Բայդենի ընտրապայքարից հրաժարման մեջ ինձ ամենահետաքրքրողը ոչ թե այն ամենն է ինչին հետևում էինք վեջին շրջանում՝ տարիք, առողջական վիճակ, պարտություն դեբատում, այլ այն, որ ընտրապայքարից դուրս գալուն կողմ է սկսել արտահայտվել և ինչ-որ տեղ ստիպել հենց դեմոկրատական իսթեբլիշմենթը: Սա է քաղաքական մշակույթը, սա է կուսակցական ներքին դեմոկրատիան, սա է հանուն Ամերիկյան երազանքի արժեքը: Քաղաքական առումով այս որոշումը առավել հասունացավ, երբ Բայդենի նախընտրական կոմպանիայի ֆինանսական հանգանակություններն ու խոշոր ներդրումները մեցենատներն ու ֆինանսական կոնգլոմերատները սկսեցին կասեցնել: Սա համակարգ է, սա պետականության ընկալման տրադիցիոնալիզմ է, սա ինստիտուցիոնալ շահ է:

Մեզ համար ամենաողբերգականն այն է, որ ոչ թե սեփական երկրի իշխանությունների խոսքին ենք սպասում, այլ սպասում ենք, թե թշնամին ինչ կորոշի։ Մենք այլևս, ցավոք սրտի, սկսել ենք նույնացնել Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանություններին, ու միակ ակնկալիքը մնացել է այն, որ որևէ հրաշք կլինի. իսկ հրաշքներ եթե անգամ լինում են, ապա առնվազն պետք է այդ հրաշքների համար նախադրյալներ լինեն:

Պարզվեց, որ ամերիկյան գրող Էսնեստ Հեմինգուեյը, որի «Ֆիեստա» գիրքը վերջերս տպագրվեց Սովետական Միությունում և մեծ խոսակցություն առաջացրեց սովետական գրական շրջանակներում, Նյու-Յորքում է գտնվում հենց մեր այնտեղ եղած օրերին:

Իսկ իրականում նման ծանր վիճակի մեջ հայտնվեցինք, որովհետև Փաշինյանի գերխնդիրը ոչ թե խաղաղությունն է, այլ Ռուսաստանին Հայաստանից հեռացնելը:

Երեկ Բաքվի բռնապետ Ալիևը իր շատ ծավալուն ելույթի ժամանակ մի քանի անգամ Հայաստանի Հանրապետությունը կոչել է «Արևմտյան Ադրբեջան» ու նշել, որ հայերը «եկվոր» են իրենց իսկ պետությունում ու ապրում են ադրբեջանցիներին «պատկանող» տարածքներում...

Պետք է վերջ դնել այն խոսույթին, թե թշնամին ռազմի դաշտում հային հաղթել է:

Այսօր Իլհամ Ալիևը հնչեցրել է հին ու նոր մի քանի պահանջներ՝ ադրբեջանցի փախստականների վերադարձ Հայաստան, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման մասին փաստաթուղթ համաձայնեցնել ու փոխել Հայաստանի Սահմանադրությունը։

Մարտին Քեմփբելի «Պատիժ» ֆիլմում (Մեծ Բրիտանիա, ԱՄՆ, 2010 թ. գլխավոր դերում՝ Մել Գիբսոն) կա մի դրվագ, երբ անվտանգության խորհրդական Ջիլբերը (նրան մարմնավորում է անգլիացի դերասան, ի դեպ, լոնդոնցի Ռեյ ՈՒինսթոնը), որ խնդիր ուներ «հետքերը խճճել», որոշակի մարդկային հանգամանքներից ելնելով, վերացնում է կառավարության ներկայացուցիչներին, որոնք այդ «հետքեր խճճելու» պատվիրատուներն էին, ըստ էության: Առհասարակ, լավ ֆիլմ է, եթե չեք դիտել, նայեք:

Մի թեմա կա, որը, կարծես, «խնամքով շրջանցում են» տարբեր շրջանակներ։ Տարիներ շարունակ հայկական մեդիա դաշտը լցված էր նյութերով, թե Ռուսաստանը չի թողնում, որ էժան իրանական գազը մտնի Հայաստան։ Իսկ այսօր պարզվում է, որ Իրանը պատրաստվում է տարեկան 109 միլիարդ կուբամետր գազ ներկրել Ռուսաստանից, որն ապագայում պլանավորում է արտահանել հարևան երկրներ։ Ներկրման ողջ ծախսերը հոգալու է ռուսական կողմը, իսկ գործարքի արդյունքում ենթադրվում է, որ Իրանը կդառնա գազային կենտրոն։

Իլհամը Հայաստանի հետ հարաբերությունները (ավելի ճիշտ՝ պահանջները) ոչ թե փաթեթային, այլ փուլային տարբերակով է կառուցել։