արձանագրել, որ էյֆորիայի զգալի նվազում ունենք և հասարակության մի հատվածը այլևս արդյունքներն է պահանջում: Այս մասին ասուլիսում հայտարարեց քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը:

«Խոստումներ տրվել են թե՛ նախորդ, թե՛ ներկայիս իշխանությունների կողմից, բայց Փաշինյանի կողմից շար բարձր նշաձող վերցվեց, և այսօր շատերը, տեսնելով իրենց չարդարացված սպասումները, հարց են հնչեցնում՝ սրա՞ համար էինք փողոց դուրս եկել ու պայքարում: Հարց է հնչում՝ հանուն ինչի՞ է եղել գործընթացը: Բայց հասկանալի է, որ այդ գերսպասումները հնարավոր չէ բավարարել»,- ասաց Հակոբյանը:

Նրա խոսքով, ամենալուրջ դժգոհությունը պայմանավորված է նրանով, որ չկան կոնկրետ ու շոշափելի ներառական արդյունքներ՝ քաղաքացիները իրենց մաշկի վրա չեն զգում փոփոխություններ: Պետությունն էլ, տեսնելով, որ քաղաքացիները պահանջում են, խոսում է, թե տնտեսությունում բեկում կա, միլիոնավոր դոլարների ներդրումների մասին հայտարարում, բայց շոշափելի արդյունք չի ներկայացվում:

Հակոբյանը մատնանշեց նաև, որ այս կառավարության խնդիրներից մեկը շարունակում է մնալ կադրային քաղաքականությունը, այս կաբինետը, մեղմ ասած, բալանսավորված չէ: Իսկ դա բերում է նրան, որ կառավարությունում չկա համակարգված աշխատանք, հստակ ծրագիր որևէ ոլորտում բարեփոխումների մասով, այլ կան ընդամենը խոստումներ ու լոզունգներ:
Ասուլիսի մյուս բանախոս, «Ժողովրդի ձայն» ակումբի փորձագետ Արման Գյուկասյանը ևս կիսում է այն կարծիքը, որ 2018 թ. ապրիլին Հայաստանում տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխությունը հայ հասարակության մեջ մեծ էյֆորիա առաջացրեց: Ըստ նրա, քաղաքացիները սպասում էին թե՛ երկրի, թե՛ իրենց կյանքում արագ եւ հիմնարար փոփոխությունների, սակայն մեկ տարի անց ակնհայտ է դառնում, որ էյֆորիան նվազել է, իսկ ակնկալիքները տեղը զիջում են հիասթափության:

Նրա խոսքով, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վարկանիշը այսօր բարձր է, չնայած նախորդ տարվա համեմատ հստակ անկում է արձանագրվել՝ այսօր այն, ըստ փորձագետների, կանգ է առել 50-55% միջակայքում: «Սա բավականին բարձր ցուցանիշ է, սակայն անկումը միեւնույն ժամանակ ցույց է տալիս, որ քաղաքացիները սկսել են կառավարությանը գնահատել ըստ արվածի, այլ ոչ թե խոստումների», - ասաց Ղուկասյանը:
Ըստ նրա, չի կարելի ասել, թե թավշյա հեղափոխությունը դրական հետեւանքներ չի ունեցել: Դրանք են՝ երկրում ամրապնդվեց մի շարք քաղաքական ինստիտուտների դերը, մասնավորապես Ազգային ժողովի դերը: Աճել է նաև քաղաքացիների պահանջկոտությունը իշխանություններից և, որպես հետևանք, պաշտոնյաների աշխատանքը դարձել է ավելի թափանցիկ: Այնուամենայնիվ, Հայաստանի քաղաքական դաշտում դեռեւս առկա են զգալի ռիսկեր: Հիմնական խնդիրը, ըստ փորձագետի, այն է, որ ներկայիս քաղաքական համակարգը մնում է շատ կենտրոնացված, այն հստակ կենտրոնանում է մեկ մարդու ձեռքում, որը վերահսկվում է իշխանության բոլոր ուղղությունները, եւ առաջին հերթին՝ խորհրդարանը, որտեղ ունի բացարձակ մեծամասնություն: Իսկ նման համակարգը, որտեղ կայուն քաղաքական ինստիտուտները չեն ստեղծվում, կարող է կրկին փլուզվել՝ զրոյացնելով հեղափոխությունը:

Ինչ վերաբերում է կառավարության գործունեության որոշակի ոլորտներին, ապա Արման Ղուկասյանը կարծում է, որ դեռեւս դժվար է գտնել առնվազն մեկը, որտեղ ներկայիս կառավարությունը հաջողել է: «Իշխանությունները չունեն հստակ տեսակետ, թե ինչպես կարելի է համակարգված լուծել առկա խնդիրները: Նրանք հիմնականում շարժվում են իներցիաով, կենտրոնանալով նախորդ իշխանությունների նվաճումների վրա (օրինակ, ՏՏ ոլորտի): Ներկայիս իշխանությունները ավելի շատ պոպուլիստական լոզունգներով են հանդես գալիս, քան իրավիճակը փոխելու կոնկրետ առաջարկություններով», - նշել փորձագետը: Ղուկասյանը հիշեցրեց, որ գնաճը շարունակական է, դրան զուգահեռ աշխատավարձերի եւ թոշակների բարձրացում չի սպասվում: Մինչդեռ հասարակությունը նաև դա էր ակնկալում Փաշինյանի իշխանությունից, ում համար մեկ տարի առաջ դուրս եկավ փողոց ու պայքարեց թավշյա հեղափոխության հաջողության համար:

«Հայաստանի կառավարությունը, չնայած պոտենցիալ ներդրողների հետ մեծ թվով հանդիպումների, այդպես էլ չկարողացավ բարելավել երկրում ներդրումային միջավայրի բարելավմանը: Ներդրողները շարունակում են թերահավատորեն մոտենալ Հայաստանին, քանի որ վերջինս ունի անկանխատեսելի քաղաքական համակարգ ունեցող երկրի համբավ: Բացի այս, մի շարք ներդրումային նախագծերի շուրջ ստեղծվել է փակուղային իրավիճակ, օրինակ «Լիդիան»-ի: Հայտնի է, որ ընկերությունը նախատեսում է դատի տալ ՀՀ կառավարությանը իր կորուստները վերականգնելու համար, քանի որ նոր իշխանության գալուց հետո գալուց հետո այդ ընկերության աշխատանքը, փաստորեն, սառեցվել է կառավարության որոշմամբ եւ բնապահպան ակտիվիստների ջանքերով», - նշեց նա:
Փորձագետը հավելեց նաև, որ այս ամենը անմիջականորեն արտացոլվում է տնտեսական ցուցանիշների վրա: Մասնավորապես, եթե 2018 թ. հունվարին տնտեսական աճի տեմպը կազմել էր 11.6%, ապա հոկտեմբերին այն ընդամենը 3% էր:

Այս ամենը, ըստ Ղուկասյանի, գալիս է ապացուցելու, որ գերսպասումները, որ ուներ հասարակությունը, այդպես էլ չեն արդարացվել և ժամանակի ընթացքում այս կառավարության նկատմամբ վստահության մակարդակը արագ անկում կապրի՝ տեղը զիջելով հերթական հիասթափությանը:

Մեկնաբանություններ